ความสัมพันธ์ระหว่างค่าความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อของยา แวนโคมัยซินและผลลัพธ์การรักษาในผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อ Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus ในกระแสเลือด: การศึกษาย้อนหลังสี่ปี

บทคัดย่อ

ความล้มเหลวในการรักษาโรคติดเชื้อแบคทีเรีย Methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) ด้วยยา vancomycin เริ่มมีรายงานเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ ทั้งนี้ เนื่องจากมีการเพิ่มขึ้นของอัตราการดื้อยาซึ่งได้แก่ การเพิ่มขึ้นของค่าความเข้มข้นต่ำสุดที่สามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อ (minimum inhibitory concentration; MIC) MRSA ต่อยา vancomycin ถึงแม้ว่าค่า MIC จะอยู่ในช่วงที่เชื้อยังคงไวต่อยาก็ตาม การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่าง vancomycin MIC และความล้มเหลวในการรักษาผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อ MRSA ในกระแสเลือดที่รักษาด้วยยา vancomycin วิธีดำเนินการวิจัย: การศึกษาย้อนหลัง ณ โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ อุบลราชธานี โดยเก็บข้อมูลย้อนหลังในช่วงปี พ.ศ. 2555 ถึง พ.ศ. 2558 ในผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อ MRSA ในกระแสเลือดและได้รับการรักษาด้วยยา vancomycin เป็นระยะเวลาอย่างน้อย 48 ชั่วโมง แบ่งผู้ป่วยออกเป็นสองกลุ่ม กลุ่มที่หนึ่งคือกลุ่มผู้ป่วยที่ติดเชื้อ MRSA ในกระแสเลือดที่มีค่า vancomycin MIC น้อยกว่าหรือเท่ากับ 1 มิลลิกรัมต่อลิตร และกลุ่มที่สองคือ vancomycin MIC มากกว่า 1 มิลลิกรัมต่อลิตร ผลลัพธ์หลักของการศึกษาคือความล้มเหลวในการรักษารวมซึ่งได้แก่ การเสียชีวิตภายในระยะเวลา 30 วัน ความล้มเหลวในการกำจัดเชื้อและหรือการติดเชื้อ MRSA ซ้ำ ผลการวิจัย: ผู้ป่วยทั้งหมด 121 คนที่เข้าเกณฑ์การศึกษา แบ่งเป็นผู้ป่วยจำนวน 50 คน (ร้อยละ 41.3) และ 71 คน (ร้อยละ 58.7) ในกลุ่มที่หนึ่งและกลุ่มที่สองตามลำดับ ข้อมูลพื้นฐานของผู้ป่วยทั้งสองกลุ่มแตกต่างกันอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ ผลการศึกษาพบว่าความล้มเหลวในการรักษารวมในกลุ่มที่มีค่า vancomycin MIC มากกว่า 1 มิลลิกรัมต่อลิตรมีค่าสูงกว่ากลุ่มที่มีค่า vancomycin MIC น้อยกว่าหรือเท่ากับ 1 มิลลิกรัมต่อลิตร ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ p-value น้อยกว่า 0.001 ผู้ป่วยจำนวน 27 คน ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 22.3 ของผู้ป่วยทั้งหมดมีการเสียชีวิตภายในระยะเวลา 30 วัน โดยมีจำนวน 5 คนในกลุ่มที่มีค่า vancomycin MIC น้อยกว่า 1 มิลลิกรัมต่อลิตรและ 22 คนในกลุ่มที่มีค่า vancomycin MIC มากกว่า 1 มิลลิกรัมต่อลิตร ซึ่งมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเช่นเดียวกัน (OR 4.04, 95%CI: 1.33-14.67, p-value 0.008) สำหรับความล้มเหลวในการกำจัดเชื้อและการติดเชื้อ MRSA ซ้ำพบว่าให้ผลสอดคล้องกับการเสียชีวิตภายในระยะเวลา 30 วัน ผู้ป่วยในการศึกษานี้ร้อยละ 65 มีความเข้มข้นของยา vancomycin ในเลือดที่สภาวะคงที่อย่างน้อย 15 มิลลิกรัมต่อลิตรซึ่งอยู่ในช่วงของการรักษาและไม่มีความแตกต่างกันของความเข้มข้นของยาในเลือดระหว่างสองกลุ่ม สรุปผลการวิจัย: การศึกษานี้แสดงให้เห็นชัดเจนว่าผู้ป่วยที่ติดเชื้อ MRSA ในกระแสเลือดที่มีค่า vancomycin MIC มากกว่า 1.0 มิลลิกรัมต่อลิตรส่งผลให้ประสิทธิภาพในการรักษาด้วยยา vancomycin ลดลงและมีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญกับการเพิ่มขึ้นของความล้มเหลวในการรักษา ดังนั้น บุคลากรทางการแพทย์ควรตระหนักและให้ความสำคัญในการป้องกันการติดเชื้อและการใช้ยา vancomycin อย่างเหมาะสมเพื่อป้องกันการเพิ่มขึ้นของเชื้อดื้อยาในอนาคต