พฤติกรรมการใช้ฟ้าทะลายโจรที่เป็นผลมาจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ของผู้สูงอายุ ในโรงเรียนผู้สูงอายุ เทศบาลเมืองบ้านสวน จังหวัดชลบุรี

Main Article Content

Orarat Wangpradit
ชลาลัย โชคดีศรีจันทร์
กมลนัทธ์ ม่วงยิ้ม

บทคัดย่อ

บทนำ : สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 เป็นช่วงที่ประชาชนมีการใช้ฟ้าทะลายโจรเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะผู้สูงอายุ


วัตถุประสงค์การวิจัย :  เพื่อศึกษาพฤติกรรม และปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการใช้ฟ้าทะลายโจร
ที่เป็นผลมาจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19


วิธีการวิจัย :  การวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูล คือ ผู้สูงอายุในโรงเรียนผู้สูงอายุ เทศบาลเมืองบ้านสวน จังหวัดชลบุรี ที่ใช้สมุนไพรในการดูแลสุขภาพ จำนวน 14 คน เก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลแบบบรรยายโดยการจัดหมวดหมู่ของข้อมูลเป็นประเด็นต่าง ๆ ตามวัตถุประสงค์


ผลการวิจัย :  ผู้ให้ข้อมูลส่วนใหญ่ รับประทานฟ้าทะลายโจรเพิ่มมากขึ้นในช่วงระหว่างการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 โดยมีเหตุผลหลักเพื่อป้องกันการติดเชื้อ และมีการใช้ฟ้าทะลายโจรในขนาดที่สูงและบ่อยครั้งขึ้น แม้จะมีอาการเพียงเล็กน้อย แหล่งข้อมูลเกี่ยวกับการใช้ฟ้าทะลายโจร คือ สื่อโทรทัศน์ สื่อสังคมออนไลน์ คำแนะนำจากบุคลากรทางการแพทย์ และญาติ ทั้งนี้ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ มั่นใจว่า
ฟ้าทะลายโจรสามารถป้องกัน และรักษาโรคโควิด 19 ได้ อย่างไรก็ดีผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัว ไม่ได้แจ้งให้แพทย์ทราบว่ามีการใช้ฟ้าทะลายโจรร่วมกับยาแผนปัจจุบัน และผู้สูงอายุบางราย ยังหยุดใช้ยาแผนปัจจุบัน เพื่อใช้ฟ้าทะลายโจรเพียงอย่างเดียวในช่วงเวลาสั้น ๆ ด้วย


สรุปผล :  พฤติกรรมการใช้ฟ้าทะลายโจรของผู้สูงอายุ เป็นไปตามปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อด้านสุขภาพ โดยเฉพาะการรับรู้ความเสี่ยงและความรุนแรงของโรค จึงส่งผลให้เกิดความกลัวและการตัดสินใจที่จะปฏิบัติ ซึ่งหากผู้สูงอายุมีความรู้ไม่เพียงพอ อาจเกิดผลเสียต่อสุขภาพได้


 

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ

References

Chinsoi P. Herbal medicine: Challenge of sustainable development. In Chantraket R. editor. The 17th National Academic Conference of Thai Traditional, Folk, and Alternative Medicines. Nuad Thai & Thai herbs towards good health for all. 2nd- 3rd September 2020; Thailand. Nonthaburi; p.148-50. (in Thai).

Ramphaiboon P, Charoensup R, Sunsern R, Kanthawee P. Effectiveness of the developing health literacy focusing on herbal and herbal product program among elderly people with hypertension at Mae-Chan District, Chiang Rai Province. Chiangrai Medical Journal. 2018;10(1):81-92. (in Thai).

Chaichanawirote U, Vithayachockitikhun N. Medication use behavior among older thai adults. Journal of Nursing and Health Science. 2015;9(1):32-46. (in Thai).

Caceres DD, Hancke JL, Burgos RA, Wikman GK. Prevention of common colds with Andrographis paniculata dried extract: A pilot double blind trial. Phytomedicine. 1997;4(2):101-4. doi: 10.1016/S0944-71 13(97)80051-7.

Rajanna M, Bharathi B, Shivakumar BR, Deepak M, Prashanth DS, Prabakaran D, et al. Immunomodulatory effects of Andrographis paniculata extract in healthy adults: an open-label study. J Ayuraveda Integr Med. 2021;12(3):529-34. doi: 10.10 16/j.jaim.2021.06.004.

Benjaponpitak A, Visithanon K, Sawaengtham T, Thaneerat T, Wanaratna K. Short Communication on use of andrographis herb for the treatment of COVID-19 patients. Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine. 2021;19(1):229-33. (in Thai).

Department of Thai Traditional and Alternative Medicine. Instruction for Andrographis paniculata use for COVID-19 outbreak. Bangkok: Samcharoen Panich; 2021. (in Thai).

Wangpradit O, Chokdeesrijun C, Muangyim K, Wannapahul D. The structural factors of self-regulating medication adherence among the elderly at Elderly Schools in Chonburi Province. Journal of Health Science Research. 2021;15(3):37-47. (in Thai).

Nastasi BK, Schensul SL. Contributions of qualitative research to the validity of intervention research. J Sch Psychol. 2005; 43(3):177-95. doi: 10.1016/j.jsp.2005.04.003.

Sutheewasinnon P, Pasunon P. Sampling strategies for qualitative research. Parichart Journal Thaksin University. 2016;29(2):31-48. (in Thai).

Cheawjindakarn B. Qualitative case study research techniques. Liberal Arts Review. 2018;13(25):103-18. (in Thai).

Karnkunwithit P, Srisangkhajorn T, Chaemchamrat K. 101 home herbal medicine. Chonburi: Pro Ampine; 2019. (in Thai).

Strategy and Information for Provincial Development Unit, Chonburi Provincial Office. Chonburi COVID-19 situation information [Internet]. 2021 [cited 2021 Dec 18]; Available from: http://www. chon buri.go.th/website/project/view37. (in Thai).

Choosrithong R, Thipsut T, Munluan K. Important herbs in the era of Covid for the general public. Journal of Social Science for Local Rajabhat Mahasarakham University. 2022;6(1):293-300. (in Thai).

Phongsai N, Inthong C, Sontimuang D, Laojeenwong P, Chatawatee B. Factors related to self-care behavior with Andrographis paniculata during COVID-19 pandemic of people in Hat Yai, Songkla. Thai Bulletin of Pharmaceutical Sciences: 2022; 17(1):57-69. (in Thai).

Wongboonnak P, Wongtrakul P, Mahamongkol H, Neimkhum W. The survey of medicine, food supplement and herbal products used problems among elderly: A case study at the Community of Tumbon Srisa Chorakhe Noi, Samut Prakan Province. HCU Journal of Health Science. 2016;20(39):97-108. (in Thai).

Khantichitr P, Promwong W, Keawmanee C, Charoenukul A. Health belief model in the prevention of Corona virus disease 2019 (COVID-19) among people in Ubon Ratchathani Province. Journal of Health Science Boromarajonani College of Nursing Sunpasitthiprasong. 2021:5(2):39-53. (in Thai).

Mattavangkul C, Kawitu K, Deenoo S, Sinwannakool S. Factor related to herbal use behavior for self-care among people in Phasi-Chareon District. Journal of Nursing, Siam University. 2019;20(39): 99-109. (in Thai).

Saengprajak N, Ounthab K, Mankamsee P, Pholset W. Factors associatedwith behavior using herbs for health care among elderly in Namon District, Kalasin Province. In Vanishprinyakul S. editor. Proceedings of the 2nd National Conference of Health Sciences, Rajabhat University Chiang Rai; 7-8 February 2019; Thailand, Chiang Rai; p. 220-30. (in Thai).

Rosenstock IM, Strecher VJ, Becker MH. Social learning theory and the health belief model. Health Educ Q. 1988;15(2): 175-83. doi: 10.1177/109019818801500 203.