การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนารูปแบบการพยาบาลชะลอไตเสื่อม เครือข่ายโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล อำเภอเสนา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

บทนำ: โรคไตเรื้อรังทำให้ผู้ป่วยทุกข์ทรมานและเสียชีวิตได้ การช่วยเหลือที่ดีที่สุดคือต้องชะลอความเสื่อมของไตและคงไว้ซึ่งการทำหน้าที่ของไตให้ยาวนานที่สุด

วัตถุประสงค์การวิจัย: เพื่อพัฒนารูปแบบการพยาบาลชะลอไตเสื่อมและศึกษาผลของการนำรูปแบบไปใช้

วิธีการวิจัย: การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ผู้ร่วมวิจัยเป็นพยาบาลวิชาชีพ 17 คน กลุ่มตัวอย่างในการทดลองรูปแบบเป็นผู้ป่วย 31 คน เครื่องมือในการพัฒนารูปแบบ ได้แก่ แบบบันทึกการสังเกตและแบบบันทึกการสะท้อนคิด เครื่องมือในการทดลองรูปแบบ ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ข้อมูลทั่วไป แบบบันทึกการสนทนาสร้างแรงจูงใจ แบบประเมินระยะของการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม แบบประเมินผลลัพธ์ทางคลินิก และแบบประเมินความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา และข้อมูลเชิงเปรียบเทียบด้วยสถิติที

ผลการวิจัย: พบว่า รูปแบบฯประกอบด้วย 1) แนวปฏิบัติทางคลินิกการรักษาผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง 2) การจำแนกระยะของโรคไตด้วยแถบสี 3) การให้ความรู้ผู้ป่วยเรื่องการชะลอไตเสื่อม 4) การสนทนาสร้างแรงจูงใจ และ 5) การติดตามเยี่ยมบ้าน หลังการนำรูปแบบไปใช้ พบว่า กลุ่มตัวอย่างมีระดับครีเอตินินลดลงและอัตราการกรองของไตเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.05) มีระยะของการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมและความพึงพอใจเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.01)

สรุปผล: รูปแบบการพยาบาลชะลอไตเสื่อมทำให้เกิดผลลัพธ์ที่ดีกับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง โดยเฉพาะการมีระดับครีเอตินินในเลือดลดลง มีอัตราการกรองของไตดีขึ้น