การประเมินระบบเฝ้าระวังปัญหาสุขภาพหนึ่งเดียวโดยใช้เทคโนโลยีดิจิทัลแอปพลิเคชั่นพีโอดีดี (PODD) ในจังหวัดเชียงใหม่

ผู้แต่ง

  • ชลธิชา เจียรเจริญ สพ.บ. หลักสูตรบัณฑิตศึกษาสาขาวิทยาศาสตร์การสัตวแพทย์ คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • วรางคณา ไชยซาววงษ์ ปร.ด. ภาควิชาชีวศาสตร์ทางสัตวแพทย์และสัตวแพทย์สาธารณสุข คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • กรรณิการ์ ณ ลำปาง ปร.ด. ภาควิชาชีวศาสตร์ทางสัตวแพทย์และสัตวแพทย์สาธารณสุข คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • วีระศักดิ์ ปัญญาพรวิทยา ปร.ด. ภาควิชาสัตว์บริโภค คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • การุณ ชนะชัย ปร.ด. กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
  • เลิศรัก ศรีกิจการ ปร.ด. ศูนย์เฝ้าระวังสุขภาพหนึ่งเดียว มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

คำสำคัญ:

การประเมิน, ระบบเฝ้าระวัง, แอปพลิเคชัน

บทคัดย่อ

ระบบเฝ้าระวังพีโอดีดี (PODD) เป็นเครื่องมือในการเฝ้าระวังโรคภายในชุมชนซึ่งประกอบด้วยแอปพลิเคชันPODD และแผงควบคุมข้อมูล การทำงานของระบบถูกขับเคลื่อนโดยอาสาสมัครซึ่งเป็นผู้ใช้งานแอปพลิเคชันในการรายงานเหตุการณ์ผิดปกติที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพคน สัตว์และสิ่งแวดล้อม ไปยังส่วนที่มีหน้าที่รับผิดชอบและถูกขับเคลื่อนโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ซึ่งทำหน้าที่เป็นผู้ดูแลระบบและเป็นหน่วยงานตอบสนองที่ทำงานร่วมกับหน่วยสนับสนุนอื่นๆ วัตถุประสงค์ของการศึกษาเพื่อประเมินประสิทธิภาพของระบบเฝ้าระวังPODD ข้อมูลเชิงปริมาณถูกสอบถามโดยใช้แบบสอบถามจากผู้ใช้งานจำนวน 366 คนจาก 30 อปท.ในจังหวัดเชียงใหม่ที่ใช้งานระบบเฝ้าระวังPODD และข้อมูลเชิงคุณภาพถูกสอบถามจากผู้ใช้งานระบบจำนวน 71 คนด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกโดยใช้การสัมภาษณ์กึ่งมีโครงสร้าง โดยกลุ่มผู้ให้ข้อมูลจะประกอบด้วยกลุ่มผู้นำชุมชนและกลุ่มอาสาสมัครในพื้นที่ ผลการศึกษาพบว่าผู้บริหารและอาสาสมัครเห็นความสำคัญและสนใจในระบบPODDเพราะเห็นประโยชน์ที่ชุมชนจะได้รับและอาสาสมัครรายงานโรคมีความเป็นตัวแทนของระบบเฝ้าระวังโรคที่ดี ระบบPODDได้รับการยอมรับจากอาสาสมัครว่าเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ในชุมชน และผู้ใช้งานระดับบริหารมีความเห็นว่าเป็นนวัตกรรมใหม่ ความยืดหยุ่นและความมั่นคงของระบบเฝ้าระวังPODDในชุมชนขึ้นกับความสนใจของผู้บริหาร แต่อย่างไรก็ตามในส่วนความเห็นของอาสาสมัครเห็นว่าจะคงใช้แอปพลิเคชันPODDต่อไป จากการศึกษาพบข้อจำกัดของระบบและยังต้องทำการพัฒนาและแก้ไขให้มีประสิทธิภาพที่ดียิ่งขึ้นซึ่งจะส่งผลต่อประโยชน์ชองชุมชนและสามารถถูกใช้เป็นต้นแบบสำหรับพื้นที่อื่นๆได้ในอนาคต

เอกสารอ้างอิง

1. Groseclose SL, Buckeridge DL. Public Health Surveillance Systems: Recent Advances in Their Use and Evaluation. Annu Rev Public Health. [Internet].2017[cited2020April16];38:57-79. Available from: https://www.annualreviews.org/doi/pdf/10.1146/annurev-publhealth-031816-044348
2. ศูนย์เฝ้าระวังสุขภาพหนึ่งเดียว มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (PODD). โครงการผ่อดีดีระบบเฝ้าระวังสุขภาพหนึ่งเดียวของชุมชน. เว็บไซต์ศูนย์เฝ้าระวังสุขภาพหนึ่งเดียว มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ [อินเทอร์เน็ต]. 2561 [เข้าถึงเมื่อ 16 เม.ย. 2563]. เข้าถึงได้จาก http://www.cmonehealth.org/aboutus/5
3. Yano T, Phornwisetsirikun S, Susumpow P, Visrutaratna S, Chanachai K, Phetra P, et al. A Participatory System for Preventing Pandemics of Animal Origins: Pilot Study of the Participatory One Health Disease Detection (PODD) System. JMIR Public Health Surveill [Internet].2018[cited2020April16];4(1)e25:1-11. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5885059/
4. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Overview of Evaluating Surveillance Systems. Centers for Disease Control and Prevention (CDC) [Internet].2013[cited2020April16]. Available from: https://www.cdc.gov/globalhealth/healthprotection/fetp/training_modules/12/Eval-Surv-Sys_FieldG_Final_09262013.pdf
5. Dawson G, Gilmour R, Tobin S, Travaglia J. Strengthening public health systems: assessing the attributes of the NSW influenza surveillance system. Public Health Res Pract. [Internet]. 2016[cited2020April16];26(2):e2621621. Available from: https://www.phrp.com.au/issues/april-2016-volume-26-issue-2/strengthening-public-health-systems-assessing-the-attributes-of-the-nsw-influenza-surveillance-system/#refList17
6. Klaucke DN, Buehler JW, Thacker SB, Parrish RG, Trowbridge FL, Berkelman RL. Guidelines for Evaluating Surveillance Systems. Center of Disease Control (CDC),U.S. Department of Health & Human Services [Internet].1988[cited2020April16]. Available from: https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/00001769.htm
7. ไกรสร โตทับเที่ยง, โชติกา แก่นอินทร์. การประเมินระบบเฝ้าระวังโรคเลปโตสไปโรซิสในโรงพยาบาลศูนย์ตรัง ปีพ.ศ. 2557. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจําสัปดาห์ [อินเทอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 16 เม.ย. 2563];47:S54-60. เข้าถึงได้จากhttps://wesr.boe.moph.go.th/wesr_new/file/y59/Fs5909_1505.pdf
8. พิเชษฐ์ วงศ์เกียรติ์ขจร. แนวทางเพื่อการเรียนรู้ การวิจัยเชิงคุณภาพ สำหรับการทำวิทยานิพนธ์-ดุษฎีนิพนธ์. สำนักพิมพ์ปัญญาชน; 2559
9. ประสพชัย พสุนนท์. ความเที่ยงตรงของแบบสอบถามสำหรับงานวิจัยทางสังคมศาสตร์. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ[อินเทอร์เน็ต]. 2558 [เข้าถึงเมื่อ 16 เม.ย. 2563]: ปีที่ 18 ฉบับเดือนมกราคม-ธันวาคม 2558, 375-396. เข้าถึงได้จาก http://ejournals.swu.ac.th/index.php/JOS/article/view/7044
10. World Health Organization. Integrated disease surveillance and response in the African Region: a guide for establishing community based surveillance. WHO Regional Office for Africa [Internet].2014[cited2020April16]. Available from https://www.afro.who.int/sites/default/files/2017-06/a-guide-for-establishing-community-based-surveillance-102014_0.pdf
11. สมพร พรวิเศษศิริกุล, เทิดศักดิ์ ญาโน, สุวิทย์ โชตินันท์, มนัส สุวรรณ, มาลี สิทธิเกรียงไกร, สุวิชัย โรจนเสถียร. รูปแบบการทำงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและบทบาทการมีส่วนร่วมของเครือข่ายระดับหมู่บ้านในการเฝ้าระวัง ป้องกันและควบคุมโรคไข้หวัดนกระหว่างพื้นที่ระบาดครั้งเดียวกับพื้นที่ระบาดซ้ำหลายครั้งในภาคเหนือของประเทศไทย. สัตวแพทย์มหานครสาร[อินเทอร์เน็ต]. 2555 [เข้าถึงเมื่อ 16 เม.ย. 2563]; 7(1):1-12. เข้าถึงได้จาก http://www.vet.mut.ac.th/journal_jmvm/article/7-1/jmvm_v7n1y2555_page13-24.pdf

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

13-01-2021

รูปแบบการอ้างอิง

1.
เจียรเจริญ สพ.บ. ช, ไชยซาววงษ์ ปร.ด. ว, ณ ลำปาง ปร.ด. ก, ปัญญาพรวิทยา ปร.ด. ว, ชนะชัย ปร.ด. ก, ศรีกิจการ ปร.ด. เ. การประเมินระบบเฝ้าระวังปัญหาสุขภาพหนึ่งเดียวโดยใช้เทคโนโลยีดิจิทัลแอปพลิเคชั่นพีโอดีดี (PODD) ในจังหวัดเชียงใหม่. JDPC3 [อินเทอร์เน็ต]. 13 มกราคม 2021 [อ้างถึง 17 ธันวาคม 2025];14(3):18-2. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JDPC3/article/view/241313

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย