ผลของโปรแกรมส่งเสริมทันตสุขภาพโดยประยุกต์ใช้ การรับรู้ความสามารถของตนเองในการบริหารช่องปาก เพื่อเพิ่มความแข็งแรงของช่องปากในผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

บทนำ : ผู้สูงอายุมักพบปัญหาเกี่ยวกับการกลืนและมีประสิทธิภาพการเคี้ยวอาหารลดลงเนื่องจากภาวะความเสื่อมของร่างกาย

วัตถุประสงค์การวิจัย : เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมทันตสุขภาพ โดยประยุกต์ใช้ทฤษฏีความสามารถของตนเองในการบริหารช่องปากเพื่อเพิ่มความแข็งแรงของช่องปากและการดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ

วิธีการวิจัย : การวิจัยกึ่งทดลอง แบบสองกลุ่มวัดผลก่อนและหลังการทดลอง ตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุแบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบกลุ่มละ 31 คน เก็บรวบรวมข้อมูล โดยใช้แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบประเมินการรับรู้ความสามารถในการดูแลสุขภาพช่องปาก แบบทดสอบความแข็งแรงของช่องปาก และแบบบันทึกดัชนีโรคเหงือกอักเสบ วิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและเปรียบเทียบความแตกต่างของตัวแปรระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ โดยใช้สถิติทดสอบค่าที และสถิติไคสแควร์

ผลการวิจัย : ภายหลังการเข้าร่วมโปรแกรม กลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยการรับรู้ความสามารถใน
การดูแลสุขภาพช่องปากสูงกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ (p = .03) และมีสภาวะเหงือกดีกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ (p < .01) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ อย่างไรก็ตามทั้งสองกลุ่มมีความแข็งแรงของช่องปากไม่แตกต่างกัน (p >.05) 

สรุปผล : แม้ไม่พบความแตกต่างของความแข็งแรงของช่องปากระหว่างสองกลุ่ม แต่พบว่า ความแข็งแรงของช่องปากในกลุ่มทดลองมีแนวโน้มที่ดีขึ้น นอกเหนือจากสภาวะเหงือกที่ดีขึ้นอย่างชัดเจน ดังนั้น การส่งเสริมให้มีการบริหารช่องปากเป็นประจำ จะทำให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพช่องปาก และการทำงานของอวัยวะในช่องปากดีขี้น