การทำงานที่ผิดปกติของต่อมไทรอยด์ในผู้ป่วย โรคทางอารมณ์: ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้อง
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำ โรคทางอารมณ์เป็นโรคที่มีความชุกตลอดชีพสูงและก่อให้เกิดการสูญเสียทางด้านสุขภาพของ ผู้ป่วย ทั้งนี้มีรายงานความผิดปกติของ hypothalamic-pituitary-thyroid axis (HPT axis) ในผู้ป่วยโรค ทางอารมณ์ แต่การศึกษาถึงความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องยังมีไม่มากนัก
วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความชุกของความผิดปกติของการทำงานของต่อมไทรอยด์และปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ในผู้ป่วยโรคทางอารมณ์
วิธีการศึกษาเป็นการศึกษาย้อนหลังเชิงพรรณนาจากเวชระเบียนของผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็น โรคทางอารมณ์ ได้แก่ โรคซึมเศร้า โรคซึมเศร้าเรื้อรัง โรคอารมณ์สองขั้ว และโรค Cyclothymia ตั้งแต่ 1 มกราคม 2554 ถึง 31 สิงหาคม 2559 ข้อมูลที่เก็บ ได้แก่ ข้อมูลทั่วไปของผู้ป่วย โรคประจำตัวทางกาย วินิจฉัยทางจิตเวช ประวัติยาที่ได้รับ การได้รับการกระตุ้นไฟฟ้า คะแนนประเมินความสามารถโดยรวม และ ค่าฮอร์โมนไทรอยด์ โดยวิเคราะห์สถิติเพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่างๆ กับความผิดปกติ ของฮอร์โมนไทรอยด์ ด้วยโปรแกรม STATA 10.1
ผลการศึกษาจากการทบทวนเวชระเบียนทั้งหมด 252 ราย มีผู้ป่วย 144 ราย (ร้อยละ 57.14) ที่ได้รับ การตรวจระดับฮอร์โมนไทรอยด์และมีข้อมูลสมบูรณ์ พบว่าผู้ป่วย 49 ราย (ร้อยละ 34.03) มีความผิดปกติ ของฮอร์โมนไทรอยด์ ได้แก่ ระดับ FT3 ผิดปกติ 40 ราย ระดับ TSH ผิดปกติ 13 ราย และระดับ FT4 ผิดปกติ 2 ราย รวมทั้งพบว่าปัจจัย ได้แก่เพศหญิง และ การใช้ second generation antipsychotics มีความสัมพันธ์กับความผิดปกติของฮอร์โมนไทรอยด์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ [adjusted OR 6.17 (95%CI 2.5 - 15.23), p<0.001 และ adjusted OR 2.3 (95%CI 1.06 - 5.02), p=0.036 ตามลำดับ]
สรุป ประมาณ 1 ใน 3 ของผู้ป่วยโรคทางอารมณ์มีความผิดปกติของการทำงานของต่อมไทรอยด์ โดยเพศ หญิง และ การใช้ second generation antipsychotics เป็นปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความผิดปกติของ ฮอร์โมนไทรอยด์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
Article Details
บทความที่ส่งมาเพื่อพิจารณา ต้องไม่เคยตีพิมพ์หรือได้รับการตอบรับให้ตีพิมพ์ในวารสารฉบับอื่น และต้องไม่อยู่ระหว่างการส่งไปพิจารณาในวารสารอื่น
เอกสารอ้างอิง
Gilmour H, Patten SB.Depression and work impairment.Health Rep 2007; 18: 9-22.
World Health Organization [Internet]. Health Statistics and Information Systems. [cited 2019 Sep 10]. Available from https://www.who.int/ healthinfo/global_burden_disease/estimates/ en/index1.html
International Health Policy Program Foundation. International health policy program, strategic plan for the development of disease burden assessment index and population health. Disability-Adjusted Life Year: DALY in year 2009. Nonthaburi: The Graphico-Systems; 2012. (in Thai)
International Health Policy Program Foundation. International health policy program, strategic plan for the development of disease burden assessment index and population health. Disability-Adjusted Life Year: DALY in year 2013. Nonthaburi: The GraphicoSystems; 2015. (in Thai)
International Health Policy Program Foundation. International health policy program, strategic plan for the development of disease burden assessment index and population health. Disability-Adjusted Life Year: DALY in year 2014. Nonthaburi: The Graphico Systems; 2017. (in Thai)
Pilhatsch M, Marxen M,Winter C, Smolka MN, Bauer M. Hypothyroidism and mood disorders: integrating novel insights from brain imaging techniques. Thyroid Res 2011; 4(Suppl 1): S3.
Bauer M, Heinz A, Whybrow PC. Thyroid hormones, serotonin and mood: of synergy and significance in the adult brain.Mol Psychiatry 2002; 7: 140-56.
Whybrow PC, Prange AJ Jr., A hypothesis of thyroid-catecholamine-receptor interaction. Its relevance to affective illness. Arch Gen Psychiatry1981; 38:106-13.
Montero-Pedrazuela A, Venero C, Lavado- Autric R, Fernández-Lamo I, García-Verdugo JM, Bernal J, Guadaño-Ferraz A. Modulation of adult hippocampal neurogenesis by thyroid hormones: implications in depressive-like behavior. Molecular Psychiatry 2006;11:361-71.
Duval F, Mokrani MC, Bailey P, Correa H, Diep TS, Crocq MA,et al. Thyroid axis activity and serotonin function in major depressive episode. Psychoneuroendocrinology 1999; 24: 695-712.
HageMP, Azar ST.The Link between Thyroid Function and Depression.J Thyroid Res 2012.
Rush AJ, Giles DE, Schlesser MA, Orsulak PJ, Weissenburger JE, Fulton CL, et al. Dexamethasone response, thyrotropin-releasing hormone stimulation, rapid eye movement latency,and subtypes of depression. Biol Psychiatry 1997; 41:915-28.
Bahls SC, de Carvalho GA. The relation between thyroid function and depression: A Review. Rev Bras Psiquiatr 2004; 26: 40-8.
Abraham G, Milev R, Stuart Lawson J. T3 augmentation of SSRI resistant depression. J Affect Disord 2006; 91: 211-5.
Zhang Z, Li Q, Kang W, Tan Q, Gao C, Zhang F, et al. Differences in hypothyroidism between lithium-free and -treated patients with bipolar disorders. Life Sci 2006; 78: 771-6.
Azorin JM,Kaladjian A, Adida M, Hantouche EG, Hameg A, Lancrenon S, et al. Factors associated with rapid cycling in bipolar I manic patients: findings from a French national study. CNS Spectr 2008; 13: 780-7.
Thomsen AF, Kvist TK, Andersen PK, Kessing LV. Increased risk of affective disorder following hospitalization with hyperthyroidism— a register-based study. Eur J Endocrinol 2005; 152: 535-43.
Thomsen AF, Kvist TK, Andersen PK, Kessing LV. Increased risk of developing affective disorder in patients with hypothyroidism: a register-based study. Thyroid 2005; 15: 700-7.
Chhetry MG, Sapkota N, Ojha N, Thapa S, Pandey AK. Association of thyroid dysfunction with mood disorders in an OPD setting. J Psychiatrists’ Assoc Nepal 2014; 3: 23-8.
Radhakrishnan R, Calvin S, Singh JK, Thomas B, Srinivasan K. Thyroid dysfunction in major psychiatric disorders in a hospital based sample. Indian J Med Res2013;138:888-93.
Berent D, Zboralski K, Orzechowska A, Galecki P. Thyroid hormones association with depression severity and clinical outcome in patients with major depressive disorder. MolBiol Rep 2014; 41: 2419-25.
Ojha SP, Dhungana S, Chapagain M, Tulachan P. Association of thyroid dysfunction with depression in a teaching hospital. J Nepal Health Res Counc 2013; 11: 30-4.
Kim EY, Kim SH, Rhee SJ, Huh I, Ha K, Kim J, et al. Relationship between thyroid-stimulating hormone levels and risk of depression among general population with normal free T4 levels. Psychoneuroendocrinology 2015; 58: 114-9.
Bauer M, Glenn T, Pilhatsch M, Pfennig A, Whybrow PC. Gender differences in thyroid system function: relevance to bipolar disorder and its treatment. Bipolar Disord 2014; 16: 58-71.
Ahmadi-Abhari SA, Ghaeli P, Fahimi F, Esfahanian F, Farsam H, Dehpour AR, et al. Risk factors of thyroid abnormalities in bipolar patients receiving lithium: a case control study. BMC Psychiatry 2003; 3:1-5.
Flynn RW, MacDonald TM, Morris AD, Jung RT, Leese GP.The thyroid epidemiology, audit, and research study: thyroid dysfunction in the general population.J Clin Endocrinol Metab 2004; 89: 3879-84.
Khalil RB and Richa S. Thyroid Adverse Effects of Psychotropic Drugs: A Review. Clin Neuropharm 2011;34: 248-55.
Feret BM, Caley CF. Possible hypothyroidism associated withquetiapine. Ann Pharmacother 2000; 34:483-6.
Liappas J, Paparrigopoulos T, Mourikis I, Soldatos C. Hypothyroidism induced by quetiapine: a case report. J Clin Psychophar¬macol 2006; 26: 208-9.
Iversen T, Steen NE, Birkeland KI, Morch RH, Reponen EJ, Anderssen JF, et al. Antipsychotic drug use and thyroid function in patients with severe mental disorders. Schizophr Bull 2018; 44: S205-6.
