ขนาดยาต้านวัณโรคมาตรฐานที่เหมาะสมในการเหนี่ยวนำความเป็นพิษต่อตับในหนูถีบจักร
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ยาต้านวัณโรคสูตรปัจจุบันประกอบด้วยยาหลายชนิดที่จำเป็นต้องใช้ร่วมกันเป็นระยะเวลานาน เพื่อประสิทธิภาพในรักษาโรคและป้องกันการดื้อยา อาการข้างเคียงที่สำคัญของยาต้านวัณโรคคือการเกิดพิษต่อตับ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินขนาดยาต้านวัณโรคที่เหมาะสมสำหรับเป็นโมเดลสัตว์ทดลองในการศึกษาพิษต่อตับ เพื่อการพัฒนาสารปกป้องตับจากพิษของยาต้านวัณโรคต่อไปในอนาคต วิธีดำเนินการวิจัย: หนูถีบจักร สายพันธุ์ ICR เพศผู้ อายุ 7 สัปดาห์ (กลุ่มละ 10 ตัว) ได้รับสูตรยาต้านวัณโรคมาตรฐาน (ไอโซไนอะซิด H, ไรแฟมพิซิน R, ไพราซินาไมด์ Z และอีแทมบูทอล E) ในขนาดมากกว่าขนาดแนะนำในมนุษย์ 5 เท่า (HRZE-5) และ 10 เท่า (HRZE-10) เป็นระยะเวลา 7 และ 14 วัน จากนั้นทำการศึกษาลักษณะทางจุลพยาธิวิทยาของเนื้อเยื่อตับโดยการย้อมสีฮีมาทอกไซลินและอีโอซิน ร่วมกับการวิเคราะห์สมรรถนะเอนไซม์ซุปเปอร์ออกไซด์ดิสมิวเทส (SOD) และเอนไซม์คะตาเลส (CAT) ในตับหนูถีบจักร ผลการวิจัย: เนื้อเยื่อตับปรากฏจุลพยาธิสภาพหลังจากได้รับยาต้านวัณโรคทั้ง HRZE-5 และ HRZE-10 ในระยะเวลา 7 และ 14 วัน โดยเกิดการบวมน้ำของไซโตพลาสซึมภายในเซลล์ (Hydropic degeneration), นิวเคลียสของเซลล์แตก (Karyolysis) และมีแนวโน้มที่จะนำไปสู่การตายของเซลล์ตับ (Piecemeal necrosis) สมรรถนะของเอนไซม์ SOD และ CAT ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในตับหนูกลุ่ม HRZE-5 และ HRZE-10 ทั้งในหนูถีบจักรที่ได้รับยาเป็นเวลา 7 และ 14 วัน สรุปผลการวิจัย: ยาต้านวัณโรคทั้งสูตร HRZE-5 และ HRZE-10 ส่งผลให้เกิดความเป็นพิษต่อตับโดยการทำให้เกิดความเสียหายของเนื้อเยื่อและการลดลงของสมรรถนะเอนไซม์ SOD และ CAT ดังนั้นโมเดลยาต้านวัณโรคในการศึกษานี้ทั้งที่ระยะเวลา 7 และ 14 วันจึงเหมาะสมสำหรับการศึกษาพิษต่อตับจากยาวัณโรคเพื่อค้นหาสารปกป้องตับต่อไปในอนาคต อย่างไรก็ตามการศึกษาเพียงสมรรถนะของเอนไซม์ SOD และ CAT อาจไม่สามารถสะท้อนถึงผลความเสียหายทั้งหมดที่เกิดขึ้น ดังนั้นลักษณะทางจุลพยาธิสภาพของตับจึงเป็นข้อมูลที่จำเป็นที่สนับสนุนผลการทดลองให้สามารถสะท้อนผลความเสียหายของตับได้อย่างแม่นยำ
Article Details
กรณีที่ใช้บางส่วนจากผลงานของผู้อื่น ผู้นิพนธ์ต้อง ยืนยันว่าได้รับการอนุญาต (permission) ให้ใช้ผลงานบางส่วนจากผู้นิพนธ์ต้นฉบับ (Original author) เรียบร้อยแล้ว และต้องแนบเอกสารหลักฐาน ว่าได้รับการอนุญาต (permission) ประกอบมาด้วย
เอกสารอ้างอิง
Attri S, Rana SV, Vaiphei K, et al. Isoniazid- and rifampicin-induced oxidative hepatic injury -protection by N-acetylcysteine. HET 2000; 19: 517-522.
Castro AT, Mendesb M, Freitasa S, Roxoc PC. Incidence and risk factors of major toxicity associated to first-line antituberculosis drugs for latent and active tuberculosis during a period of 10 years. Rev Port Pneumol 2015; 21(3): 144-150.
Chang KC, Leung CC, Yew WW, Lau TY, Tam CM. Hepatotoxicity of pyrazinamide cohort and case-control analyses. Am J Respir Crit Care Med 2008; 177: 1391-1396.
Chatuphonpraserta W, Udomsuk L, Monthakantirat O, Churikhit Y, Putalun W, Jarukamjorn K. Effects of Pueraria mirifica and miroestrol on the antioxidation-related enzymes in ovariectomized mice. J Pharm Pharmacol 2012; 65: 447-456.
Demetrius L. Of mice and men. EMBO Rep 2005; 6: S39-S44.
Eamsumang N, Khumsaeng P, Panko S. Nature of died of tuberculosis patients in Rayong year 2009-2011. Chonburi: Office of Disease Prevention and Control 3 Chonburi; 2013. Sponsored by Office of Disease Prevention and Control 3 Chonburi.
Eminzade S, Uras F, Izzettin FV. Silymarin protects liver against toxic effects of anti-tuberculosis drugs in experimental animals. Nutr Metab 2008; 5(18): 1-8.
Fukai T, Fukai MU. Superoxide Dismutases: role in redox signaling, vascular function, and diseases. Antioxid Redox Signal 2011; 15(6): 1583-1606.
Jearapong N, Chatuphonprasert W, Jarukamjorn K. Effect of tetrahydrocurcumin on the profiles of drug-metabolizing enzymes induced by a high fat and high fructose diet inmice. Chem Biol Interact 2015; 239: 67-75.
Jittimanee S, Vorasingha J, Mad-asin W, Nateniyom S, Rienthong S, Varma JK. Tuberculosis in Thailand: epidemiology and program performance, 2001-2005. Int J Infect Dis 2009; 13:436-442.
Kheyabany SSK, Nabavizadeh F, Vaezi GH, et al. Protective effect of Ghrelin on isoniazid-induced liver injury in rat. J Stress Physiol Biochem 2013; 9(1): 273-282.
Mak IWY, Evaniew N, Ghert M. Lost in translation: animal models and clinical trials in cancer treatment. Am J Transl Res 2014; 6(2): 114-118.
Maryam S, Bhatti ASA, Shahzad AW. Protective effects of Silymarin in isoniazid induced hepatotoxicity in rabbits. ANNALS 2010; 16(1): 43-47.
Matés JM. Effects of antioxidant enzymes in the molecular control of reactive oxygen species toxicology. Toxicology 2000; 153(1-3): 83-104.
Matsumoto AO, Fridovich I. Subcellular distribution of superoxide dismutases (SOD) in rat liver. J Biol Chem 2001; 276(42): 38388-38393.
Nair N, Wares F, Sahu S. Tuberculosis in the WHO South-East Asia Region. Bull World Health Organ 2010; 88(3): 161-240.
Ramappa V, Aithal GP. Hepatotoxicity related to anti-tuberculosis drugs: mechanisms and management. J Clin Exp Hepatol 2013; 3(1): 37-49.
Ścibior D, Czeczot H. Catalase: structure, properties, functions. Postepy Hig Med Dosw 2006; 60: 170-180.
Speakman JR. Measuring energy metabolism in the mouse –Theoretical, Practical, and Analytical Considerations. Front Physiol 2013; 4(34): 1-23.
Szymonik-Lesiuk S, Czechowska G, Stryjecka-Zimmer M, et al. Catalase, superoxide dismutase, and glutathione peroxidase activities in various rat tissues after carbon tetrachloride intoxication. J Hepatobiliary Pancreat Surg 2003; 10: 309-315.
Tostmann A, Boereeb MJ, Petersc WH, et al. Isoniazid and its toxic metabolite hydrazine induce in vitro pyrazinamide toxicity. Int J Antimicrob Agents 2008; 31(6): 577-580.
Weydert CJ, Cullen JJ. Measurement of supperoxide dismutase, catalase, and glutathione peroxidase in cultured cells and tissue. Nat Protoc 2010; 5(1): 51-66.
World Health Organization Country Office for Thailand. Tuberculosis [online]. [cited 14 Jun 2016]. Available from: https://www.searo.who.int/thailand/areas/tuberculosis/en/
World Health Organization. Global tuberculosis report 2014. France: World Health Organization; 2014.
World Health Organization. Treatment of tuberculosis guidelines .Geneva: World Health Organization; 2010.
Zelko IN, Mariani TJ, Folz RJ. Superoxide dismutase multigene family: a comparison of the CuZn-SOD (SOD1), Mn-SOD (SOD2) and EC-SOD (SOD3) gene structure, evolution and expression. Free Rad Biol Med 2002; 33(3): 337-349.
Zotova EV, Savostianov KV, Chistiakov DA, et al. Association of polymorphic markers for genes coding for antioxidant defense enzymes, with development of diabeticpolyneuropathies in patients with type 1 diabetes mellitus. Mol Biol 2004; 38(2): 244-249.
Zou Y, Zhang Y, Han L, et al. Oxidative stress-mediated developmental toxicity induced by isoniazide in zebrafish embryos and larvae. J Appl Toxicol 2017; doi: 10.1002/jat.3432.
