อุบัติการณ์การเกิดอาการไม่พึงประสงค์ของยาปฏิชีวนะชนิดฉีด จาก ADRs System โรงพยาบาลชุมชนแห่งหนึ่ง

Main Article Content

สริญญา นาคดี
สุวพีร์ มนตรีโพธิ์
ธนัฎชา สองเมือง
แสวง วัชระธนกิจ
น้องเล็ก คุณาราดิศัย

บทคัดย่อ

บทนำ: อาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา (Adverse drug reaction, ADRs) เป็นปัญหาที่อาจก่อใหเกิดความสูญเสียต่อสุขภาพของผู้ป่วยและความสูญเสียทางเศรษฐกิจด้านค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้น การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาอุบัติการณ์ของการเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาปฏิชีวนะชนิดฉีดในโรงพยาบาลชุมชนแห่งหนึ่ง ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม - 31 ธันวาคม 2558 วิธีดำเนินการวิจัย: การศึกษาแบบย้อนหลัง โดยเก็บข้อมูลจากฐานข้อมูลผู้ป่วยที่เข้ารักษาในโรงพยาบาล เครื่องมือที่ใช้คือแบบเก็บข้อมูลและแบบประเมิน ความสัมพันธ์ระหว่าง ADRs กับยาที่สงสัย (Naranjo’s algorithm) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ผลการวิจัย: ผู้ป่วยที่ได้รับยาปฏิชีวนะชนิดฉีดทั้งสิ้น 10,121 ราย เกิด ADRs 57 ราย คิดเป็นอุบัติการณ์ของ อาการไม่พึงประสงค์ 563.19 ราย ต่อ 100,000 ประชากร พิจารณาเป็นร้อยละของ ADRs จากเหตุการณ์ทั้งหมด แบ่งตามกลุ่มยา 3 อันดับแรก ได้แก่ Cephalosporins ร้อยละ 61.40 (35 ราย) Penicillins ร้อยละ 14.04 (8 ราย) และ Macrolides ร้อยละ 7.02 (4 ราย) เมื่อจำแนกตามระบบของร่างกายพบว่า เกิด ADRs ในระบบผิวหนัง ร้อยละ 80.70 (46 ราย) รองลงมาคือระบบหัวใจและหลอดเลือด ร้อยละ 7.02 (4 ราย) เมื่อจำแนกตามระดับความรุนแรง ของ ADRs พบเป็นการเกิด ADRs ที่ไม่ร้ายแรง ร้อยละ 80.07 (46 ราย) เพิ่มระยะเวลาการรักษา ร้อยละ 14.03 (8 ราย) ทำให้ไร้ความสามารถ ร้อยละ 3.51 (2 ราย) และอันตรายถึงชีวิต ร้อยละ 1.75 (1 ราย) เมื่อจำแนก ADRs ที่เกิดขึ้นตามระดับความสัมพันธ์กับยาที่สงสัยพบความสัมพันธ์จัดอยู่ในกลุ่ม “อาจจะใช่” ร้อยละ 15.79 (9 ราย) และกลุ่ม “น่าจะใช่” ร้อยละ 84.21 (48 ราย) สรุปผลการวิจัย: การใช้ยาปฏิชีวนะชนิดฉีดในกลุ่ม Cephalosporins มีอุบัติการณ์การเกิด ADRs สูงสุดเมื่อเปรียบเทียบกับยาปฏิชีวนะอื่น ดังนั้นการเพิ่มความระมัดระวังและระบบการตรวจสอบการเกิด ADRs จงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยลดความสูญเสียต่อผู้ป่วย

Article Details

ประเภทบทความ
เภสัชกรรมปฏิบัติ (Pharmaceutical Practice)

เอกสารอ้างอิง

Dhar K. SA, Gaur P., Goel R., et al. Pattern of adverse drug reactions to antibiotics commonly prescribed in department of medicine and pediatrics in a tertiary care teaching hospital. J App PharmSci. 2015; 5(4): 78-82

Ghamar TK, Fatemeh F, Zahra P, et al. Adverse reactions to antibiotics in hospitalized Iranian children. J Microbiol Immunol Infect. 2008; 41: 160-164.

Health Product Vigilance Center. SpontaneousReports of Adverse Drug Reaction2015. Health Product Vigilance Center (HPVC) [Internet]. 2015.[cited 2016 Sep 11]. Available from: http://thaihpvc.fda.moph.go.th/thaihvc/Public/News/uploads/hpvc_1_3_4_100538.pdf.

Khan FA, Huda N, Mishra H, et al. A prospective study on prevalence of adverse drug reactions due to antibiotics usage in otolaryngology department of a tertiary care hospital in North India. Int J Basic Clin Pharmacol. 2013; 2: 548-53.

Kankaewla P and Permsuwan U. The direct cost of adverse drug reactions in patients. TJHP.2005; 15(1):30-39.

Renuka CV, Darling C. Retrospective analysis of adverse drug reactions induced by antibiotics in tertiary care centre. WJPR. 2014; 3(10): 1051-5.

Songsiripan R. Incidence and cost impact of adverse drug reactions in the medical ward patients at Hatyai Hospital. Songkla. Songkla University; 2002.