การศึกษาแบบภาคตัดขวางของความสัมพันธ์ระหว่างทักษะทางการเงินและสุขภาพจิตในบุคลากรสังกัดคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างทักษะทางการเงินในด้านความรู้ทางการเงิน ด้านทัศนคติทางการเงิน ด้านพฤติกรรมทางการเงิน และสุขภาพจิตของบุคลากรสังกัดคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล รวมถึงเพื่อให้ทราบถึงทักษะทางการเงินในด้านความรู้ทางการเงิน ทัศนคติทางการเงิน พฤติกรรมทางการเงิน และสุขภาพจิตของบุคลากรสังกัดคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล และเพื่อศึกษาปัจจัยส่วนบุคคลที่มีผลต่อทักษะทางการเงินและสุขภาพจิต

วิธีการศึกษา งานวิจัยฉบับนี้เป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวาง ศึกษาในกลุ่มตัวอย่าง 164 คน ที่มีอายุระหว่าง 20 - 60 ปี โดยใช้ชุดแบบสอบถาม ประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลทั่วไป แบบประเมินภาวะสุขภาพจิต (DASS-21) และแบบสอบถามทักษะทางการเงิน แล้วจึงวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มในตัวแปรเชิงปริมาณ จากค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน หรือค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบสเปียร์แมน

ผลการศึกษา ในบุคลากรสังกัดคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล จำนวน 164 คน พบความสัมพันธ์เชิงเส้นในทิศทางตรงกันข้ามกันในระดับต่ำอย่างมีนัยสำคัญ ระหว่างทั้งคะแนนทักษะทางการเงินกับคะแนนความวิตกกังวล (r_s = -0.210, p = 0.007) และกับคะแนนภาวะซึมเศร้า (r_s = -0.240, p = 0.002) บุคลากรส่วนใหญ่มีคะแนนของทักษะทางการเงิน ความรู้ทางการเงิน ทัศนคติทางการเงิน และพฤติกรรมทางการเงิน อยู่ในระดับคะแนนที่คาดหวัง (เท่ากับร้อยละ 89.0, 84.8, 89.0 และ 87.8 ตามลำดับ) และบุคลากรเกินกว่าครึ่งมีคะแนนด้านสุขภาพจิตอยู่ในระดับปกติ ทั้งด้านความเครียด ความวิตกกังวล และภาวะซึมเศร้า (เท่ากับร้อยละ 65.9, 53.0 และ 56.7 ตามลำดับ) นอกจากนี้จากผลวิเคราะห์การถดถอยโลจีสติกพหุ (Nagelkerke R² = 0.252 ) พบว่าภาวะซึมเศร้า จำนวนบุตรที่อุปการะ และรายได้รวมเฉลี่ยต่อเดือน มีผลต่อทักษะทางการเงินอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) โดยภาวะซึมเศร้ามีความสัมพันธ์กับการลดลงของทักษะทางการเงิน โดยลดลงประมาณ 80% (OR = 0.20, 95% CI = 0.06 - 0.68, p = 0.010) เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ไม่มีภาวะซึมเศร้า การมีจำนวนบุตรที่อุปการะเพิ่มขึ้นมีความสัมพันธ์กับการลดลงของทักษะทางการเงิน โดยลดลงประมาณ 44% (OR = 0.56, 95% CI = 0.34 - 0.92, p = 0.021) เมื่อเทียบกับกลุ่มที่มีบุตรอุปการะน้อยกว่า อย่างไรก็ตาม การมีรายได้รวมเฉลี่ยต่อเดือนที่เพิ่มขึ้น มีความสัมพันธ์กับโอกาสที่ทักษะทางการเงินจะเพิ่มขึ้นประมาณ 2.93 เท่า (OR = 2.93, 95% CI = 1.03 - 8.34, p = 0.044) เมื่อเทียบกับกลุ่มที่มีรายได้น้อยกว่า

สรุป บุคลากรสังกัดคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ส่วนใหญ่มีคะแนนทักษะทางการเงินในด้านความรู้ทางการเงิน ด้านทัศนคติทางการเงิน ด้านพฤติกรรมทางการเงิน อยู่ในเกณฑ์คะแนนที่คาดหวังและเกินกว่าครึ่งมีความเครียด ความวิตกกังวล และภาวะซึมเศร้าในระดับปกติ โดยทักษะทางการเงินที่น้อยจะมีความสัมพันธ์กับการมีความวิตกกังวลหรือภาวะซึมเศร้าเพิ่มขึ้น และพบว่าภาวะซึมเศร้า รวมถึงปัจจัยส่วนบุคคลบางอย่าง ได้แก่ จำนวนบุตรที่อุปการะ และรายได้รวมเฉลี่ยต่อเดือนมีความสัมพันธ์กับทักษะทางการเงิน