ความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้ความเจ็บป่วย การรับรู้ทางอารมณ์ และพฤติกรรมการดูแลตนเองในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ได้

Abstract

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงบรรยายหาความสัมพันธ์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้ความเจ็บป่วย การรับรู้ทางอารมณ์และพฤติกรรมการดูแลตนเองในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ได้ คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบสะดวก จำนวน 88 ราย เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามจำนวน 3 ชุด ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลแบบสอบถามการรับรู้ความเจ็บป่วยด้วยโรคเบาหวาน แบบวัดกิจกรรมการดูแลตนเองในผู้เป็นเบาหวาน วิเคราะห์ความสัมพันธ์โดยใช้สัมประสิทธ์สหสัมพันธ์เพียร์สันผลการวิจัยพบว่า ตัวแปรที่ความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลตนเองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ คือ การรับรู้ลักษณะเฉพาะของการเจ็บป่วย (r = .486, p<.01) การรับรู้ระยะเวลาของการเจ็บป่วย (r = -.381, p<.01) และการรับรู้ผลที่เกิดตามมาจากการเจ็บป่วย (r = .243, p<.05) ส่วนตัวแปรที่ไม่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลตนเอง คือ การรับรู้ความสามารถในการควบคุมหรือรักษาความเจ็บป่วย (r = -.057) และ การรับรู้ทางอารมณ์ที่เกิดจากโรคเบาหวาน (r = .127) ผลการศึกษาสามารถนำไปใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการประเมินการรับรู้ความเจ็บป่วยสำหรับบุคลากรทางสุขภาพ ใช้ในการจัดทำแนวทางในการวางแผนการดูแล โดยส่งเสริมให้ผู้ป่วยเบาหวานมีความเข้าใจและรับรู้การเจ็บป่วยด้วยโรคเบาหวานในด้านลักษณะเฉพาะของการเจ็บป่วย ระยะเวลาของการเจ็บป่วย และผลที่เกิดตามมาจากการเจ็บป่วย เพื่อให้ผู้ป่วยมีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลตนเองที่เหมาะสม สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และชะลอการเกิดภาวะแทรกแทรกซ้อนที่เกิดจากโรคเบาหวานได้

The Relationships Between Illness Representations, Emotional Representation And Self - Care Behaviors In Older Persons With Uncontrolled Type 2 Diabetes

The present descriptive correlational research aimed at investigating the relationships among illness representations, emotion representations, and self-care behaviors in older persons with uncontrolled type 2 diabetes mellitus. The study sample, recruited by means of convenience sampling, consisted of 88 older persons with uncontrolled type 2 diabetes mellitus. Data were collected based on three questionnaires : the personal data questionnaire, the revised illness perception questionnaire, and the summary of diabetes elf-care activities questionnaire. Pearson’s product moment correlation coefficient was used in the data analysis. The research findings showed that the studied variables that were statistically significantly related to self-care behaviors in older persons with uncontrolled type 2 diabetes mellitus were identity of illness (r = 0.486, p < 0.01), timeline of illness (r = -0.381, p < 0.01), and perceived consequences of illness (r = 0.243, p < 0.05). On the other hand, the variables that were not associated with self-care behaviors were
controllability/curability of illness (r = -0.057) and emotion representations (r = 0.127). The study findings could be used as baseline data for health care teams to assess illness representations and to devise a guideline on care plan. Promoting patients’ illness representations of type 2 diabetes mellitus in terms to identity of illness, timeline of illnessand consequences of illness. This is recommended so that they would be able to developand maintain appropriate self-care behaviors to control fasting blood sugar levels and prolong onset of possible diabetic complications.