ประสิทธิผลของตำรับอาหารพื้นเมืองต่อภาวะโลหิตจางในผู้สูงอายุ ภาคเหนือตอนบน

บทคัดย่อ

บทนำ: ผักพื้นเมืองภาคเหนือที่มีธาตุเหล็กสูง ช่วยแก้ปัญหาภาวะโลหิตจาง ในผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรัง

วัตถุประสงค์การวิจัย: เพื่อทดสอบประสิทธิผลของตำรับอาหารพื้นเมืองต่อภาวะโลหิตจางในผู้สูงอายุภาคเหนือ

วิธีการวิจัย:  การวิจัยกึ่งทดลองชนิดกลุ่มเดียววัดก่อนและหลังการทดลอง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุ เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบสะดวก จำนวน 120 คน เข้าร่วมโปรแกรมด้วยการสัมภาษณ์ ทดสอบการทรงตัว เจาะเลือด และให้รับประทานอาหารตามตำรับที่พัฒนาขึ้นเป็นระยะเวลา 4 เดือน หลังจากนั้นนัดสัมภาษณ์ ทดสอบการทรงตัว และเจาะเลือดส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลและข้อมูลด้านสุขภาพ แบบสอบถามอาการที่สัมพันธ์กับภาวะโลหิตจาง แบบประเมินภาวะโภชนาการ แบบประเมินการทรงตัว ระดับฮีโมโกลบินและเฟอริติน และคู่มือตำรับอาหารพื้นเมือง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติทีคู่

ผลการวิจัย: ระดับฮีโมโกลบินของกลุ่มตัวอย่างทั้งก่อนและหลังเข้าร่วมโปรแกรมไม่มีความแตกต่างทางสถิติ แต่เมื่อพิจารณาในกลุ่มตัวอย่างที่มีภาวะโลหิตจาง จำนวน 49 คน พบว่าเพศหญิงมีระดับฮีโมโกลบินแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = -2.09, p < .05) และเมื่อพิจารณาค่าเฉลี่ยพบว่าระดับฮีโมโกลบินเพิ่มขึ้น  แต่เพศชายไม่มีความแตกต่างทางสถิติ กลุ่มตัวอย่างมีระดับ  เฟอริตินไม่ต่างกัน แต่เมื่อพิจารณาแยกตามเพศ พบว่าเพศหญิงมีระดับเฟอริตินเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = -2.91,       p < .05) แต่เพศชายไม่มีความแตกต่างทางสถิติ

สรุปผล: การส่งเสริมให้ผู้สูงอายุรับประทานอาหารพื้นเมือง ร่วมกับผลไม้ที่มีวิตามินซีสูงอย่างสม่ำเสมอ ช่วยแก้ปัญหาภาวะโลหิตจางได้