คุณภาพการนอนหลับและปัจจัยที่เกี่ยวข้องในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในโรงพยาบาลตรัง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาคุณภาพการนอนหลับของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในโรงพยาบาลตรัง 2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับคุณภาพการนอนหลับในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง โรงพยาบาลตรัง
การศึกษา ศึกษาผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยโรคหลอดเลือดสมองที่มาติดตามการรักษาเป็นผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลตรัง กำหนดอายุ 18 ปีขึ้นไป ตั้งแต่เดือนธันวาคม 2564 - กุมภาพันธ์ 2565 จำนวน 129 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามจำนวน 6 ส่วน คือ 1) แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล 2) แบบบันทึกเวชระเบียน 3) แบบประเมินกลุ่มอาการนอนไม่หลับ 4) แบบประเมินกลุ่มอาการนอนหลับมาก 5) แบบประเมินคุณภาพการนอน 6) แบบประเมินกลุ่มอาการขาอยู่ไม่สุข วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Spearman's correlation matrix และ chi-square test
ผลการศึกษา ผู้เข้าร่วมวิจัยส่วนใหญ่มีคุุณภาพการนอนไม่ดีที่ร้อยละ 53.5 อาการนอนไม่หลับร้อยละ 31.8 มีอาการง่วงง่ายระหว่างวันระดับน้อยร้อยละ 7.8 และพบกลุ่มอาการขาอยู่ไม่สุขร้อยละ 7.8 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพการนอนในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ คือความเพียงพอของรายได้ (P=.000) ประวัติโรคทางจิตเวชในครอบครัว (P=0.011) และประวัติการรับประทานยาทางจิตเวชโดยค่า (P=.002) สำหรับปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการง่วงง่ายระหว่างวัน พบว่าผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองที่เป็นโรคเบาหวาน (P=.000) และไขมันในเลือดสูง (P=.012) มีความสัมพันธ์กับอาการง่วงง่ายระหว่างวัน สำหรับปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการขาอยู่่ไม่สุขทดสอบความสัมพันธ์โดยหาค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ (r) แบบเมตริกสหสัมพันธ์สเปียร์แมน (Spearman’s correlation matrix) พบว่าโรคหลอดเลือดสมองกลับเป็นซ้ำมีความสัมพันธ์กันเชิงบวกกับคุณภาพการนอนที่ไม่ดี
สรุป ปัจจัยด้านความเพียงพอของรายได้และประวัติโรคทางจิตเวชในครอบครัวมีความสัมพันธ์กับอาการนอนไม่หลับและคุณภาพการนอนที่ไม่ดีในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง การมีโรคร่วม โรคเบาหวาน และไขมันในเลือดสูงเป็นปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับอาการง่วงง่ายระหว่างวันในผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง และพบว่าโรคหลอดเลือดสมองกลับเป็นซ้ำมีความสัมพันธ์กันเชิงบวกกับคุณภาพการนอนที่ไม่ดี ซึ่งการทราบปัจจัยที่สัมพันธ์กับคุณภาพการนอนเป็นประโยชน์ในการเฝ้าระวังและติดตามผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในโรงพยาบาล โดยเฉพาะผู้ป่วยที่เป็นโรคหลอดเลือดสมองกลับเป็นซ้้ควรมีการคัดกรองเพื่อติดตามเรื่องคุณภาพการนอนเพื่อการจัดการปัญหาการนอนให้ผู้ป่วยได้รวดเร็วมากขึ้้น
คำสำคัญ คุณภาพการนอน นอนไม่หลับ อาการง่วงง่ายระหว่างวัน อาการขาอยู่ไม่สุข โรคหลอดเลือดสมอง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ส่งมาเพื่อพิจารณา ต้องไม่เคยตีพิมพ์หรือได้รับการตอบรับให้ตีพิมพ์ในวารสารฉบับอื่น และต้องไม่อยู่ระหว่างการส่งไปพิจารณาในวารสารอื่น
เอกสารอ้างอิง
Feigin VL, Forouzanfar MH, Krishnamurthi R, Mensah GA, Connor M, Bennett DA, et al. Global Burden of Diseases, Injuries, and risk factors study 2010 (GBD 2010) and the GBD stroke experts group. Global and regional burden of stroke during 1990-2010: findings from the Global Burden of Disease Study 2010. Lancet 2014; 383:245-54.
Division of Non- Communicable Disease [Internet]. 2019 [Cited 2022 Jan 20]. Available from: https://pr.moph.go.th/?url=pr/detail/2/02/133619.
Baylan S, Griffiths S, Grant N, Broomfield NB, Evans JJ, Gardani M. Incidence and prevalence of post-stroke insomnia: a systematic review and meta-analysis. Sleep Med Rev 2020;49:101222.
Suh M, Choi-Kwon S, Kim JS. Sleep disturbances at 3 months after cerebral infarction. Eur Neurol 2016;75(1-2):75-81.
Leppavuori A, Pohjasvaara T, Vataja R, Kaste M, Erkinjuntti T. Insomnia in ischemic stroke patients. Cerebrovasc Dis 2002;14(2):90-7.
Perez-Carbonell L, Bahie S. Narrative review of sleep and stroke. J Thoracic Dis 2020; 12(Suppl 2): S176-190.
Sadock BJ, Sadock VA. Kaplan and Sadock’s synopsis of psychiatry: Behavioral sciences/clinical psychiatry Eleventh edition: Lippincott Williams & Wilkins; 2015.
Assantachai P, Aekplakorn W, Pattara-Archachai J, Porapakkham Y. Factors associated with insomnia in older people with a mild to moderate degree of poor cognitive ability in Thailand. Geriatr Gerontol Int 2011; 11: 16-23.
Gao B, Cam E, Jaeger H, Zunzunegui C, Sarnthein J, Bassetti CL, Sleep disruption aggravates focal cerebral ischemia in the rat. Sleep 2010; 33: 879-87.
e. Li L-J, Yang Y, Guan BY, Chen Q, Wang A-Z, Wang Y-J, at al. Insomnia is associated with increased mortality in patients with first-ever stroke: a 6-year follow-up in a Chinese cohort study. Stroke Vasc Neurol 2018; 3: 197-202.
Kaewpang P. Relationships between selected factors and insomnia in adult cancer patients. [thesis]. Bangkok: Chulalongkorn University, 2004.
Banhiran W, Assanasen P, Nopmaneejumruslers C, Metheetrairut C. Epworth sleepiness scale in obstructive sleep disordered breathing: the reliability and validity of the Thai version. Sleep and Breathing 2011; 15: 571-7.
Jirapramukpitak T, Tanchaiswad W. Sleep disturbances among nurses of Songklanagarind Hospital. J Psychiatr Assoc Thailand, 1997; 42: 123-32.
Richard PA, Daniel P, Wayne AH, Claudia T, Arthur SW, Jacques M. Restless legs syndrome: diagnostic criteria, special considerations, and epidemiology. Sleep Medicine 2003; 4: 101-119.
Hall M, Buysse DJ, Nofzinger EA, Retnolds CF, Thomson W, Mazumda S, et al. Financial strain is a significant correlate of sleep continuity disturbances in late-life. Biol Pychol 2008; 77: 217-22.
Talala KM, Martelin TP, Haukkala AH, Härkänen TT, Prättälä RS. Socio-economic differences in self-reported insomnia and stress in Finland from 1979 to 2002: a population-based repeated cross-sectional survey. BMC Public Health 2012; 12: 650.
Beaulieu-Bonneau S, LeBlanc M, Mérette C, Dauvilliers Y, Morin CM. The family history of insomnia in a population-based sample,
Sleep 2007; 30: 1739-45.
Siarnik P, Klobucnikova K, Surda P, Putala M, Sutovsky S, Kollar B, et al. Excessive daytime sleepiness in acute ischemic stroke: association with restless legs syndrome, diabetes mellitus, obesity, and sleep-disordered breathing. J Clin Sleep Med 2018; 14: 95-100.
Badescu SV, Tataru C, Kobylinska L, Georgescu EL, Zagrean AM, Zagrean L. The association between diabetes mellitus and depression. J Med Life 2016; 9: 120-5.
Medeiros C, Bruin V, Ferrer B, Paiva T, Montenegro RJ, Forti A, et al. Excessive daytime sleepiness in type 2 diabetes. Arq Bras Endrocrinol Metab 2013; 57: 425-30.
Al-Goblan S, Al-Alfi MA, Khan MZ. Mechanism linking diabetes mellitus and obesity. Diabetes Metab Dyndr Obes 2014; 7: 587-91.
Resta O, Foscino BM, Bonfitto P, Giliberti T, Depalo A, Pannacciulli N, et al. Low sleep quality and daytime sleepiness in obese patients without obstructive sleep apnoea syndrome. J Intern Med 2003; 253: 536-43.
Berger K, Luedemann J, Trenkwalder C, John U, Kessl C. Sex and the risk of restless legs syndrome in the general population. Arch Intern Med 2004; 164: 196-202.
