การบริการแพทย์แผนไทยของสำนักงานหลักประกันสุขภาพเขต 10 อุบลราชธานี

บทคัดย่อ

บทนำ: สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) สนับสนุนงบประมาณแก่สถานบริการ สาธารณสุขภาครัฐที่จัดบริการแพทย์แผนไทยให้ผู้ใช้สิทธิหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า ในสามกิจกรรมหลัก คือ1) การจ่ายยาสมุนไพร 2) การนวด อบ ประคบ และ3) การฟื้นฟูมารดาหลังคลอด การศึกษานี้มี วัตถุประสงค์เพื่อประเมินสถานการณ์การบริการแพทย์แผนไทย และความพร้อมของหน่วยงานที่ให้บริการแพทย์แผนไทยขึ้นทะเบียนกับสปสช. เขต 10 อุบลราชธานี รวมทั้งความคิดเห็นของผู้บริหารหน่วยงานต่อการ จัดการและหลักเกณฑ์การสนับสนุนงบประมาณ วิธีดำเนินการวิจัย: เก็บข้อมูลจากผู้บริหารหน่วยบริการแพทย์แผนไทย ในพื้นที่สปสช. เขต 10 อุบลราชธานีด้วยวิธีสุ่มจำนวน 208 ตัวอย่าง ช่วง พฤศจิกายน 2559 ถึง มกราคม 2560 โดยใช้แบบสอบถามทางไปรษณีย์ เพื่อศึกษาความพร้อมของหน่วยบริการหรือระดับการให้บริการแพทย์แผนไทยตามการพัฒนาแผนบริการ (Service Plan) และความคิดเห็นต่อการจัดดสรรงบประมาณชดเชยและหลักเกณฑ์การจัดสรรปีงบประมาณ 2557 และ 2558 รายงานข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ผลการวิจัย: กลุ่มตัวอย่าง 208 คน เข้าร่วมการศึกษาเป็นเพศหญิง ร้อยละ 64.4 เป็นผู้มีประสบการณ์บริหารงานแพทย์แผนไทยน้อยกว่าตั้งแต่ 5 ปี ร้อยละ 50.3 และการประเมินความพร้อมของหน่วยบริการพบว่ายังไม่ได้มาตรฐานตามที่กระทรวงสาธารณสุขกำหนดตามแผนบริการสูงถึงร้อยละ 62.4 ส่วนใหญ่เห็นด้วยกับหลักเกณฑ์การจ่ายงบประมาณชดเชยการจ่ายยาสมุนไพร (ร้อยละ83.1) และเห็นด้วย กับหลักเกณฑ์การจ่ายงบประมาณการนวด อบ ประคบ ทั้งในปี 2557 และ 2558 (ร้อยละ 42.5 และ 41.0 ตามลำดับ) ในขณะที่กลุ่มตัวอย่างเห็นด้วยกับหลักเกณฑ์การจ่ายชดเชยการพื้นฟูมารดาหลังคลอดในปี 2557 มากกว่าปี 2558 (ร้อยละ 41.8 และร้อยละ 32.7 ตามลำดับ) สรุปผลการวิจัย: การจัดสรรงบประมาณชดเชย การให้บริการแพทย์แผนไทยของสปสช. ทำให้หน่วยงานวัดบริการเพิ่มขึ้น ในขณะที่หน่วยบริการแพทย์แผน ไทยประเมินตนเองว่ายังมีศักยภาพอยู่ในระตับตํ่ากว่าเป้าหมายที่กำหนดตามการพัฒนาแผนบริการ และสปสช. ควรพิจารณาทบทวนหลักเกณฑ์การจัดสรรงบประมาณชดเชยเนื่องจากยังไม่สอดคล้องกับความต้องการของหน่วยงานเพื่อให้หน่วยงานสามารถวัดบริการได้อย่างมีประสิทธิภาพ