ความสัมพันธ์ระหว่างประสบการณ์อันไม่พึงประสงค์ในวัยเด็กกับประสิทธิภาพของการรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้าในผู้ป่วยภาวะซึมเศร้าในโรคซึมเศร้าและโรคไบโพลาร์วัยผู้ใหญ่
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างประสบการณ์อันไม่พึงประสงค์ในวัยเด็กกับการตอบสนองการรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้าในผู้ป่วยโรคซึมเศร้าวัยผู้ใหญ่ของโรงพยาบาลรามาธิบดี
วิธีการศึกษา การศึกษาเชิงพรรณนาและวิเคราะห์แบบย้อนหลังในกลุ่มผู้ป่วยที่มีภาวะซึมเศร้า อายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป ที่ได้รับการรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้าที่โรงพยาบาลรามาธิบดี ระหว่างเดือนมกราคม พ.ศ. 2558 ถึงเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2566 เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม Adverse Childhood Experiences (ACE) Questionnaire ฉบับภาษาไทย วิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติโดยใช้ Chi-square test, Fisher’s Exact test, independent t-test, และ binary logistic regression
ผลการศึกษา ผู้ป่วยเข้าร่วมวิจัย 38 คน ได้รับการวินิจฉัย major depressive disorder, persistent depressive disorder, และ bipolar depression อายุเฉลี่ย 45.0 ± 17.4 ปี ส่วนใหญ่ (ร้อยละ 71.1) เป็นเพศหญิง โดยพบว่าประสบการณ์อันไม่พึงประสงค์ในวัยเด็กที่พบมากที่สุดสามอันดับแรก คือ การละเลยทอดทิ้งทางใจ (ร้อยละ 31.6) การเจ็บป่วยทางจิตเวชในครอบครัว (ร้อยละ 31.6) และการละเลยทอดทิ้งทางกาย (ร้อยละ 26.3) พบว่าผู้ป่วย 20 คน (ร้อยละ 52.6) ตอบสนองต่อการรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้าหลังทำการรักษาไปได้ 6 ครั้ง จากการวิเคราะห์ด้วย binary logistic regression ไม่พบความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระหว่างประสบการณ์อันไม่พึงประสงค์ในวัยเด็ก กับการตอบสนองต่อการรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า (OR = 0.42, 95% CI = 0.05-3.21, p = 0.40) นอกจากนี้พบว่าปัจจัยที่สัมพันธ์กับการตอบสนอง คือ ผู้ป่วยอายุน้อย (OR = 0.91, B = -0.09, 95% CI = 0.84-0.96, p = 0.02) และความแรงของการกระตุ้นไฟฟ้า (Odds ratio = 1.01, B = 0.01, 95%CI = 1.00-1.03, p = 0.05)
สรุป การศึกษานี้ไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างประสบการณ์อันไม่พึงประสงค์ในวัยเด็กกับการตอบสนองต่อการรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้าในผู้ป่วยโรคซึมเศร้า ดังนั้นการรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้ายังคงเป็นการรักษาที่มีประสิทธิภาพ ไม่ว่าผู้ป่วยจะมีประสบการณ์อันไม่พึงประสงค์ในวัยเด็กหรือไม่ก็ตาม อย่างไรก็ตามยังมีความจำเป็นในการศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับประสบการณ์อันไม่พึงประสงค์ในวัยเด็ก เพื่อพิจารณาเลือกการรักษาที่เหมาะสม
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ส่งมาเพื่อพิจารณา ต้องไม่เคยตีพิมพ์หรือได้รับการตอบรับให้ตีพิมพ์ในวารสารฉบับอื่น และต้องไม่อยู่ระหว่างการส่งไปพิจารณาในวารสารอื่น
เอกสารอ้างอิง
Collaborators GBDMD. Global, regional, and national burden of 12 mental disorders in 204 countries and territories, 1990-2019: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. Lancet Psychiatry 2022; 9(2): 137-50.
Demyttenaere K. Quality of life in depression and anxiety: does it matter? Int J Psychiatry Clin Pract 2006; 10 Suppl 1(sup1): 27-30.
Sinyor M, Schaffer A, Levitt A. The sequenced treatment alternatives to relieve depression (STAR*D) trial: a review. Can J Psychiatry 2010; 55(3): 126-35.
Kellner CH, Greenberg RM, Murrough JW, Bryson EO, Briggs MC, Pasculli RM. ECT in treatment-resistant depression. Am J Psychiatry 2012; 169(12): 1238-44.
Cano M, Cardoner N, Urretavizcaya M, Martinez-Zalacain I, Goldberg X, Via E, et al. Modulation of limbic and prefrontal connectivity by electroconvulsive therapy in treatment-resistant depression: A preliminary study. Brain Stimul 2016; 9(1): 65-71.
Gbyl K, Videbech P. Electroconvulsive therapy increases brain volume in major depression: a systematic review and meta-analysis. Acta Psychiatr Scand 2018; 138(3): 180-95.
Kittayarak K, Ittasakul P. Electroconvulsive Therapy Practice in Thailand: A nationwide survey. Neuropsychiatr Dis Treat 2022; 18: 2477-84.
Semkovska M, McLoughlin DM. Objective cognitive performance associated with electroconvulsive therapy for depression: a systematic review and meta-analysis. Biol Psychiatry 2010; 68(6): 568-77.
Li X, Cheng N, Deng Y, Du J, Zhang M, Guo Y, Hei Z. Incidence and risk factors for postictal delirium in patients after electroconvulsive therapy in China. Asian J Psychiatr 2020; 53: 102361.
O'Connor MK, Knapp R, Husain M, Rummans TA, Petrides G, Smith G, et al. The influence of age on the response of major depression to electroconvulsive therapy: a C.O.R.E. report. Am J Geriatr Psychiatry 2001; 9(4): 382-90.
Petrides G, Fink M, Husain MM, Knapp RG, Rush AJ, Mueller M, et al. ECT remission rates in psychotic versus nonpsychotic depressed patients: a report from CORE. J ECT 2001; 17(4): 244-53.
Bloch Y, Ratzoni G, Sobol D, Mendlovic S, Gal G, Levkovitz Y. Gender differences in electroconvulsive therapy: a retrospective chart review. J Affect Disord 2005; 84(1): 99-102.
Agarkar S, Hurt S, Lisanby S, Young RC. ECT use in unipolar and bipolar depression. J ECT 2012; 28(3): e39-40.
Chen CC, Lin CH, Yang WC, Chen MC. Clinical factors related to acute electroconvulsive therapy outcome for patients with major depressive disorder. Int Clin Psychopharmacol 2017; 32(3): 127-34.
Pinna M, Manchia M, Oppo R, Scano F, Pillai G, Loche AP, et al. Clinical and biological predictors of response to electroconvulsive therapy (ECT): a review. Neurosci Lett 2018; 669: 32-42.
Nygren A, Reutfors J, Brandt L, Boden R, Nordenskjold A, Tiger M. Response to electroconvulsive therapy in treatment-resistant depression: nationwide observational follow-up study. BJPsych Open 2023; 9(2): e35.
Heijnen WT, Birkenhager TK, Wierdsma AI, van den Broek WW. Antidepressant pharmacotherapy failure and response to subsequent electroconvulsive therapy: a meta-analysis. J Clin Psychopharmacol 2010; 30(5): 616-9.
Dombrovski AY, Mulsant BH, Haskett RF, Prudic J, Begley AE, Sackeim HA. Predictors of remission after electroconvulsive therapy in unipolar major depression. J Clin Psychiatry 2005; 66(8): 1043-9.
Chapman DP, Whitfield CL, Felitti VJ, Dube SR, Edwards VJ, Anda RF. Adverse childhood experiences and the risk of depressive disorders in adulthood. J Affect Disord. 2004; 82(2): 217-25.
Mandelli L, Petrelli C, Serretti A. The role of specific early trauma in adult depression: A meta-analysis of published literature. Childhood trauma and adult depression. Eur Psychiatry 2015; 30(6): 665-80.
Negele A, Kaufhold J, Kallenbach L, Leuzinger-Bohleber M. Childhood trauma and its relation to chronic depression in ddulthood. Depress Res Treat 2015; 2015: 650804.
Fuller-Thomson E, Baird SL, Dhrodia R, Brennenstuhl S. The association between adverse childhood experiences (ACEs) and suicide attempts in a population-based study. Child Care Health Dev 2016; 42(5): 725-34.
Williams LM, Debattista C, Duchemin AM, Schatzberg AF, Nemeroff CB. Childhood trauma predicts antidepressant response in adults with major depression: data from the randomized international study to predict optimized treatment for depression. Transl Psychiatry 2016; 6(5): e799.
Nanni V, Uher R, Danese A. Childhood maltreatment predicts unfavorable course of illness and treatment outcome in depression: a meta-analysis. Am J Psychiatry 2012; 169(2): 141-51.
Finnegan M, Galligan T, McLoughlin DM. Response to electroconvulsive therapy for depression: investigating the effects of childhood trauma and personality disorder. Brain Stimulation 2019; 12(2): 557.
American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed., text rev.). Washington, DC; 2000.
Bernard R. Fundamentals of biostatistics. 5 ed. Duxbury: Thomson learning; 2000.
Lertsak R, Napakkawat B, Parichawan C, Wantipa W. Development of the adverse childhood experiences (ACE) questionnaire Thai version. Chulalongkorn Med Bull 2019; 1: 251-60.
Kongsakon R, Zartrungpak S, Rotjananirunkit A, Buranapichet U. The reliability and validity of montgomery asberg depression rating scale (MADRS) Thai version. J Psychiatr Assoc Thai 2003; 48: 211-9.
Ittasakul P, Likitnukul A, Pitidhrammabhorn U, Waleeprakhon P, Goldman MB. Stimulus intensity determined by dose-titration versus age-based methods in electroconvulsive therapy in Thai patients. Neuropsychiatr Dis Treat 2019; 15: 429-34.
Leucht S, Fennema H, Engel RR, Kaspers-Janssen M, Lepping P, Szegedi A. What does the MADRS mean? Equipercentile linking with the CGI using a company database of mirtazapine studies. J Affect Disord 2017; 210: 287-93.
Su L, Zhang Y, Jia Y, Sun J, Mellor D, Yuan TF, Xu Y. Predictors of electroconvulsive therapy outcome in major depressive disorder. Int J Neuropsychopharmacol 2023; 26(1): 53-60.
Loo CK, Mahon M, Katalinic N, Lyndon B, Hadzi-Pavlovic D. Predictors of response to ultrabrief right unilateral electroconvulsive therapy. J Affect Disord 2011; 130(1-2): 192-7.
Sackeim HA, Prudic J, Devanand DP, Kiersky JE, Fitzsimons L, Moody BJ, et al. Effects of stimulus intensity and electrode placement on the efficacy and cognitive effects of electroconvulsive therapy. N Engl J Med 1993; 328(12): 839-46.
Girish K, Gangadhar BN, Janakiramaiah N, Lalla RK. Seizure threshold in ECT: effect of stimulus pulse frequency. J ECT 2003; 19(3): 133-5.
