ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลกับความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี

Main Article Content

พัฒนา เศรษฐวัชราวนิช
ณิชมน หลำรอด
วดีรัตน์ ศรีวงศ์วรรณ
เอนกพงศ์ ฮ้อยคำ
เสน่ห์ คล้ายบัว

บทคัดย่อ

บทนำ : อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) เป็นผู้ที่มีความสำคัญในการดำเนินงานสาธารณสุขในชุมชน อสม.จึงต้องมีความรอบรู้ด้านสุขภาพในการให้ข้อมูลข่าวสารทางสุขภาพแก่ประชาชน เพื่อนำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพต่อไป


วัตถุประสงค์การวิจัย : เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลกับความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของอสม. อ.บางกรวย จ.นนทบุรี


วิธีการวิจัย : การวิจัยเชิงสหสัมพันธ์ ตัวอย่างคือ อสม.ประจำโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จำนวน 219 คน สุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย เป็นแบบสอบถาม ประกอบด้วย 1) ปัจจัยส่วนบุคคล และ 2) ความรอบรู้ด้านสุขภาพ ซึ่งออกแบบตามแนวคิดของกองสุขศึกษา วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติไคสแควร์


ผลการวิจัย : พบว่า 1) คะแนนเฉลี่ยความรอบรู้ด้านการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองโดยรวม 90.79 คะแนน (SD=10.98) อยู่ในระดับปานกลาง 2) ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคลกับความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง พบว่า สถานภาพสมรสและอาชีพมีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองอย่างมีนัยสำคัญ (χ2=10.741, p<.05) และ
2 =20.432, p<.05) ตามลำดับ


สรุปผล : พยาบาลอนามัยชุมชนสามารถนำข้อมูลไปจัดกลุ่ม อสม. ในการจัดทำกิจกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองตามระดับความรอบรู้ทางสุขภาพในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง

Article Details

บท
นิพนธ์ต้นฉบับ (Original Articles)
Author Biographies

พัฒนา เศรษฐวัชราวนิช, วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จังหวัดนนทบุรี คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

ภาควิชาการพยาบาลอนามัยชุมชน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จังหวัดนนทบุรี คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก 

วดีรัตน์ ศรีวงศ์วรรณ, วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จังหวัดนนทบุรี คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

ภาควิชาการพยาบาลอนามัยชุมชน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จังหวัดนนทบุรี คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

เอนกพงศ์ ฮ้อยคำ, วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จังหวัดนนทบุรี คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

ภาควิชาการพยาบาลอนามัยชุมชน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จังหวัดนนทบุรี คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

เสน่ห์ คล้ายบัว, โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลปลายบาง อำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี

โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลปลายบาง อำเภอบางกรวย จังหวัดนนทบุรี

References

Lindsay MP, et al. World Stroke Organization (WSO): Global Stroke Fact Sheet 2019. [Internet]. 2021 [cited 2021 Apr 30]; Available from: https://www.world-stroke.org/assets/ downloads/WSO_Fact-sheet_15.01.2020.pdf

Ngasangsai P, Sornseeyon P, Phattarabenjapol S. A case study of Village Health Volunteer’s health literacy. Isan Journal of Pharmaceutical Sciences. 2014;9(Suppl):82-7. (in Thai).

Kaseampakdee J, Theppasuit S, Sakea P. The behavioral health 3E 2S among residents aged 15 years old and over in the area of health behavior in their own village in Phetchaburi province. Journal of Health Education and Communication. 2015;1(1):30-42. (in Thai).

World Health Organization. Division of Health Promotion, Education, and Communication. Health promotion glossarary. World Health Organization. ‎1998‎. [Internet]. 2021 [cited 2021 Apr 29]; Available from: https://apps.who.int/iris/handle/10665/64546.

Nutbeam D. The evolving concept of health literacy. Soc Sci Med. 2008;67(12): 2072-8. doi: 10.1016/j.socscimed.2008.09.050.

Martin LT, Ruder T, Escarce JJ, Ghosh-Dastidar B, Sherman D, Elliott M, et al. Developing predictive models of health literacy. J Gen Intern Med. 2009;24(11): 1211-6. doi: 10. 1007/s11606-009-1105-7.

Kobayashi LC, Smith SG, O’Conor R, Curtis LM, Park D, Wagner CV,et al. The role of cognitive function in the relationship between age and health literacy: a cross-sectional analysis of older adults in Chicago, USA. BMJ Open. 2015;5(4):e007222. doi: 10.1136/bmjopen-2014-007222.

Öztora S, Çaylan A, Yayla K, Dağdeviren N. Assessing health literacy, the factors affecting it and their relation to some health behaviors among adults. Biomedical Research. 2017;28(15):6803-7.

Xie Y, Ma M, Zhang Y. et al. Factors associated with health literacy in rural areas of Central China: structural equation model. BMC Health Serv Res. 2019;19 (300):1-8 doi. 10.1186/s12913-019-4094-1.

Ginggeaw S, Prasertsri N. The relationship between health literacy and health behaviors among older adults who have multi-morbidity. Nursing Journal of The Ministry of Public Health. 2016;25(3):43-54. (in Thai).

Kaewtong N, Termsirikulchai L, Leelaphun P, Kengganpanich P, Kaeodumkoeng K. Health literacy of group at risk of hypertension at Ban Nonghoi Sub-District, Health Promoting Hospital, Sa Kaeo Province. Journal of Boromarajonani College of Nursing, Bangkok. 2014;30(1):45-56. (in Thai).

Panurat S, Bhoosahas P, Thutsaringkarnsakul S, Krachangpho P. Thuratham W, Natetipawan P. Factors related to health literacy among the elderly in Pak Phli District, Nakhon Nayok Province. Journal of The Police Nurses. 2019; 11(1):86-94. (in Thai).

Khuhamanee U, Rodjarkpai Y, Maharachpong N. Health literacy and role of village health volunteer in chronic disease prevention. Journal of the Department of Medical Service. 2020;45 (1):137-42. (in Thai).

Health Education Division, Ministry of Public Health. Health literacy and health behavior. 2018. [Internet]. 2021 [cited 2021 May 25]; Available from: http://www.hed.go.th/link Hed/336-220120180914085828_linkhed.pdf. (in Thai).

Raethong A. Health literacy and health behaviour, 3Aor 2Sor, for the Village Health Volunteers (VHVs) : Case study of Hintok Sub-district, Ronphibun District, Nakhon Si Thammarat Province. Journal of Department of Health Service Support. 2019;15(3):62-70. (in Thai).

Kareesun K, Malathum P and Sutti N. Relationships among health literacy, knowledge about hypertension control, and health behavior in older persons with hypertension. Ramathibodi Nursing Journal. 2019;25(3):280-95. (in Thai).

Chantarintrakorn A. Relationship between health literacy and Dengue haemorrhagic fever prevention and control behavior of public health volunteer in Suanluang Subdistrict Municipality, Krathum Baen District, Samut Sakhon Province. [Dissertation]. Bangkok: Kasetsart University; 2014. (in Thai).

Khumthong T, Potisiri W, Kaedumkoeng, K. Factors influencing health literacy for people at risk of Diabetes Mellitus and Hypertension of UthaiThani and Ang Thong. Veridian E-Journal, Science and Technology Silpakorn University. 2016;3 (6):67-85. (in Thai).

Tachavijitjaru C, Srisupornkornkul A, Changtej S. Selected Factors related with the health literacy of Village Health Volunteer. Journal of The Royal Thai Army Nurses. 2018;19(Suppl):320-32. (in Thai).