รายงานการสอบสวนโรคของกลุ่มเด็กนักเรียนที่ได้รับผลกระทบจากสารพิษ กลุ่มคาร์บาเมต (carbamates) ในโรงเรียนแห่งหนึ่ง จังหวัดนครปฐม เดือนกุมภาพันธ์ 2562

บทคัดย่อ

        วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2562 เวลา 11.46 น. กลุ่มงานควบคุมโรคติดต่อ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม ได้รับแจ้งพบผู้ป่วยทีมีอาการคล้ายกันหลายรายมีอาการตาพร่ามัว พูดไม่ชัดเจน กล้ามเนื้อกระตุก  จึงได้ตรวจสอบข้อเท็จจริงและประสานทีมสอบสวนเคลื่อนที่เร็วอำเภอบางเลนออกสอบสวนและควบคุมโรคทันทีโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อยืนยันการระบาดและหาสาเหตุของโรคใช้วิธีการศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนาและเชิงวิเคราะห์ ผลการสอบสวนพบผู้ป่วยที่เข้าได้กับนิยาม จำนวน 88 ราย (ร้อยละ 16.54 ของนักเรียนทั้งหมด) ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 74  ผู้ป่วยรายแรกวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2562 เวลา 11.30 น. และผู้ป่วยรายสุดท้ายเวลา 13.30 น อาการของผู้ป่วยจะเกิดหลังจากการรับประทานอาหารมื้อกลางวันอย่างรวดเร็ว โดยมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ ตาพร่ามัว ผลการตรวจพบสารพิษในกลุ่ม Carbamate ในน้ำก๋วยเตี๋ยวน้ำตก บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปผัดและอาเจียนของตัวอย่างนักเรียน เมื่อศึกษาระบาดวิทยาเชิงวิเคราะห์พบว่าค่าโอกาสของกลุ่มคนที่รับประทานบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปผัด   มีโอกาสเกิดโรคอาหารเป็นพิษสูงเป็น 12.07 เท่าของกลุ่มที่ไม่ได้รับประทาน (P-Value เท่ากับ 0.00) และโอกาสของกลุ่มคนที่รับประทานก๋วยเตี๋ยวน้ำตกมีโอกาสเกิดโรคอาหารเป็นพิษสูงเป็น 2 เท่าของกลุ่มที่ไม่ได้รับประทาน (P-Value เท่ากับ 0.00) จากการสอบสวนโรคของทีมเฝ้าระวังสอบสวนโรคเคลื่อนที่เร็วพบความเชื่อมโยงของการรับประทานสิ่งปนเปื้อนกับสารพิษในกลุ่ม Carbamate ในนักเรียนโรงเรียนดังกล่าว แต่ไม่สามารถหาผู้ที่ต้องสงสัยในการกระทำความผิดในครั้งนี้ได้ ซึ่งโรงเรียนได้แจ้งความเอาผิดกับผู้ที่กระทำความผิดแต่จากการสอบสวนของตำรวจไม่สามารถเชื่อมโยงเอาผิดกับผู้กระทำความผิดได้ เนื่องจากไม่มีพยาน หลักฐานที่เชื่อมโยงกับเหตุการณ์ครั้งนี้ การเกิดเหตุการณ์ครั้งนี้เป็นเหตุการณ์ที่เกิดความรุนแรง หากผู้ป่วยไม่สามารถเข้ารับการรักษาได้อย่างรวดเร็ว  อาจก่อให้เกิดการเสียชีวิตได้ จึงเสนอให้โรงเรียนแห่งนี้และทุกๆ โรงเรียนในประเทศไทย มีการประเมินมาตรฐานสุขาภิบาลอาหารโดยเฉพาะมาตรการด้านความปลอดภัยอย่างต่อเนื่อง ควรจัดให้มีเจ้าหน้าที่ดูแลความปลอดภัยและควรมีกล้องวงจรปิดติดไว้ในสถานที่ที่สำคัญ รวมทั้งโรงอาหารเพราะเมื่อเกิดกรณีเกิดขึ้นเช่นนี้สามารถตรวจสอบข้อมูลได้ทันที