ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคของผู้สัมผัสร่วมบ้าน ผู้ป่วยวัณโรคปอดในเขตพื้นที่การจัดการเครือข่ายหน่วยบริการสุขภาพปฐมภูมิ โรงพยาบาลลาดยาว จังหวัดนครสวรรค์
คำสำคัญ:
ผู้สัมผัสร่วมบ้าน, ผู้ป่วยวัณโรคปอด, พฤติกรรมการป้องกันวัณโรคบทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการป้องกันวัณโรค และปัจจัยที่มีอำนาจในการทำนายพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคของผู้สัมผัสร่วมบ้านผู้ป่วยวัณโรคปอดในเขตพื้นที่การจัดการเครือข่ายหน่วยบริการสุขภาพปฐมภูมิโรงพยาบาลลาดยาว จังหวัดนครสวรรค์ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ที่อาศัยร่วมบ้านเดียวกันกับผู้ป่วย วัณโรคปอดอย่างน้อย 1 เดือนขึ้นไปและขึ้นทะเบียนของโรงพยาบาลลาดยาว จำนวน 248 คน เก็บข้อมูลเดือน มกราคม ถึง เดือนเมษายน 2567 โดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและวิเคราะห์อำนาจในการทำนายด้วยสถิติการถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน
ผลการวิจัยพบว่า พฤติกรรมการป้องกันวัณโรคของผู้สัมผัสร่วมบ้านผู้ป่วยวัณโรคปอด โดยรวมอยู่ใน ระดับมาก (Mean = 4.18, S.D.= 0.75) ปัจจัยที่มีอำนาจในการทำนายพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคของผู้สัมผัสร่วมบ้านผู้ป่วยวัณโรคปอดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ได้แก่ การจัดการด้านสิ่งแวดล้อม ( = 0.302) ความเพียงพอของรายได้ ( = 0.149) การรับรู้โอกาสเสี่ยงต่อการติดเชื้อวัณโรค ( = 0.133) โดยสามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคของผู้สมัผัสร่วมบ้านผู้ป่วยวัณโรคปอดในเขตพื้นที่การจัดการเครือข่ายหน่วยบริการสุขภาพปฐมภูมิ โรงพยาบาลลาดยาว จังหวัดนครสวรรค์ ได้ร้อยละ 17.8 ดังนั้น ควรพัฒนาศักยภาพผู้สัมผัส ร่วมบ้านผู้ป่วยวัณโรคปอด ให้มีความรู้ ความตระหนัก มีการรับรู้จนเกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการป้องกันวัณโรคปอดและเหมาะสมตามบริบทของแต่ละพื้นที่
เอกสารอ้างอิง
Becker, M. H. (1977). The health belief model and prediction of dietary compliance: A field experiment. Journal of Health and Social Behavior, 18(4), 348-366.
Best, J. W. (1977). Research in education. (3rd ed.). Engle Clift, NJ: Prentice-Hall.
Buttho, M., & Suggaravetsir, P. (2011). Tuberculosis prevention among household contacts of pulmonary tuberculosis patients in Prakhonchai District, Krasang District and Plabplachai District, Buriram Province, Thailand. Journal of the Office of DPC 6 Khon Kaen, 18(3), 11-21. (in Thai)
Chusak, T., & Phumsentkot, N. (2021). Perception of tuberculosis and tuberculosis prevention behaviors of household contacts in Phisalee District, Nakhron Sawan Province. VRU Research and Development Journal Science and Technology, 16(2), 15-25. (in Thai)
Daniel, W. W. (1995). Biostatistics: A foundation of analysis in the health sciences. (6th ed.). New York: John Wiley & Sons.
Department of Disease Control. (2022). Epidemiological Surveillance Report 2022. Retrieved August 6, 2024, from https://appsdoe.moph.go.th/boeeng/annual/Annual/Annual_Report_2565.pdf. (in Thai)
Department of Disease Control, Tuberculosis Division. (2021). Report on the situation and surveillance of tuberculosis in Thailand. Retrieved August 6, 2024, from https://www.tbthailand.org/download/form/รายงานสถานการณ์วณั โรคประเทศไทย%20Oct%202020-%20Feb%202021_pp%20edit%203.pdf. (in Thai)
Department of Disease Control, Ministry of Public Health. (2023). National Tuberculosis Information Program. Retrieved August 6, 2024, from https://ntip-ddc.moph.go.th/UIForm/Login.aspx. (in Thai)
Department of Disease Control, Ministry of Public Health. (2017). Tuberculosis situation in Thailand 2017. Nonthaburi: Department of Disease Control, Ministry of Public Health. (in Thai)
Division of Tuberculosis. (2021). National Tuberculosis Control Programme Guideline, Thailand 2021. Bangkok: Division of Tuberculosis. (in Thai)
Isara, S., & Kongtaln, O. (2020). Development of practice guideline surveillance prevention and control for tuberculosis: Sub-District Khon Kaen Municipality, Mueang District, Khon Kaen Province. Songklanagarind Journal of Nursing, 40(2), 148-162. (in Thai)
Inugsorn, K., Insuwan, P., Konkaew, P., & Konkaew, K. (2021). Pulmonary tuberculosis preventative behaviors and its related factors among household contacts in Sawankhalok District, Sukhothai Province. Disease Control Journal, 47(1), 714-723. (in Thai)
Japulee, T. (2010). Attempts to prevent tuberculosis infection by household contacts having a pulmonary tuberculosis patients in their family- A study undertaken at the Chumphol-buri District, Surin Province. Thesis of Master of Public Health, Khon Kaen University, Khon Kaen. (in Thai)
Kitreerawutiwong, N. (2018). Public health research: From principle to practice. Phitsanulok: Naresuan University Publishing House. (in Thai)
Lat Yao Hospital. (2021). Medical record statistics. Nakhon Sawan: Lat Yao Hospital. (in Thai)
Maseng, N., Woradet, S., & Chaimay, B. (2020). Factors associated with tuberculosis infection among household contacts living with tuberculosis patients: Literature review. UBRU Journal for Public Health Research, 9(2), 32-46. (in Thai)
Montaisong, K., Kummabutr, J., & Thongbai, W. (2017). The factors predicting tuberculosis preventive behaviors among the tuberculosis
contacts in the Bangkok area and perimeter. Journal of The Royal Thai Army Nurses, 18(suppl 2), 306-314. (in Thai)
Nawsuwan, K., Singweratham, N., Onthisong, C., & Klaraeng, W. (2020). The Interaction between hospital visits and income adequacy that affects care of the older people in accordance with the role of local government organizations in seven southern Provinces. Journal of Prachomklao College of Nursing, Phetchaburi provinces. 3(2), 178-189. (in Thai)
Office of Disease Prevention and Control, Region 3, Nakhon Sawan. (2023). Tuberculosis situation, SCHO 3. Retrieved April 5, 2024, from https://spbo3.moph.go.th/ket/?page_id=1212. (in Thai)
Phadoongmai, M. (2023). Factors affecting tuberculosis preventive behaviors among household contacts of pulmonary tuberculosis patients, Thailand. Thesis of Master of Public Health, Naresuan University, Phitsanulok. (in Thai)
Singko, T. (2023). The effects of promoting perception of health beliefs program on stroke preventive behaviors and perceived benefit of sustained behaviors in elderly at risk. Thesis of Master Master of Nursing Science, Christian University, Bangkok. (in Thai)
Suapumee, N. (2013). The relationship between personal factors, knowledge and lung tuberculosis preventive behaviors of people in suankleau sub district, Banpong District, Ratchaburi Province, Thailand. Nursing Journal of the Ministry of Public Health, 23(2), 79-93. (in Thai)
Thomtong, T., & Sudnongbua, S. (2021). Factors affecting tuberculosis preventive behaviors among people with tuberculosis contact in Bang Krathum District, Phitsanulok Province. Journal of Phrapokklao Nursing College, Chanthaburi, 34(2), 84-95. (in Thai)
Tantiekkarat, S., Makmee, P., Suksanguam, N., & Sattaphan, N. (2020). Factors associated with self-care behaviors of the elder with hypertension in Buriram Province by using the Precede Framework Theory. VRU Research and Development Journal Science and Technology Group 2, 15(1), 59-74. (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิจัยสาธารณสุขและวิทยาศาสตร์สุขภาพ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิจัยสาธารณสุขและวิทยาศาสตร์สุขภาพ
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องบทความในวารสารวิชาการและวิจัยเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยนเรศวร และคณาจารย์ท่านอื่นๆในมหาวิทยาลัยฯ ความรับผิดชอบเกี่ยวกับบทความแต่ละเรื่องผู้เขียนจะรับผิดชอบของตนเองแต่ละท่าน
