ภาวะสุขภาพจิตในผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเวชที่เข้ารับการรักษาในแผนกผู้ป่วยนอกจิตเวช โรงพยาบาลปัตตานี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเกิดปัญหาสุขภาพจิตในผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเวช
วิธีการศึกษา เป็นการศึกษาแบบ cross-sectional descriptive study เก็บข้อมูลจากผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเวช ที่คลินิกจิตเวช โรงพยาบาลปัตตานี จำนวน 400 ราย ตั้งแต่วันที่ 1 – 31 ธันวาคม พ.ศ. 2566 โดยใช้เครื่องมือ ได้แก่ แบบเก็บข้อมูลทั่วไปของผู้ดูแลและแบบคัดกรองปัญหาสุขภาพจิต Thai General Health Questionnaire-28 ฉบับภาษาไทย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ Chi-square หรือ Fisher’s exact test และใช้สถิติการถดถอยเชิงเส้นพหุคูณแบบมีขั้นตอน (Stepwise Multiple Regression)
ผลการศึกษา พบว่าผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเวชมีปัญหาทางสุขภาพจิต จำนวน 57 ราย (ร้อยละ 14.3) เมื่อประเมินสุขภาพจิตรายด้านพบว่า มีปัญหาอาการทางกาย ร้อยละ 16.0 มีปัญหาวิตกกังวลและนอนไม่หลับ ร้อยละ 14.7 มีปัญหาบกพร่องทางสังคม ร้อยละ 13.0 และมีอาการซึมเศร้าที่รุนแรง ร้อยละ 6 สำหรับผลการวิเคราะห์ปัจจัยที่สัมพันธ์กับปัญหาสุขภาพจิตของผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเวชพบว่า ปัจจัยด้านอายุที่ช่วงอายุ 31 - 40 ปี (Adj.OR=0.13, p = 0.006), อายุ 41 - 50 ปี (Adj.OR=0.07, p = 0.001), อายุ 51 - 60 ปี (Adj.OR=0.04, p <0.001) ปัจจัยด้านความสัมพันธ์กับผู้ป่วย เป็นบุตร (Adj.OR=0.35, p = 0.034), ญาติ (Adj.OR=0.16, p <0.001) และปัจจัยด้านระดับการศึกษา ปริญญาตรีขึ้นไป (Adj.OR=0.40, p = 0.045) เป็นกลุ่มที่ส่งผลดีต่อสุขภาพจิตในผู้ดูแล สำหรับปัจจัยด้านสถานภาพ หย่าร้าง/แยกกันอยู่ (Adj.OR=4.83, p = 0.002), ปัจจัยด้านรายได้ครอบครัวที่เป็นหนี้ (Adj.OR=2.06, p = 0.032) และเคยมีประสบการณ์ไม่ดีกับผู้ป่วย (Adj.OR=2.40, p = 0.033) สัมพันธ์กับปัญหาสุขภาพจิตของผู้ดูแลผู้ป่วยจิตเวชอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
สรุป สถานภาพหย่าร้าง/แยกกันอยู่ การเป็นหนี้ และเคยมีประสบการณ์ไม่ดีกับผู้ป่วย สัมพันธ์กับปัญหาสุขภาพจิตในผู้ดูแลผู้ป่วยโรคจิตเวช ดังนั้นจึงควรคัดกรองผู้ดูแลผู้ป่วยที่เข้าข่ายคุณสมบัติข้างต้น เพื่อให้การดูแลทางจิตใจและให้คำปรึกษาอย่างใกล้ชิด
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ส่งมาเพื่อพิจารณา ต้องไม่เคยตีพิมพ์หรือได้รับการตอบรับให้ตีพิมพ์ในวารสารฉบับอื่น และต้องไม่อยู่ระหว่างการส่งไปพิจารณาในวารสารอื่น
เอกสารอ้างอิง
Thara R, Henrietta M, Joseph A, Rajkumar S, Eaton WW. Ten-year course of schizophrenia: The Madras longitudinal study. Acta Psychiatr Scand 1994; 90: 329–36.
Chadda RK. Psychiatric patient in the community: Challenges and solutions. J Ment Health Behav 2001; 6: 7–15.
Angermeyer MC, Matschinger H, Holzinger A. Burden of relatives of chronic psychiatric patients. Psychiatr Prax 1997; 24(5): 215-20.
Pumchan N. The quality of life of patients with schizophrenia and relatives: Case study of patient in day hospital at Somdetchaopraya Institute. J Ment Health Thai 2005; 13(3): 146-56.
Treudley MB. Mental illness and family routines. Ment Hyg 1946; 30: 235–49.
Grad J, Sainsbury P. Mental illness and the family. Lancet 1963; 1: 544– 7.
Hoenig J, Hamilton MW. The schizophrenic patient in the community and his effect on the household. Int J Soc Psychiatry 1966; 12: 165–76.
Platt S. Measuring the burden of psychiatric illness on the family: An evaluation of some rating scales. Psychol Med 1985; 15: 383–93.
Magliano L, Fiorillo A, De Rosa C, Malangone C, Maj M, National mental health project working group. Family burden in long-term diseases: A comparative study in schizophrenia vs. physical disorders. Soc Sci Med 2005; 61: 313–22.
Choy QC, Ibrahim N, Ching SS, Kalaman CR, Meng CH, Yahya AN, et al. Caregiver burden among caregivers of patients with mental illness: A systematic review and meta-analysis. Healthcare (Basel) 2022; 10(2423): 1-16.
Kulvechakit A, Rod-ong D. Mental health of psychiatric patients’ families in Srinagarind hospital. Srinagarind Med J 1997; 12(1): 24-29.
Thaneerat T, Panitangkool Y, Doungyota T, Tooreerach U. Prevalence of depression, anxiety, and associated factors in caregivers of geriatric psychiatric patients. J Psychiatr Assoc Thailand 2016; 61(4): 319-30.
Walke SC, Chandrasekaran V, Mayya SS. Caregiver burden among caregivers of mentally ill individuals and their coping mechanisms. J Neurosci Rural Pract 2018; 9(2): 180–85.
Rahmani F, Roshangar F, Gholizadeh L, Asghari E. Caregiver burden and the associated factors in the family caregivers of patients with schizophrenia. Nurs Open 2022; 9(4): 995-1002.
Souza ALR, Guimarães RA, Vilela DDA, Assis RM, Souza MR, Nogueira DJ, et al. Factors associated with the burden of family caregivers of patients with mental disorders: A cross-sectional study. BMC Psychiatry 2017; 17(353): 1-10.
Phitsanu W, Charernboon T. Depression and caregiver burden among caregivers of patients with schizophrenia at Thammasat university hospital. J Psychiatr Assoc Thailand 2019; 64(4): 317-36.
Wachirapakorn P. Depression in primary caregivers of schizophrenia patients in Sichomphu district, KhonKaen province. Hej 2021; 6(2): 73-82.
Shamsaei F, Cheraghi F, Bashirian S. Burden on family caregivers caring for patients with schizophrenia. Iran J Psychiatry 2015; 10(4): 239-45.
Hosseini SH, Sheykhmounesi F, Shahmohammadi S. Evaluation of mental health status in caregivers of patients with chronic psychiatric disorders. Pak J Biol Sci 2010; 13(7): 325-29.
Pereira MG, De Almeida JM. The repercussions of mental disease in the family: A study of the family members of psychotic patients. Acta Med Port 1999; 12(4): 161-68.
El-Tantawy AMA, Mohamed Raya Y, Zaki AMK. Depressive disorders among caregivers of schizophrenic patients in relation to burden of care and perceived stigma. Curr Psychiatry Rep 2010; 17(3): 15-25.
Magaña SM, Ramirez Garcia JI, Hernández MG, Cortez R. Psychological distress among Latino family caregivers of adults with schizophrenia: The roles of burden and stigma. Psychiatr Serv 2007; 58(3): 378-84.
Cochran WG. Sampling techniques. 2nd ed. New York: John Wiley & Sons Inc; 1963.
Nilchaikovit T, Sukying C, Silpakit C. Reliability and validity of the Thai version of the general health questionnaire. J Psychiatr Assoc Thailand 1996; 41(1): 2-17.
Suraaroonsamrit B, Arunpongpaisa S. Reliability and validity testing of the Thai version of Kessler 6-item psychological distress questionnaire. J Psychiatr Assoc Thailand 2014; 59(3): 299-312.
Norphun N, Lertkiatratchata M, Katekaew M. Prevalence and associated factors of mental health problems among COVID-19 patients in 4 southern border provinces of Thailand. J Ment Health Thai 2023; 31(1): 12-21.
Thunyadee C, Sitthimongkol Y, Sangon S, Chai-Aroon T, Hegadoren KM. Predictors of depressive symptoms and physical health in caregivers of individuals with schizophrenia. Nurs Health Sci 2015; 17: 412-9.
Matthews LS, Wickrama KAS, Conger RD. Predicting marital instability from spouse and observer reports of marital interaction. J Marriage Fam 1996; 58(4): 641-55.
Jacobs RH, Reinecke MA, Gollan JK, Kane P. Empirical evidence of cognitive vulnerability for depression among children and adolescents: A cognitive science and developmental perspective. Clin Psychol Rev 2008; 28: 759-82.
Tuklang S, Thongtang O, Satra T, Phattharayuttawat S. Factors influencing depression among early adolescents in extended educational opportunity school of Samutsakhon province. J Psychiatr Assoc Thailand 2012; 57(3): 283-94.
Kittirattanapaiboon P, Tantirangsee N, Chutha W, Tanaree A, Kwansanit P, Assanangkornchai S. Prevalence of mental disorders and mental health problems: Thai national mental health survey 2013. J Ment Health Thai 2017; 25(1): 1-19.
Singthong R. The relationships among coping behavior, live satisfaction, social support and depression of junior high school students in opportunity expansion schools, district of Muang, Surat Thani province [dissertation]. Nakhonpathom: Silpakorn University; 2002.
Chai YC, Mahadevan R, Chong GN, Chan LF, Md Dai F. Caregiver depression: The contributing role of depression in patients, stigma, social support and religiosity. Int J Soc Psychiatry 2018; 64(6): 578-88.
