การพัฒนารูปแบบการดูแลเท้าของผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ของศูนย์สุขภาพชุมชนเครือข่ายโรงพยาบาลสงขลา

Main Article Content

รวิสรา แก้วกระเศรษฐ

บทคัดย่อ

บทนำ : รูปแบบการดูแลเท้าของผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องพัฒนา เพื่อส่งเสริมพฤติกรรมการจัดการตนเองในการดูแลเท้าและป้องการเกิดแผลที่เท้า


วัตถุประสงค์การวิจัย : เพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลเท้าและศึกษาประสิทธิผลของรูปแบบการดูแลเท้าสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ของศูนย์สุขภาพชุมชน
เครือข่ายโรงพยาบาลสงขลา


วิธีดำเนินการวิจัย : การวิจัยและพัฒนา มี 2 ระยะ คือ 1) พัฒนารูปแบบการดูแลเท้าสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ และ 2) ศึกษาประสิทธิผลรูปแบบการดูแลเท้าสำหรับผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ ตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ จำนวน 27 คน เครื่องมือวิจัย คือ รูปแบบการดูแลเท้าที่พัฒนาขึ้น และแบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลเท้า วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ความถี่ ร้อยละ การวิเคราะห์เนื้อหา สถิติทดสอบทีคู่ และสถิติทดสอบวิลคอกซัน


ผลการวิจัย : รูปแบบการดูแลเท้า(KUBO) ที่พัฒนาขึ้น ประกอบด้วย 1) การจัดการความรู้ 2) การดำเนินการจัดการ 3) การจัดการพฤติกรรม และ 4) การบริหารจัดการตัวเราเอง โดยประสิทธิผลหลังใช้รูปแบบการดูแลเท้า พบว่า ค่าเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลเท้าของตัวอย่างหลังใช้รูปแบบการดูแลเท้าที่พัฒนาขึ้นเพิ่มขึ้นกว่าก่อนใช้รูปแบบฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ (p<.05) การชาที่เท้าซ้ายและเท้าขวาลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ (p<.05) และไม่เกิดแผลที่เท้า ร้อยละ 100


สรุปผล : รูปแบบการดูแลเท้า (KUBO) ที่พัฒนาขึ้นใช้เป็นแนวทางส่งเสริมพฤติกรรมการจัดการตนเองในการดูแลเท้า และป้องการเกิดแผลที่เท้าในผู้ป่วยโรคเบาหวานได้

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ

References

Faculty of Medicine, Chiang Mai University. 14 November world diabetes day. Chiang Mai: News and Activities Chiang Mai University; 2021. (in Thai).

Division of Non-Communicable Diseases, Ministry of Public Health. Annual report NCDS 2023. Bangkok: Graphic Front and Design Publishing House; 2023. (in Thai).

Songkhla Provincial Public Health Office, Annual report NCDS 2022. Songkhla: Songkhla Province Information System; 2022. (in Thai).

Thungtak R. The prevalence and risk factors of diabetic foot ulcer in patients with type 2 diabetes mellitus at primary care setting in Trang province. Journal of Health and Health Management. 2023;9(2):230-41. (in Thai).

Diabetes Association of Thailand. Clinical practice guidelines for diabetes 2023. Bangkok: Srimuang Printing; 2023. (in Thai).

Chosivasakul K, Siyod P, Taapasanan W, Sethavaranon N. Factors related to foot ulcers of type 2 diabetic patients in diabetes clinics. Journal of Health and Nursing Research. 2023;39(2):184-94. (in Thai).

Nualthong W, Kunsongkeit W, Dungpaeng S. Predictors of preventing behaviors for foot ulcer in patients with diabetes Mellitus Type II. Boromarajonani College of Nursing, Uttaradit Journal. 2018;10(1):94-105. (in Thai).

Junchom K, Boontiam N, Sinsap N, Chankra J, Jaimun B. Development of health promotion activity model and foot care for the elderly with diabetes in Pathum Subdistrict Health Promoting Hospital. Journal of Educational Innovation and Research. 2022;6(2):504-19. (in Thai).

Udonswai P, Chomnirat W. Development of the self-management supporting system for patients with diabetic foot ulcer risk at Najan Health Promoting Hospital, Kalasin Province. Research and Development Health System Journal. 2021;14(3):97-110. (in Thai).

Kanfer FH, Gaelick-Bays L. Self-management methods. In: Kanfer FH, Goldstein AP, Editors. Helping people change: a textbook of methods. 4th ed. New York: Pergamon Press; 1991.

Waltz CF, Strickland OL, Lenz ER. Measurement in nursing research. 2nd ed. Philadelphia, PA: F.A. Davis; 1991.

Miles MB, Huberman AM. Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. 2nd ed. Thousand Oaks, CA: SAGE Publications; 1994.

Hair JF, Babin BJ, Black WC, Anderson RE. Multivariate data analysis. 8th ed. Singapore: Cengage; 2019.

Lalun A, Vutiso P, Sanloa P. Effects of educational and social support on foot ulcer prevention behaviors and HbA1c blood sugar levels among patients with diabetes at The Na Fai Subdistrict Health Promoting Hospital, Chaiyaphum Province. Journal of Nursing and Health Care. 2021;39(2):77-86. (in Thai).

Phimchot B, Phajan T. Factors associated with preventive behaviors of diabetic foot ulcers among uncontrolled type 2 diabetes mellitus patients in Mueang District, Udon Thani Province. Journal of the Office of DPC 7 Khon Kaen. 2024;31(1):16-28. (in Thai).

Siriniyomchai C. Nurses’ roles in supporting self-management for preventing diabetic foot ulcer among patients with diabetes mellitus. Journal of Nurses’ Association of Thailand, Northern Office. 2020;26(2):78-89. (in Thai).

Konyai J, Wayo W. Effects of a health promotion program on foot ulcer prevention behavior among uncontrolled type 2 diabetes mellitus patients. Nursing Journal CMU. 2024;51(1):73-85. (in Thai).

Sohsai T. Effects of foot care knowledge and foot care program with coconut shell stepping with foot numbness on foot care behaviors and foot numbness in type 2 diabetes mellitus with uncontrollable glucose levels. Journal of Research and Health Innovative Development. 2022;3(3):150-62. (in Thai).

Sangsawangchot R, Phothong J, Voraroon S. The development of foot care model using coconut shell material in community among type 2 in diabetic mellitus patients in one sub-district, Suphanburi Province, Thailand. The Journal of Boromarajonani College of Nursing, Suphanburi. 2022;5(2):61-78. (in Thai).