ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยวัณโรค จังหวัดพิจิตร

บทคัดย่อ

     การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดูแลตนเองและปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยวัณโรค จังหวัดพิจิตร กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยวัณโรครายใหม่จำนวน 250 คน คัดเลือกด้วยวิธีการสุ่มแบบเป็นระบบ รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามประกอบด้วยข้อมูลส่วนบุคคล ความรู้เกี่ยวกับวัณโรค การรับรู้โอกาสเสี่ยงต่อการแพร่เชื้อวัณโรคการรับรู้ความรุนแรงของวัณโรค การรับรู้ความ สามารถของตนเองในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคการรับรู้ผลลัพธ์ของการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ วัณโรคและพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยวัณโรคที่ผ่านการตรวจสอบคุณภาพ ซึ่งได้ค่าความตรงระหว่าง 0.67 – 1.00 และความเชื่อมั่นระหว่าง 0.742 – 0.891 วิเคราะห์ข้อมูล โดยค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยส่วนเบี่ยง เบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณด้วยวิธี Stepwise method ที่ระดับนัยสำคัญ 0.05
     ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการดูแลตนเองอยู่ในระดับสูง ร้อยละ 91.6 (Mean = 3.51, S.D. = 0.36) ตัวแปรที่ศึกษาสามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยวัณโรค ได้แก่ การรับรู้ความสามารถของตนเองในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรค ( = 0.601, p-value < 0.001) และการดื่มแอลกอฮอล์ ( = - 0.125, p-value = 0.013) โดยสามารถร่วมทำนายพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยวัณโรคได้ ร้อยละ 37.1 บุคลากรด้านสุขภาพสามารถนำผลการวิจัยครั้งนี้ใช้ส่งเสริมสุขภาพให้กับผู้ป่วยวัณโรคเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการดูแลตนเอง เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อโรคไปสู่บุคคลอื่น โดยเฉพาะการส่งเสริมการรับรู้ความสามารถของตนเองในการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อวัณโรคและการลดละเลิกการดื่มแอลกอฮอล์