มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิด ALK-negative anaplastic large cell ที่มาด้วยเม็ดเลือดขาวสูงในเลือด: รายงานผู้ป่วย

Leukemic Phase of ALK-Negative ALCL

ผู้แต่ง

  • วัชรมน ธีระบุญญกุล สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ณัฐนนท์ นามจันทรา สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • เดชารวี นันทะดี สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ปรียวัตร งามดํารงเกียรติ ภาควิชาพยาธิวิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • สิตานัน ปรีชาทวีกิจ สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • นวพชร ดอนสกุล สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • เจน เจียรธนะกานนท์ สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ธาริณี รุ่งจิรจิตรานนท์ สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • สมิทธ์ กังวานเกียรติชัย สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ชุติมา คุณาชีวะ สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • วีรภัทร โอวัฒนาพานิช สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • พลอยเพลิน พิกุลสด สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ฉัตรี หาญทวีพันธุ์ สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • เอกพันธ์ ครุพงศ์ สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • บุณฑริกา สุวรรณวิบูลย์ สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • อาจรบ คูหาภินันทน์ สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ยิ่งยง ชินธรรมมิตร์ สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ธีระ ฤชุตระกูล สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • Pongthep Vittayawacharin สาขาวิชาโลหิตวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล

DOI:

https://doi.org/10.69898/jhtm.35.2025.273239

คำสำคัญ:

มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดเซลล์ใหญ่อนาพลาสติก เอแอลเค-เนกาทีฟ, มะเร็งต่อมน้ำเหลืองในกระแสเลือด, มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดทีเซลล์

บทคัดย่อ

มะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดเซลล์ใหญ่อนาพลาสติก เอแอลเค-เนกาทีฟ (anaplastic large cell lymphoma, ALCL) เป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองชนิดทีเซลล์ (T-cell) ซึ่งมีลักษณะเซลล์ที่จำเพาะและย้อมติด CD30 โรค ALCL แบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ anaplastic lymphoma kinase (ALK)-positive และ ALK-negative โดยที่ผู้ป่วยโรค ALK-negative ALCL มาด้วยการตรวจพบเซลล์มะเร็งในกระแสเลือดได้น้อย และมักมีพยากรณ์โรคที่ไม่ดี ทางคณะผู้นิพนธ์ได้รายงานผู้ป่วยรายแรกของประเทศไทย เป็นผู้ป่วยชายไทยอายุ 60 ปี คลำพบต่อมน้ำเหลืองที่คอ และเหงื่อออกกลางคืนเป็นเวลา 6 เดือน ได้รับการรักษาในโรงพยาบาลด้วยอาการไข้เฉียบพลัน ร่วมกับเหนื่อยมากขึ้น ปวดศีรษะอย่างรุนแรง และตามัว ผลการสืบค้นทางห้องปฏิบัติการ พบปริมาณเม็ดเลือดขาวสูงมาก (352.5 x 109/ลิตร)  ซึ่งเม็ดเลือดขาวมีขนาดกลางถึงใหญ่ และมีลักษณะของนิวเคลียสที่ผิดปกติ นอกจากนี้ผลการสืบค้นทางห้องปฏิบัติการอื่น ๆ พบว่าเข้าได้กับภาวะ spontaneous tumor lysis syndrome และ disseminated intravascular coagulation ผลการตรวจ flow cytometry ของไขกระดูก และผลย้อมเพิ่มเติมทางพยาธิวิทยา เข้าได้กับการวินิจฉัยโรค ALK-negative ALCL ผู้ป่วยได้รับการรักษาด้วยการทำ leukapheresis การบำบัดทดแทนไต และการให้ dexamethasone ขนาดสูง หลังจากที่ผู้ป่วยมีสัญญาณชีพคงที่ ผู้ป่วยยังคงมีปัญหาเรื่องซึม จึงได้รับการตรวจภาพรังสีส่วนตัดอาศัยคอมพิวเตอร์บริเวณสมอง พบเลือดออกในเนื้อสมองหลายจุด ทำให้เกิดภาวะสมองบวมรุนแรง และเกิดการเลื่อนของสมอง (tonsillar herniation) จากภาวะแทรกซ้อนนี้ แพทย์จึงได้ตัดสินใจเรื่องการรักษาร่วมกับครอบครัวของผู้ป่วย ได้ข้อสรุปว่าจะให้การรักษาเป็นแบบประคับประคอง หลังจากนั้น ผู้ป่วยเกิดภาวะช็อกจากการติดเชื้อ และเสียชีวิตในเวลาต่อมา

Downloads

References

Roman E, Smith AG. Epidemiology of lymphomas. Histopathology. 2011;58:4-14.

Pina-Oviedo S, Ortiz-Hidalgo C, Carballo-Zarate AA, Zarate-Osorno A. ALK-Negative Anaplastic Large Cell Lymphoma: Current Concepts and Molecular Pathogenesis of a Heterogeneous Group of Large T-Cell Lymphomas. Cancers (Basel). 2021;13:4667.

Miranda R, Ott G, Cozzolino I. ALK-negative anaplastic large cell lymphoma. In: Lim M, Dave SS, Du MQ. WHO Classification of Tumours Editorial Board. Haematolymphoid tumours. Vol 11. 5 ed. Lyon (France) 2024.

Alaggio R, Amador C, Anagnostopoulos I, Attygalle AD, Araujo IBO, Berti E, et al. The 5th edition of the World Health Organization Classification of Haematolymphoid Tumours: Lymphoid Neoplasms. Leukemia. 2022;36:1720-48.

Qiu L, Medeiros LJ, Tang G, Khanlari M, Li S, Konoplev S, et al. The Leukemic Phase of ALK-Negative Anaplastic Large Cell Lymphoma Is Associated with CD7 Positivity, Complex Karyotype, TP53 Deletion, and a Poor Prognosis. Cancers (Basel). 2021;13:6316.

Lu Y, Zhao X, Wang E, Chen W, Huang Q. ALK-negative anaplastic large cell lymphoma with extensive peripheral blood and bone marrow involvements manifested as "leukemic phase". Leuk Res. 2010;34:475-82.

Zhang XR, Chien PN, Nam SY, Heo CY. Anaplastic Large Cell Lymphoma: Molecular Pathogenesis and Treatment. Cancers (Basel). 2022;14:1650.

Karki NR, Badin K, Savage N, Bryan L. Leukaemic relapse of anaplastic large cell lymphoma, ALK negative. BMJ Case Rep. 2021;14:e239213.

Huang Q, Gaal KK, Nademanee A. Acute leukemic manifestation of recurrent anaplastic large-cell lymphoma 20 years after autologous bone marrow transplantation. J Clin Oncol. 2012;30(3):e34-6.

Yamashita Y, Hori Y, Kosako H, Oiwa T, Warigaya K, Mushino T, et al. Brentuximab vedotin for refractory anaplastic lymphoma kinase-negative anaplastic large cell lymphoma in leukemic phase with RUNX3 overexpression. Hematol Rep. 2020;12(1):8368.

Kasinathan G. Leukemic phase of ALK-negative anaplastic large cell lymphoma in a patient who is on androgenic steroids: A case report. Ann Med Surg (Lond). 2020;49:1-4.

Savage KJ, Harris NL, Vose JM, Ullrich F, Jaffe ES, Connors JM, et al. ALK- anaplastic large-cell lymphoma is clinically and immunophenotypically different from both ALK+ ALCL and peripheral T-cell lymphoma, not otherwise specified: report from the International Peripheral T-Cell Lymphoma Project. Blood. 2008;111:5496-504.

Wong WS, Liu BW, Lam FS, Wong KF. ALK-negative anaplastic large cell lymphoma in leukemic phase with near-pentaploidy. Leuk Lymphoma. 2010;51:1927-30.

Horwitz S, O'Connor OA, Pro B, Illidge T, Fanale M, Advani R, et al. Brentuximab vedotin with chemotherapy for CD30-positive peripheral T-cell lymphoma (ECHELON-2): a global, double-blind, randomised, phase 3 trial. Lancet. 2019;393:229-40.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2025-01-14

ฉบับ

บท

รายงานผู้ป่วย (Case report)