การรับรู้การเจ็บป่วยในผู้ป่วยไทยที่มีกล้ามเนื้อหัวใจตาย: การศึกษาแบบภาคตัดขวาง
คำสำคัญ:
การรับรู้การเจ็บป่วย, กล้ามเนื้อหัวใจตาย, โรคหัวใจบทคัดย่อ
วิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการรับรู้การเจ็บป่วยของผู้ป่วยกล้ามเนื้อหัวใจตายในไทย โดยเป็นการศึกษาเชิงสังเกตแบบภาคตัดขวาง กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยไทยที่มีกล้ามเนื้อหัวใจตายโดยคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจงจำนวน 50 ราย เครื่องมือที่ใช้ ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถามการรับรู้การเจ็บป่วยฉบับปรับปรุงผ่านการตรวจสอบความเที่ยงได้ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟา ของครอนบาค 0.86 และคำถามปลายเปิดเพื่อสอบถามเกี่ยวกับการรับรู้การเจ็บป่วยด้วยภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตาย ข้อมูลเชิงปริมาณ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และข้อมูลเชิงคุณภาพวิเคราะห์โดยใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยสรุปได้ ดังนี้ อาการเจ็บหน้าอกเป็นอาการที่พบมากที่สุดในช่วงหนึ่งเดือนก่อนได้รับการวินิจฉัยโรคกล้ามเนื้อหัวใจตาย (n=41; 82%) และอาการเจ็บหน้าอกเป็นอาการที่กลุ่มตัวอย่างรับรู้ว่ามีความเกี่ยวข้องกับกล้ามเนื้อหัวใจตาย (n=37; 74%) คะแนนที่สูงที่สุดของการรับรู้การเจ็บป่วยคือคะแนนในด้านผลที่เกิดตามมาภายหลังการเจ็บป่วย (mean=3.55, SD=0.55) รองลงมาคือ ด้านความสามารถที่จะควบคุม หรือรักษาการเจ็บป่วยได้ (mean=3.36, SD=0.30) และด้านการควบคุมการรักษา (mean=3.47, SD=0.39) สาเหตุของภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายตามการรับรู้มากที่สุด 3 อันดับ ได้แก่ การทำงานมากเกินไป (mean=4.20, SD=.86) พฤติกรรมการรับประทานอาหาร (mean=3.96, SD=1.01) และการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ (mean=3.70, SD=.86) ตามลำดับ ข้อมูลเชิงคุณภาพให้ข้อมูลเชิงลึก ของการรับรู้การเจ็บป่วยของผู้ป่วยกล้ามเนื้อหัวใจตาย
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Mensah GA, Fuster V, Murray CJ, & Roth GA. Global burden of cardiovascular diseases and risks, 1990-2022. Journal of the American College of Cardiology. 2023; 82(25): 2350-473. doi: 10.1016/j.jacc.2023.11.007.
Sakboonyarat B, & Rangsin R. Hospital admission and mortality rates for ischemic heart disease in Thailand: 2012–2021, BioMed Central Research Notes. 2024; 17(1): 142. doi: 10.1186/ s13104-024-06803-x.
Shah RU, Henry TD, Rutten-Ramos S, Garberich RF, Tighiouart M, & Bairey Merz CN. Increasing percutaneous coronary interventions for ST-segment elevation myocardial infarction in the United States: progress and opportunity. Journal of the American College of Cardiology: Cardiovascular Interventions. 2015; 8(1 Part B): 139-46. doi: 10.1016/j.jcin.2014.07.017
Li S, Peng Y, Wang X, Qian Y, Xiang P, Wade SW, et al. Cardiovascular events and death after myocardial infarction or ischemic stroke in an older Medicare population. Clinical Cardiology. 2019; 42(3): 391-9. doi: 10.1002/clc.23160.
Blair J, Angus NJ, Lauder WJ, Atherton I, Evans J, & Leslie SJ. The influence of non-modifiable illness perceptions on attendance at cardiac rehabilitation. European Journal of Cardiovascular Nursing. 2014; 13(1): 55-62.
Sze CL, Sidiah S, & Lily L. Enrollment and attendance to cardiac rehabilitation after percutaneous coronary intervention in Sarawak: A prospective study. International Journal of Recent Technology and Engineering. 2019; 8(1C2): 900-3.
Elkashef ASF, Nasr MH, & Khalil BM. Lifestyle changes among patients with myocardial infraction. Egyptian Journal of Health Care. 2022; 13(4): 435-48.
Leventhal H, Nerenz DR, & Steele DJ. Illness representation and coping with health threats. In: Baum A, Tayler SE, Singer JE, editors. Handbook of Psychology and Health. Hillsdale (NJ): Lawrence Erlbaum Associates; 1984. 219-52.
Bishop GD. Understanding the understanding of illness: Lay disease representations. In: Skelton JA, Croyle RT, editors. Mental representation in health and illness. New York: Springer; 1991. p. 32-59.
Leventhal H, Diefenbach M, & Leventhal EA. Illness cognition: Using common sense to understand treatment adherence and affect cognition interactions. Cognitive therapy and research. 1992; 16: 143-63.
Aqeel M, Abbas J, Shuja KH, Rehna T, Ziapour A, Yousaf I, et al. The influence of illness perceptions, anxiety and depression disorders on students mental health during COVID-19 outbreak in Pakistan: a web-based crosssectional survey. International Journal of Human Rights in Healthcare. 2021; 15(1): 17-30. doi: 10.1108/IJHRH-10-2020-0095.
Lotfi-Tokaldany M, Shahmansouri N, Karimi A, Sadeghian S, Saadat S, Abbasi SH, et al. Association between illness perceptions and health-related quality of life in patients with preexisting premature coronary artery disease. Journal of Psychosomatic Research. 2019; 120: 118-23. doi: 10.1016/j.jpsychores.2019.03.001.
Sawyer AT, Harris SL, & Koenig HG. Illness perceptions and high readmission health outcomes. Health psychology open. 2019; 6(1): 1-11. doi: 10.1177/2055102919844504.
Lerdal A, Hofoss D, Gay CL, & Fagermoen MS. Perception of illness among patients with heart failure is related to their general health independently of their mood and functional capacity. Journal of patient-reported outcomes. 2019; 3(1): 1-7. doi: 10.1186/s41687- 019-0142-1.
Moss-Morris R, Weinman J, Petrie K, Horne R, Cameron L, & Buick D. The Revised Illness Perceptions Questionnaire (IPQ-R). Psychology & Health. 2002; 17(1): 1-16.
Serdar CC, Cihan M, Yücel D, & Serdar MA. Sample size, power and effect size revisited: simplified and practical approaches in pre-clinical, clinical and laboratory studies. Biochem Med (Zagreb). 2021; 31(1): 1-27. https://doi.org/10.11613/BM.2021.010502
Chakraborty S, & Aditya S. A study to assess the illness perceptions among post-myocardial infarction patients in cardiology wards of tertiary care hospitals Kolkata. Malaysian Journal of Medical Research. 2020; 4(3): 55-60. https://doi.org/10.31674/mjmr.2020. v04i03.009.
Sharma A, Vidusha K, Suresh H, Ajan M, Saravanan K, Dhamania M, et al. Global awareness of myocardial infarction symptoms in general population: a systematic review and meta-analysis. Korean Circulation Journal. 2021; 51(12): 983-96. doi:10.4070/kcj.2021.0100.
Alsaab SM, Almutairi AM, Alsaadi GK, Altokhais ZA, Alabdulqader SH, Alnofal WY, et al. Awareness of Myocardial Infarction Symptoms and Risk Factors in Saudi Arabia: A Cross-Sectional Study. Cureus. 2023; 15(12): e50092. doi: 10.7759/cureus.50092.
Grauman A, Johansson JV, Falahee M, & Veldwijk J. Public perceptions of myocardial infarction: Do illness perceptions predict preferences for health check results. Preventive Medicine Reports. 2022; 26: 1-8. https://doi.org/10.1016/j. pmedr.2021.101683.
Thagizadeh A, Ghahramanian A, Zamanzadeh V, Aslanabadi N, Onyeka TC, & Ramazanzadeh N. Illness perceptions and cardiovascular risk factors in patients with myocardial infarction undergoing percutaneous coronary intervention in Iran. BioMed Central Cardiovascular Disorders. 2022; 22(1): 1-12. doi: 10.1186/s12872-022-02684-9.
Supanam S. Nurse’s Role in Caring for Patients with Acute Coronary Syndrome. Royal Thai Army Nurses. 2024; 25(1): 19-28. (in Thai)
Nunthaitawekul P, Dangdomyuit P, Preerapong P, Rabama J, & Sakorn P. Care need among to patients with coronary artery disease. Royal Thai Army Nurses. 2021; 22(2): 169-77. (in Thai)
Andreas J, Stoyan P, Claas L, Michael J, Christoph H, Philipp M, et al. Illness perceptions in functional neurological disorder: low illness coherence and personal control. British medical Journal Neurology Open. 2024; 6(1): 1-7. doi: 10.1136/bmjno-2024-000648.
Liljeroos T, Humphries S, Puthoopparambil SJ, Norlund F, & Olsson EMG. Management of emotional distress following a myocardial infarction: a qualitative content analysis. Cognitive behaviour therapy. 2023; 52(1): 47-64. doi: 10.1080/16506073.2022.2135591.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารพยาบาลทหารบก
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความหรือข้อคิดเห็นใดใดที่ปรากฏในวารสารพยาบาลทหารบกเป็นวรรณกรรมของผู้เขียน ซึ่งบรรณาธิการหรือสมาคมพยาบาลทหารบก ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารพยาบาลทหารบก
The ideas and opinions expressed in the Journal of The Royal Thai Army Nurses are those of the authors and not necessarily those
of the editor or Royal Thai Army Nurses Association.
