ภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคเบาหวานในอำเภอวชิรบารมีจังหวัดพิจิตร

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอุบัติการณ์ของภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุที่ป่วยด้วยโรคเบาหวานและศึกษาความสัมพันธ์และปัจจัยการทำนายภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานอำเภอวชิรบารมีจังหวัดพิจิตรเก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่างที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปป่วยด้วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 (Type IIdiabetes) ซึ่งได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ขึ้นทะเบียนในศูนย์สุขภาพชุมชนโรงพยาบาลวชิรบารมีและในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลในอำเภอวชิรบารมีเก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 1 พฤศจิกายน 2561 ถึง 30 ธันวาคม2561 จำนวนของกลุ่มตัวอย่างคือ 308 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของ  เพียร์สันและวิเคราะห์ความถดถอยพหุคูณผลการศึกษาพบว่ามีอุบัติการณ์ภาวะซึมเศร้าร้อยละ 25.6 โดยส่วนใหญ่มีภาวะซึมเศร้าในระดับเล็กน้อยร้อยละ 24.7 และระดับปานกลางร้อยละ 0.97 ตามลำดับพบว่าปัจจัยด้านสุขภาพและการเจ็บป่วยคือชนิดของการรักษา มีความสัมพันธ์ทางบวกกับภาวะซึมเศร้าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r=0.157, p<0.05) และการรับรู้ภาวะสุขภาพมีความสัมพันธ์ทางลบกับภาวะซึมเศร้าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r=-0.115, p<0.05) ปัจจัยทางจิตวิทยาและปัจจัยทางสังคมพบว่าความว้าเหว่จำนวนเหตุการณ์วิกฤตในชีวิตมีความสัมพันธ์ทางบวกกับภาวะซึมเศร้าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r=0.248, p<0.001; r=0.128, p<0.05 ตามลำดับ) ด้านแหล่งทรัพยากรในการเผชิญปัญหาในตัวบุคคลพบว่าความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองมีความสัมพันธ์ทางลบกับภาวะซึมเศร้าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r=-0.183, p<0.05) พบว่าปัจจัยทำนายสำคัญต่อภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุโรคเบาหวานคือความว้าเหว่ (ß=2.214, p < 0.001) จำนวนเหตุการณ์วิกฤตในชีวิต (ß=1.289, p< 0.05) และความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง (ß=-0.782, p< 0.05) โดยตัวแปรทั้งหมดสามารถร่วมอธิบายความแปรปรวนของภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุโรคเบาหวานได้ถึงร้อยละ 21.9