ปัจจัยที่มีผลต่อการซื้อวัคซีนทางเลือกของผู้ปกครอง: การศึกษาโดยการสัมภาษณ์ ณ ศูนย์อนามัยที่ 6 ขอนแก่น
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำ: นโยบายแห่งชาติด้านสุขภาพของประเทศไทยกำหนดให้เด็กอายุ 0-5 ปีทุกคนได้รับวัคซีนพื้นฐานฟรีตามโครงการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค (Expanded Program on Immunization [EPI]) ซึ่งประกอบด้วยวัคซีนป้องกันโรคคอตีบ ไอกรน บาดทะยัก โปลิโอ ไวรัสตับอักเสบบี ไข้สมองอักเสบเจอี หัด คางทูม หัดเยอรมัน และวัณโรค อย่างไรก็ตาม ยังมีวัคซีนทางเลือกอื่นๆ ที่ไม่ถูกบรรจุอยู่ใน EPI เนื่องจากยังไม่มีความคุ้มค่าหากให้วัคซีนกับประชากรเด็กทุกคน การตัดสินใจซื้อวัคซีนทางเลือกจึงขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของผู้ปกครองซึ่งต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายเอง ดังนั้น การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อระบุปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจซื้อวัคซีนทางเลือกของผู้ปกครองเด็ก 0 – 5 ปี โดยเฉพาะอย่างยิ่งแหล่งข้อมูลและความเชื่อถือต่อข้อมูลที่ได้รับเกี่ยวกับวัคซีนทางเลือก วิธีการศึกษา: การศึกษานี้ใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกในกลุ่มผู้ปกครองที่พาเด็ก 0 – 5 ปีมารับบริการฉีดวัคซีนทางเลือก ณ ศูนย์อนามัยที่ 6 ขอนแก่น ในช่วงระหว่างเดือนธันวาคม 2554 -มกราคม 2555 จำนวนทั้งสิ้น 30 คน ผลการศึกษา: การรับรู้ข้อมูลวัคซีนทางเลือกมาจากหลายแหล่ง ซึ่งบุคลากรทางการแพทย์เป็นแหล่งข้อมูลสำคัญที่ผู้ปกครองให้ความเชื่อถือ นอกจากนี้ผู้ปกครองที่ซื้อวัคซีนทางเลือกที่เป็นวัคซีนเสริมที่มีราคาแพง ได้แก่ IPD Rota Hib Hep-A Varicella vaccine จะตัดสินใจบนพื้นฐานของความเสี่ยงต่อโรค อุบัติการณ์ และความรุนแรงของโรคเป็นหลัก และครัวเรือนไม่ได้รับผลกระทบทางเศรษฐกิจ ส่วนผู้ปกครองที่ตัดสินใจซื้อวัคซีนทางเลือกที่พัฒนามาจากวัคซีนพื้นฐานเดิม ได้แก่ วัคซีนรวม 5 โรค/ 6 โรค) และ Live Attenuated JE vaccine ซึ่งพบว่าส่วนหนึ่งเป็นครัวเรือนที่ยากจนและมีผลกระทบทางเศรษฐกิจ แต่ยังคงยินยอมจ่าย โดยคาดหวังผลในด้านการลดอาการข้างเคียงจากการได้รับวัคซีนของบุตร ปัจจัยที่เกี่ยวข้องต่อการตัดสินใจซื้อวัคซีนทางเลือกได้แก่ ปัจจัยส่วนบุคคลของผู้ปกครอง คุณสมบัติของวัคซีน ข้อมูลเกี่ยวกับอาการข้างเคียงของวัคซีนและโรค และแหล่งข้อมูล ทั้งจากบุคลากรทางการแพทย์ คนใกล้ชิดและการนำเสนอผ่านสื่อต่างๆ ราคาของวัคซีน ความเชื่อ และประสบการณ์ สรุปผลการศึกษา: ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการตัดสินใจซื้อวัคซีนทางเลือกตามมุมมองของผู้ปกครองนั้นมีหลากหลายไม่ว่าจะเป็นปัจจัยส่วนบุคคล ปัจจัยการรับรู้ของผู้ปกครอง และปัจจัยผลิตภัณฑ์ การได้รับข้อมูลข่าวสารที่เพียงพอ ถูกต้อง ครอบคลุม ชัดเจนและเข้าใจง่าย จึงถือเป็นสิ่งจำเป็นพื้นฐานในการตัดสินใจเกี่ยวกับการฉีดวัคซีนของบุตรหลาน
Article Details
กรณีที่ใช้บางส่วนจากผลงานของผู้อื่น ผู้นิพนธ์ต้อง ยืนยันว่าได้รับการอนุญาต (permission) ให้ใช้ผลงานบางส่วนจากผู้นิพนธ์ต้นฉบับ (Original author) เรียบร้อยแล้ว และต้องแนบเอกสารหลักฐาน ว่าได้รับการอนุญาต (permission) ประกอบมาด้วย
เอกสารอ้างอิง
Brown AL. What is Consumer Buying Behavior. Retrieved September 30,2011,from http://www.udel.edu/alex/chapt6.htm 2008.
Chokephaibulkit K, Chunsuttiwat S, Trishnananda M, Tharmaphornpilas P, editors. Vaccine and immunization textbook. 2007.
Kongwong R,Wattananamkul V. A study of “Harmful Cosmetics” Usage Behavior Among Female Teenages in Ubon Ratchathani Province. IJPS 2011; 7(1): 76-87.
Mansuri FA, Baig LA. Assessment of immunization service in perspective of both the recipients and the providers: a reflection from focus group discussions. J Ayub Med Coll Abbottabad 2003; 15(1): 14-18.
Marfé E. Immunizations: are parents making informed decisions? Paediatr Nurs 2007; 19(5): 20-22.
Miller NK, Verhoef M, Cardwell K. Rural parents' perspectives about information on child immunization. Rural and Remote Health 2008; 8: 863. Available from: http://www.rrh.org.au
Putchong C, Sirismutr T, Krichanan W, Udomsuk K, Tantivess S, Teerawattananon Y. The dissemination of the information concerning Human papillomavirus (HPV) vaccine via printing media in Thailand and the effect of these information for knowledge, attitude and vaccination decision among women in Thailand. Research report. Sep 2009.
Roberts KA, Dixon-Woods M, Fitzpatrick R, Abrams KR, Jones DR. Factors affecting uptake of childhood immunisation: a Bayesian synthesis of qualitative and quantitative evidence. Lancet 2002; 360(9345): 1596-9.
Li SYW, Rakow T, Newell BR.Personal experience in doctor and patient decision making: from psychology to medicine. J Eval Clin Pract. 2009 Dec; 15(6): 993 – 995.
Tongpua S, Cheawchanwattana A. Parents’ Perspectives on Purchasing Optional Vaccines: An In-depth Interview Study at Health Promotion Center 6, Khon Kaen. IJPS 2012; 8 Suppl1: 77-83.
WHO, UNICEF, World Bank. State of the world’s vaccines and immunization. 3rd ed. Geneva: World Health Organization; 2009.