การสำรวจผลของการบรรเทาอาการปวดในผู้ป่วยมะเร็งตามแนวปฏิบัติขององค์การอนามัยโลก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ที่มา: มะเร็งเป็นโรคที่มีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยเนื่องจากอาการแทรกซ้อนและพบว่าผู้ป่วยมะเร็งระยะลุกลามมักจะมีอาการปวด ดังนั้นอาการปวดจึงเป็นปัญหาสำคัญลำดับต้นในการบริบาลผู้ป่วย วิธีวิจัย : การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบเวลาใดเวลาหนึ่งแบบภาคตัดขวาง (Cross-section study) มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจผลของการรักษาอาการปวดของผู้ป่วยมะเร็งในโรงพยาบาลศรีนครินทร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่นตามแนวปฏิบัติ ขององค์การอนามัยโลก (World Health Organization: WHO) การศึกษานี้แบ่งผู้ป่วยเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่ไม่เคยได้รับยา (naive group) และกลุ่มที่ได้รับยาเป็นประจำ (routine group) ผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาตามแนวปฏิบัติของ องค์การอนามัยโลก จะต้องมีเกณฑ์ดังนี้คือ 1. ได้รับยาที่สัมพันธ์กับระดับขั้นขององค์การอนามัยโลก (WHO three-step ladder guidelines) 2. ได้รับยาแบบตลอดช่วงเวลา (Around-the-clock) 3. ได้รับยารักษาอาการปวดเฉียบพลัน (Break-through pain analgesic) ผลการศึกษา: ในระหว่างเดือนธันวาคม 2548 ถึงกรกฎาคม 2549 มีผู้ป่วยมะเร็งที่เข้าเกณฑ์การศึกษาจำนวน 261 คน ผู้ป่วยส่วนใหญ่ร้อยละ 93.1 (243 คน) มีภาวะโรคมะเร็งระยะลุกลาม และร้อยละ 88.5 (231 คน) จากผู้ป่วยทั้งหมด มีอาการปวดระดับปานกลางถึงปวดรุนแรง ผลการสำรวจในกลุ่มผู้ป่วยที่ไม่เคยใช้ยาบรรเทาอาการปวดมาก่อน (naive group) 159 คน พบว่ามีผู้ป่วยที่ ได้รับยาบรรเทาอาการปวดตาม WHO ทั้งวันที่ 1 และวันที่ 3 จำนวน 52 คน (32.7%) ผู้ป่วยที่ได้รับยาบรรเทาอาการ ปวดตาม WHO เฉพาะวันที่ 1 หรือวันที่ 3 จำนวน 6 คน (3.8%) และ 37 คน (23.3%) ตามลำดับ ในขณะที่มีผู้ป่วยที่ ไม่ได้รับยาตาม WHO ทั้งวันที่ 1และวันที่ 3 จานวน 64 คน (40.2%) ผลการศึกษาในด้านการรักษาอาการปวดในวัน แรกพบว่ากลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับยาตาม WHO ทั้งสองวันจำนวน 52 คน มีระดับของอาการปวดที่ลดลง 2.6 (SD±1.5) ตาม NRS และระดับอาการปวดจะลดลง 3.9 (SD±1.8) อย่างต่อเนื่อง ในวันที่ 3 เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มผู้ป่วยที่ไม่ได้ รับยาตาม WHO ทั้งสองวัน โดยระดับอาการปวดที่ลดลงนั้นมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.0001) ผลการสำรวจในกลุ่มผู้ป่วยที่ใช้ยาเป็นประจำ (routine group) จำนวนทั้งหมด 102 คน พบว่าผู้ป่วยที่ได้รับยา บรรเทาอาการปวดตาม WHO ทั้งวันที่ 1 และวันที่ 3 มีจำนวน 32 คน (31.4%) มีผู้ป่วยที่ได้รับยาบรรเทาอาการปวด ตาม WHO เฉพาะวันที่ 1 หรือวันที่ 3 จำนวน 6 คน (5.9%) และ 28 คน (27.5%) ตามลำดับ ในขณะที่ผู้ป่วยที่ไม่ได้รับ ยาตาม WHO ทั้งสองวันมีจำนวน 36 คน (35.3%) ในวันแรกของการรักษาพบว่ากลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับยาตาม WHO ทั้ง สองวัน มีระดับอาการปวดลดลง 2.6 (SD±1.8) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.0001) เมื่อเปรียบเทียบกับผู้ทีไม่ได้รับยาตาม WHO และมีระดับอาการปวดที่ลดลง (3.95 (SD±1.8) อย่างต่อเนื่องในวันที่ 3 เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มผู้ป่วยที่ไม่ได้รับยาตาม WHO ทั้งในวันที่ 1 และวันที่ 3 ภายหลังจากที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล สำหรับอาการ ข้างเคียงที่สำคัญของยาบรรเทาปวด คือ อาการท้องผูก บทสรุป: การศึกษาครั้งนี้พบว่าผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับยาบรรเทาอาการปวดอย่างเหมาะสมตามแนวทางขององค์การอนามัยโลกจะสามารถควบคุมระดับความปวดได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่าผู้ป่วยที่ไม่ได้รับยาตามมาตรฐานแนวปฏิบัติทั้งในกลุ่มผู้ป่วยที่เคยและไม่เคยใช้ยาบรรเทาปวดมาก่อน
Article Details
กรณีที่ใช้บางส่วนจากผลงานของผู้อื่น ผู้นิพนธ์ต้อง ยืนยันว่าได้รับการอนุญาต (permission) ให้ใช้ผลงานบางส่วนจากผู้นิพนธ์ต้นฉบับ (Original author) เรียบร้อยแล้ว และต้องแนบเอกสารหลักฐาน ว่าได้รับการอนุญาต (permission) ประกอบมาด้วย
เอกสารอ้างอิง
Attasara p. Cancer Registry 2005. National Institute of Health, Department of Medical Services, Ministry of Public Health, Thailand. Avaible from http://www.nci.go.th/cancerrecord/cancer_rec1.html Accessed on October 15, 2006.
Bral EE. 1998. Caring for adults with chronic cancer pain. Am J Nurs 98(4): 26-32.
Breitbart พ. 1994. Psycho-oncology; depression, anxiety, delirium. Semin Oncol 21(6); 754-69.
Cleeland cs, Nakamura Y, Mendoza TR, et al. 1996. Dimensions of the impact of cancer pain in a four country sample: new information from multidimensional scaling. Pain 67(2-3): 267-273.
Foley KM. 1985. The treatment of cancer pain. N Engl J Med 313(2): 84-95.
Frame D, Paice J, Shott S, et al. 2000. Incidence and management of pain in an inpatients oncology unit. Proc Am Soc Clin Oncol 19: (abstr 2405).
Ger LP, Ho ST, Wang JJ, et al. 1998. The prevalence and severity of cancer pain: a study of newly-diagnosed cancer patients in Taiwan. J Pain Symptom Manage 15(5): 285-293.
Grond S, Zech D, Diefenbach c, et al. 1996. Assessment of cancer pain: a prospective evaluation in 2266 cancer patients referred to a pain service. Pain 64(1); 107-114.
Hammack JE, Loprinzi CL. 1994. Use of orally administered opioids for cancer-related pain. Mayo Clin Proc 69(4): 384-390.
Higginson IJ, Hearn J. 1997. A multicenter evaluation of cancer pain control by palliative care teams. J Pain Symptom Manage 14(1); 29-35.
Landis SH, Murray T. Bolden S, et al. 1999. Cancer statistics. CA Cancer J Clin 49(1): 8-31.
Sriplung H, Sontipong ฆ, Martin N, et al. 2003. Cancer in Thailand Vol. lll, 1995-1997. Bangkok Medical Publisher, Bangkok.
Steward BW, Kleihues p. World Health Organization; World Cancer Report 2003. International Agency for Research on Cancer. http://www. iarc.fr/WCR/. Accessed on October 15, 2006
Stjernsward J, Colleau SM, Ventafridda V. 1996. The World Health Organization Cancer Pain and Palliative Care Program. Past, present, and future. J Pain Symptom Manage 12(2): 65-72.
Thienthong ร, Pratheepawanit N, Limwattananon c, et al. 2006. Pain and quality of life of cancer patients: a multi-center study in Thailand. J Med Assoc Thai 89(8): 1120-1126.
Vatanasapt V, Sripun S, Tailerd J, et al. 1992. Incidence of cancer pain in Khon Kaen, Thailand. Thai Cancer J 18: 64-70.
World Health Organization. Fact sheet: Cancer. http://www.who.int/topicsycancer/en/. Accessed on October 15, 2006.
Zech DF, Grond S, Lynch J, et al. 1995. Validation of World Health Organization Guidelines for cancer pain relief: a 10-year prospective study. Pain 63(1): 65-76.
