ความชุกและปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการตรวจเต้านมด้วยตนเอง ของหญิงไทยในเขตชุมชนกึ่งเมือง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำ : โรคมะเร็งเต้านมพบมากเป็นอันดับหนึ่งของการเสียชีวิตในผู้หญิงไทยโดยเฉพาะในเขตชุมชนกึ่งเมือง การตรวจเต้านมด้วยตนเองเป็นวิธีการป้องกันและค้นหาความผิดปกติของมะเร็งตั้งแต่ระยะแรก แต่พบว่าการตรวจเต้านมด้วยตนเองสม่ำเสมอยังมีน้อยซึ่งอาจจะเกิดจากหลายปัจจัย
วัตถุประสงค์การวิจัย : เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการตรวจเต้านมด้วยตนเองของหญิงไทยในเขตชุมชนกึ่งเมือง
วิธีดำเนินการวิจัย : การวิจัยแบบภาคตัดขวาง ตัวอย่าง คือหญิงไทยที่อยู่ในเขตพื้นที่ชุมชนกึ่งเมือง 295 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม ประกอบด้วย ข้อมูลทั่วไป ปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ ปัจจัยเสริม และพฤติกรรมการตรวจเต้านมด้วยตนเอง วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์การถดถอยโลจิสติกแบบตัวแปรเชิงเดี่ยว และแบบตัวแปรเชิงพหุ โดยกำหนดนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
ผลการวิจัย : พบว่า ความชุกพฤติกรรมการตรวจเต้านมด้วยตนเองส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการตรวจเต้านมด้วยตนเองในรอบ 1 ปีที่ผ่านมา ร้อยละ 96.30 ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการตรวจเต้านมด้วยตนเองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ได้แก่ อายุมากกว่า 40 ปี ได้รับการศึกษา รายได้มากกว่า 5,000 บาทต่อเดือน ความรู้เกี่ยวกับโรคมะเร็งเต้านมระดับปานกลางและระดับสูง ทรัพยากรที่เอื้อ และการได้รับแรงสนับสนุนทางสังคมในเรื่องโรคมะเร็งเต้านมและการตรวจเต้านมด้วยตนเองระดับสูง
สรุปผล : ผู้เกี่ยวข้องควรส่งเสริมความรู้และพฤติกรรมการตรวจเต้านมด้วยตนเอง จัดหาทรัพยากรที่เอื้อต่อการตรวจ และให้แรงสนับสนับสนุนกระตุ้นเตือนอย่างสม่ำเสมอ จัดกิจกรรมรณรงค์ให้ความรู้เชิงรุกให้แก่กลุ่มเป้าหมายในพื้นที่
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จังหวัดนนทบุรี
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จังหวัดนนทบุรี และคณาจารย์ท่านอื่น ในวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
References
Siegel RL, Miller KD, Suchs HE, Jemal A. Cancer statistic 2021. CA CANCER J CLIN. 2021;71(1):7-33. doi: 10.3322/caac.21654.
Ministry of Public Health. Public health statistics A.D.2022 [Internet]. 2023 [cited 2023 Sep 10]; Available from: https://spd.moph.go.th/wp-content/uploads/2023/11/Hstatistic65.pdf. (in Thai).
Rojanamatin J, Ukranun W, Supaattagorn P, Chiawiriyabunya I, Wongsena M, Chaiwerawattana A. et al. Cancer in Thailand Vol.X, 2016-2018. [Internet]. 2021 [cited 2023 Sep 10]; Available from: https://www.nci.go.th/e_book/cit_x/index.html.
Sun YS, Zhao Z, Yang ZN, Xu F, Lu HJ, Zhu ZY, et al. Risk factors and preventions of breast cancer. Int J Biol Sci. 2017;13(11):1387-1397. doi: 10.7150/ijbs.21635.
Momenimovahed Z, Salehiniya H. Epidemiological characteristics of and risk factors for breast cancer in the world. Breast Cancer (Dove Med Press). 2019;10(11):151-64. doi: 10.2147/BCTT.S176070.
Cohen SY, Stoll CR, Anandarajah A, Doering M, Colditz GA. Modifiable risk factors in women at high risk of breast cancer: A systematic review. Breast Cancer Res. 2023;25(45):1-20. doi: 10.1186/s13058-023-01636-1.
National Cancer Institute. Service plan (cancer major) 2023-2027. [Internet]. 2023 [cited 2024 Apr 25]. Available from: https://nci.go.th/th/File_download/D_index/ptu/ยามตัวชี้วัด/template%20service%20plan%20มะเร็ง%20ตัวชี้วัด%2066-70%20.pdf. (in Thai).
Mukem S, Sriplung H, McNeil E, Tangcharoensathien V. Breast cancer screening among women in Thailand: Analyses of population-based household surveys, J Med Assoc Thai. 2014;97(11):1106-118. (in Thai).
Okyere J, YawDey NE, A KO, Thywill SE, Duodu PA. Prevalence and determinants of breast self-examination practices among women in their reproductive age in Namibia: An analysis of the 2013 Namibia demographic and health survey. BMC Public Health. 2023;23(30):1-12. doi: 10.1186/s12889-023-14985-5.
Doganer YC, Aydogan U, Kilbas Z, Rohrer JE, Sari O, Usterme, N, et al. Predictors affecting breast self-examination practice among Turkish women. Asian Pac J Cancer Prve. 2014;15(20):9021-25. doi: 10.7314/apjcp.2014.15.20.9021.
Chamnanchang S, Priyatruk P, Moopayak K. Factors associated with breast self-examination behavior among women workers. J NURS SCI. 2014;32(3):42-51. (in Thai).
Tesamut L, Kosalwat S, Nantakaew K, Kamkhieo W. Survey of breast self-examination among female worker in University of Phayao. Christian University Journal. 2018;24(4):600-12. (in Thai).
Dewi TK, Massar K, Ruiter RA, Leonardi T. Determinants of breast self-examination practice among women in Surabaya, Indonesia: An application of the health belief model. BMC Public Health. 2019;19(27):1-8. doi: 10.1186/s12889019-7951-2.
Ngodngamthaweesuk P, Wichienkanyarat P. Factors affecting breast self-examination behavior among Thai women in Health Region 3. [Internet]. 2021 [cited 2024 Apr 25]; Available from: https://hpc3.anamai.moph.go.th/th/academic/download?id=104041&mid=37996&mkey=m_document&lang=th&did=38739. (in Thai).
Lampang Provincial Public Health Office. Health data center. [Internet]. 2024 [cited 2024 Apr 25]; Available from: https://lpg. hdc.moph.go.th/hdc/main/index.php. (in Thai).
Green LW, Kreuter MW. Health program planning: An educational and ecological approach. New York: McGrawHill; 2005.
Yamane T. Statistic, An introductory analysis. 2nd ed. New York, Harper and Row; 1967.
Romyen S. The behavior of breast self-examination on Thai women aged 30-70 years: Health region 1. Lanna Journal of Health Promotion & Environmental Health. 2015;5(2):65-77. (in Thai).
Gordem A, Nihok S, Jarenmak J. Factors related to breast self-examination behavior among women 30-70 years in Narathiwat province. Journal of Public Health and Innovation. 2022;2(3):18-34. (in Thai).
Chantachaloempong S, Panyoyai P, Thanakijtummakul N. Health literacy, social support, and breast cancer screening behaviors among working-age women. Journal of Health and Nursing Research. 2023;39(2):68-80. (in Thai)