การพัฒนาตำรับผงแห้งละลายน้ำก่อนรับประทานของโซเดียมซิเตรทกับกรดซิตริก

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

บทนำ: เนื่องจากตำรับผงแห้งละลายน้ำก่อนรับประทานของโซเดียมซิเตรทกับกรดซิตริก มีรสชาติไม่พึงประสงค์ผู้ป่วยจึงไม่ให้ความร่วมมือในการรับประทานแต่รูปแบบผงแห้งมีความคงตัวและเก็บได้นานกว่าสารละลายจึงเป็นที่มาในการพัฒนาสูตรตำรับให้อยู่รูปผงแห้งและปรับปรุงรสชาติให้ดีขึ้นและศึกษาความคงตัวทางด้านกายภาพและเคมีของยาผงแห้ง เพื่อประเมินอายุยาชั่วคราวและสภาวะการเก็บรักษาที่เหมาะสม วัสดุและวิธีการทดลอง: พัฒนารสชาติโดยใช้สารเพิ่มความหวาน พบว่าแอสปาแทมทำให้ตำรับมีรสชาติดีที่สุด ทดสอบความคงตัวโดยเก็บโซเดียมซิเตรท กรดซิตริก และแอสปาแทมโดยบรรจุแยกซองพลาสติก ที่สภาวะต่างๆ ได้แก่ 25°C/75% RH, 45°C/75% RH, และอุณหภูมิห้อง/75% RH เป็นเวลา 4 เดือน ประเมินการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ วิเคราะห์ปริมาณยาคงเหลือที่เวลาต่าง ๆ ของกรดซิตริกและโซเดียมซิเตรทด้วยวิธีกรดด่างไทเทรชันและ atomic absorption spectroscopy ตามลำดับ ผลการศึกษา: ลักษณะผงยาของโซเดียมซิเตรทไม่เปลี่ยนแปลง แต่ความชื้นและปริมาณคงเหลือเพิ่มขึ้นในทุกสภาวะ เมื่อเก็บนาน 4 เดือน ส่วนลักษณะผงยาของกรดซิตริกที่สภาวะ45°C/75% RH เริ่มชื้นเมื่อเวลาผ่านไป 30 วัน ความชื้นเพิ่มขึ้นในทุกสภาวะ ส่วนแอสปาแทมที่สภาวะ45°C/75% RH  เริ่มเปลี่ยนเป็นสีเหลืองเมื่อผ่านไป 60 วัน สรุปผล: สภาวะการเก็บรักษาผงแห้งละลายน้ำก่อนรับประทานของโซเดียมซิเตรทกับกรดซิตริกควรเก็บที่อุณหภูมิห้องหรือที่ 25°C ในห้องหรือตู้ที่ควบคุมความชื้น และไม่สามารถทำนายอายุการใช้ยาชั่วคราวของตำรับนี้ได้ เนื่องจากวิเคราะห์ปริมาณโซเดียมได้มากเกินความจริงเพราะตัวยาดูดความชื้นเมื่อเก็บในสภาวะที่มีความชื้นสัมพัทธ์ 75% จากสารละลายอิ่มตัวยิ่งยวดของเกลือโซเดียมคลอไรด์ ดังนั้นควรเก็บผงแห้งในภาชนะบรรจุที่สามารถป้องกันความชื้นได้ อย่างไรก็ตามควรทำการทดสอบความคงตัวทางด้านจุลชีววิทยาของผงแห้งเมื่อเติมน้ำเป็นสารละลายแล้ว เพื่อยืนยันความปลอดภัยของตำรับ