การศึกษาผลการตรวจวัดปริมาณออกซิเจนเมื่อเทียบกับระดับความลึกในสถานที่อับอากาศ (บ่อบาดาล) เขตสุขภาพที่ 3

ผู้แต่ง

  • สันติ เกิดทองทวี ปร.ด.(วิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม) สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 3 จังหวัดนครสวรรค์
  • ชรินทร์ ห่วงมิตร สม.(สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 3 จังหวัดนครสวรรค์
  • ศุภฤกษ์ ไชยานุวัติวงษ์ สม.(สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต) สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 3 จังหวัดนครสวรรค์
  • ชม ปานตา วท.ม. (สถิติประยุกต์) คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์

คำสำคัญ:

สถานที่อับอากาศ, บ่อบาดาล

บทคัดย่อ

สถานที่อับอากาศ “บ่อบาดาล”  เป็นบ่อที่ขุดขึ้นไม่ลึกมากนักระดับความลึกแค่ผิวดินมีทางเข้าออกจำกัดและมีการระบายอากาศไม่เพียงพอ  พบการเสียชีวิตของแรงงานหรือเกษตรกรในเขตสุขภาพที่ 3 ระหว่าง  พ.ศ. 2549 ถึง 2558 รวม 17 ราย  จึงได้ทำการศึกษาสถานการณ์ (situation study) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการป้องกันการเสียชีวิตจากการทำงานในบ่อบาดาล และศึกษาปริมาณออกซิเจน ผลการตรวจวัดอากาศของบ่อ 2 หมู่บ้าน ในอำเภอเมือง  และอำเภอไทรงาม
จังหวัดกำแพงเพชร จำนวน  57 บ่อ โดยใช้เครื่อง Q-RAE Plus-PGM-200

            พบว่ามีบ่อที่ไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน 9 บ่อ คิดเป็นร้อยละ 16.36 (มีระดับของออกซิเจนต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานที่กำหนด คือ 19.50%)  ระดับต่ำสุดที่ตรวจพบคือ 0.30% และเป็นบ่อเดียวกับที่มีคนเสียชีวิต ทำให้ผู้ที่ลงไปภายในบ่อน้ำได้รับอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตทันที ซึ่งอยู่ที่ระดับความลึก 10 เมตรจากปากบ่อ โดยการสุ่มตรวจวัดระดับออกซิเจนในบ่อบาดาลของหมู่บ้าน จำนวน 57 บ่อ พบว่าที่ระดับปากบ่อมีปริมาณออกซิเจนเฉลี่ย 20.32% ที่ระดับกลางบ่อมีปริมาณออกซิเจนเฉลี่ย  19.47% และที่ระดับก้นบ่อมีปริมาณออกซิเจนเฉลี่ย 17.91%  โดยพบว่าก้นบ่อมีปริมาณออกซิเจนน้อยที่สุดแตกต่างกับปากบ่อและกลางบ่ออย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 95% (p<0.05) และจากการสัมภาษณ์ประชาชนในพื้นที่เกี่ยวกับการทำงานในสถานที่อับอากาศ   มีประเด็นที่น่าสนใจ คือ เกษตรกรที่นำก้อนน้ำแข็งลงไปในเพื่อใช้ในการดื่มน้ำในสถานที่อับอากาศ จะไม่เกิดการหมดสติหรือเสียชีวิต และยังช่วยทำให้อากาศภายในสถานที่อับอากาศไม่ร้อนอบอ้าวจนเกินไป

เอกสารอ้างอิง

1. ศูนย์ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย เขต 16 ชัยนาท. การเสียชีวิตในบ่อน้ำตื้นที่ จ.ชัยนาท.
[สืบค้นเมื่อ 1 ก.ค. 2559]. แหล่งข้อมูล: https://www.facebook.com/dpmrc16chainatfanpage/posts/ 1644903572460189

2. กมลวรรณ สมณะ, ณัฐพงศ์ แหละหมัน. ที่อับอากาศ อันตรายกว่าที่คุณคิด; สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม; 2556.

3. กมล พจชนะ. ผลการตรวจวัดปริมาณก๊าซในบ่อน้ำตื้น. สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 8 นครสวรรค์; จังหวัดนครสวรรค์; 2548.

4. อุไรวรรณ เทียนทอง. กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานในที่อับอากาศ พ.ศ. 2547. กระทรวงแรงงาน. [สืบค้นเมื่อ 12 ต.ค. 2559].แหล่งข้อมูล: http://www.labour.go.th/th/attachments/article/23969/23969.pdf.

5. กลุ่มจัดการเทคโนโลยี สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค. รายงานผลการศึกษาปัญหาความเสี่ยงจากการทำงานในบ่อลึกแคบ (ที่อับอากาศ) ในภาคเกษตรกรรม. [สืบค้นเมื่อ 1 ธ.ค. 2559]. แหล่งข้อมูล: http://envocc.ddc.moph.go.th/uploads/news_pr/confined%20space.pdf.

6. วิกิพีเดีย. การเกิดสนิมเหล็ก. [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 14 มี.ค. 2562]. แหล่งข้อมูล:
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%A1

7. วิกิพีเดีย. การเชื่อม/ความปลอดภัย. [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 14 มี.ค. 2562]. แหล่งข้อมูล: https://th.wikipedia.org./wiki/การเชื่อม.

8. วิกิพีเดีย. ลมเกิดขึ้นได้อย่างไร. [อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 3 ก.พ. 2560]. แหล่งข้อมูล: https://th.wikipedia.org./aircluan.blogspot.com/.

9. วิกิพีเดีย. การทำงานในที่อับอากาศ. อินเตอร์เน็ต]. [สืบค้นเมื่อ 3 ก.พ. 2560]. แหล่งข้อมูล: http://www.shawpat.or.th/index.

10. Jutarat. N. ขาดอากาศหายใจ ขาดน้ำ ขาดอาหาร เราจะอยู่ได้นานเท่าไร?. [สืบค้นเมื่อ 1 ธ.ค. 2559]แหล่งข้อมูล: https://www.sanook.com/health/11629/การขาดออกซิเจน.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

11-08-2019

รูปแบบการอ้างอิง

1.
เกิดทองทวี ปร.ด.(วิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม) ส, ห่วงมิตร สม.(สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต ช, ไชยานุวัติวงษ์ สม.(สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต) ศ, ปานตา วท.ม. (สถิติประยุกต์) ช. การศึกษาผลการตรวจวัดปริมาณออกซิเจนเมื่อเทียบกับระดับความลึกในสถานที่อับอากาศ (บ่อบาดาล) เขตสุขภาพที่ 3. JDPC3 [อินเทอร์เน็ต]. 11 สิงหาคม 2019 [อ้างถึง 19 ธันวาคม 2025];13(1):17-24. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JDPC3/article/view/208516

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ