การศึกษาเปรียบเทียบวิธีการเตรียมเซลล์ต้นกำเนิดเม็ดโลหิตจากรกโดยใช้วิธีปั่นแยกและการใช้เครื่องอัตโนมัติ

Abstract

บทคัดย่อ

ศูนย์ บริการ โลหิต แห่ง ชาติ สภา กาชาด ไทย ได้ จัด ตั้ง ธนาคาร เลือด จาก รก แห่ง ชาติ ขึ้น ใน เดือน พฤษภาคม  พ.ศ. 2545
โดย เปิด ให้ บริการ 2 แบบ คือ รับ บริจาค เซลล์ ต้น กำเนิด เม็ด โลหิต จาก มารดา ผู้แสดง ความ จำนง บริจาค เซลล์ ต้น กำเนิด เม็ด โลหิต
จาก รก (unrelated cord blood) และ การ บริการ เก็บ รักษา เซลล์ ต้น กำเนิด เม็ด โลหิต จาก รก สำหรับ ใช้ ใน ครอบครัว ตน เอง
(autologous and related cord blood) ก่อน การ เก็บ รักษา เซลล์ โดย การ แช่ แข็ง ต้อง มี การ ลด ปริมาตร รวม ใน ถุง เซลล์ ต้น
กำเนิด เม็ด โลหิต เพื่อ ประหยัด พื้น ที่ ใน การ เก็บ และ ลด ค่าใช้จ่าย การ ศึกษา นี้ เป็น การ เปรียบ เทียบ ประสิทธิผล ใน การ แยก เซลล์
และ ข้อมูล ที่ เกี่ยวข้อง ของ วิธีการ เตรียม เซลล์ ต้น กำเนิด เม็ด โลหิต จาก รก ที่ ได้ จาก การ คลอด ปกติ และ ผ่า ท้อง คลอด โดย ใช้ วิธี ปั่น
แยก และ การ ใช้ เครื่อง อัตโนมัติ ตั้งแต่ เดือน พฤษภาคม 2545 ถึง เดือน ธันวาคม 2549 จำนวน ทั้ง สิ้น 388 ราย โดย เก็บ จาก มารดา
ที่ คลอด ปกติ 255 ราย และ ผ่า ท้อง คลอด 133 ราย ผล การ ศึกษา พบ ว่า การ เจาะ เก็บ เซลล์ ต้น กำเนิด เม็ด โลหิต จาก วิธีการ คลอด
ปกติ และ ผ่า ท้อง คลอด ได้ ค่า เม็ด โลหิต ขาว (white blood cell: WBC) และ เซลล์ CD34+ ไม่ แตก ต่างกัน (p > 0.05) ส่วน
ปริมาตร ของ โลหิต,ฮีมา โตคริต (hematocrit: Hct) และ ค่า เม็ด โลหิต แดง (red blood cell: RBC) ที่ ได้ จาก วิธีการ ผ่า ท้อง คลอด
มาก กว่า วิธี คลอด ปกติ อย่าง มี นัย สำคัญ (p < 0.05) เมื่อ ศึกษา เปรียบ เทียบ การ เตรียม เซลล์ ต้น กำเนิด เม็ด โลหิต ทั้ง 2 วิธี พบ
ว่า ค่า % WBC recovery ที่ ได้ จาก วิธี ปั่น แยก ให้ ผล ดี กว่า วิธีการ ใช้ เครื่อง อัตโนมัติ อย่าง มี นัย สำคัญ (p < 0.001) แต่ ค่า เซลล์
CD34+ หลัง การ เตรียม ไม่ แตก ต่างกัน (p > 0.05) และ ค่า ที่ ได้ ใกล้ เคียง กับ ที่ มี รายงาน จาก ต่าง ประเทศ ส่วน % RBC
depletion นั้น วิธีการ ใช้ เครื่อง อัตโนมัติ สามารถ ลด ปริมาตร เม็ด โลหิต แดง ได้ ดี กว่า วิธี ปั่น แยก อย่าง มี นัย สำคัญ ทาง สถิติ (p <
0.001)  ทั้ง นี้ เนื่อง จาก การ ใช้ เครื่อง อัตโนมัติ มี การ เติม สาร hydroxyethyl starch เพื่อ ช่วย ตก ตะกอน เม็ด โลหิต แดง ทำให้ %
RBC depletion เพิ่ม ขึ้น จาก การ ศึกษา ครั้ง นี้ สรุป ได้ ว่า ปริมาณ เซลล์ CD34+ ที่ ได้ จาก การ เตรียม ทั้ง 2 วิธี ไม่ แตก ต่างกัน การ
ใช้ เครื่อง อัต โนมัติ ใน การ เตรียม แยก เซลล์ ต้น กำเนิด เม็ด โลหิต จาก รก จะ มี ต้นทุน ค่าใช้จ่าย สูง แต่ สามารถ ลด ปริมาตร รวม ใน ถุง
ได้ ดี กว่า จึง ช่วย ประหยัด พื้น ที่ และ ค่าใช้จ่าย ใน การ เก็บ รักษา ระยะ ยาว เหมาะ สำหรับ การ เตรียม เซลล์ ต้น กำเนิด เม็ด โลหิต จาก
รก ของ ศูนย์ บริการ โลหิต แห่ง ชาติ ซึ่ง เป็น ศูนย์ กลาง ระดับ ชาติ ใน การ เก็บ เซลล์ ต้น กำเนิด เม็ด โลหิต จาก รก จำนวน มาก เพื่อ ให้ เพียง
พอ สำหรับ ผู้ป่วย ต่อไป