ผลลัพธ์ของรูปแบบความร่วมมือการบริหารการรักษาทางยาโดยเภสัชกรในการดูแลผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ณ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ตำบลบ้านเวียง จังหวัดแพร่
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำ: การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลลัพธ์ ในการดูแลผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โดยใช้รูปแบบความร่วมมือการบริหารการรักษาทางยาโดยเภสัชกร ซึ่งรูปแบบความร่วมมือการบริหารการรักษาทางยานั้น แพทย์จะมอบอำนาจในการสั่งใช้ยาให้เภสัชกรในการรักษาผู้ป่วย ภายใต้ข้อตกลงที่กำหนดขึ้นร่วมกัน วิธีดำเนินการวิจัย: เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง โดยเปรียบเทียบผลลัพธ์ในการดูแลผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โดยใช้รูปแบบความร่วมมือการบริหารการรักษาทางยา ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านเวียงซึ่งเป็นผู้ป่วยกลุ่มศึกษา กับผู้ป่วยกลุ่มควบคุมที่ได้รับการดูแลในรูปแบบปกติ ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลน้ำเลา ซึ่งมีการเปรียบเทียบผลลัพธ์ทางคลินิก ระดับความรู้และพฤติกรรมในการดูแลตนเอง รวมทั้งผลการแก้ไขปัญหาที่เกี่ยวกับการใช้ยาของผู้ป่วย โดยทำการ ศึกษาตั้งแต่เดือนกันยายน พ.ศ.2556 ถึง มีนาคม พ.ศ.2557 ผู้ป่วยที่เข้าร่วมการศึกษาจนสิ้นสุดการศึกษา เป็นผู้ป่วยเบาหวานที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือดได้ (ระดับ HbA1c ≥ 7%) ทั้งหมด 80 คน แบ่งเป็นกลุ่มควบคุมและกลุ่มศึกษาจำนวนกลุ่มละ 40 คน ผลการวิจัย: ระดับน้ำตาลในเลือดหลังอดอาหาร (FPG) ในผู้ป่วยกลุ่มศึกษา มีค่าแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.049) เมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม แต่สำหรับระดับ HbA1c ของผู้ป่วยทั้งสองกลุ่มมีค่าไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.366) ในด้านระดับความรู้ในการดูแลตนเองพบว่า ผู้ป่วยกลุ่มศึกษามีระดับคะแนนความรู้ในการดูแลตนเองด้านโรค ด้านการใช้ยา รวมทั้งด้านการออกกำลังกาย/การดูแลสุขภาพ มากกว่าผู้ป่วยกลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.036, 0.015, 0.010 ตามลำดับ) รวมทั้งมีระดับพฤติกรรมในการดูแลตนเองด้านการใช้ยาและการรักษา ด้านการออกกำลังกายและการดูแลสุขภาพมากกว่าผู้ป่วยกลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.004, 0.026 ตามลำดับ) นอกจากนี้ยังพบว่าผู้ป่วยกลุ่มศึกษามีการแก้ไขปัญหาที่เกี่ยวกับการใช้ยา และการปรับเปลี่ยนการใช้ยามากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.002, 0.002 ตามลำดับ) สรุปผลการวิจัย: การดูแลผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โดยใช้รูปแบบการบริหารการรักษาทางยาโดยเภสัชกร ทำให้เกิดผลลัพธ์ที่ดีทั้งผลลัพธ์ทางคลินิก ผลลัพธ์ด้านความรู้และพฤติกรรมในการดูแลตนเอง รวมทั้งสามารถแก้ไขปัญหาที่เกี่ยวกับการใช้ยาในผู้ป่วยได้เป็นอย่างดี
Article Details
กรณีที่ใช้บางส่วนจากผลงานของผู้อื่น ผู้นิพนธ์ต้อง ยืนยันว่าได้รับการอนุญาต (permission) ให้ใช้ผลงานบางส่วนจากผู้นิพนธ์ต้นฉบับ (Original author) เรียบร้อยแล้ว และต้องแนบเอกสารหลักฐาน ว่าได้รับการอนุญาต (permission) ประกอบมาด้วย
เอกสารอ้างอิง
American Diabetes Association. Standards of Medical Care in Diabetes-2012. Diabetes Care 2012;35 (Suppl 1):S11-S63.
Bureau of Non Communicable Disease. Non communicable disease data. [online] [cited 2016 Feb 17]. Available from: www.thaincd.com/information-statistic/non-communicable-disease-data.php
Campbell RK. Role of the pharmacist in diabetes management. Am J Health Syst Pharm 2002; 59(9):18-21.
Choe HM, Mitrovich S, Dubay D, Hayward RA, Krein SL, Vijan S. Proactive case management of high-risk patients with type 2 diabetes mellitus by a clinical pharmacist: a randomized controlled trial. AJMC 2005; 11(4):253-60.
Collins C, Limone BL, Scholle JM, Coleman Cl. Effect of pharmacist intervention on glycemic control in diabetes. Diabetes Res Clin Prac 2011; 92:145-152.
Gilbert AL, Roughead EE, Beilby J, Mott K, Barratt JD. Collaborative medication management services: Improving patient care. Med J Aust 2002; 177:189-192.
Hammond RW, Schwartz AH, Campbell MJ, et al. ACCP position statement: Collaborative Drug Therapy Management by pharmacist-2003. Pharmacotherapy 2003; 23:1210-1225.
Hepler CD, Strand LM. Opportunities and responsibilities in pharmaceutical care. Am J Hosp Pharm 1990; 47:533-43.
Irons BK, Lenz RJ, Anderson SL, Wharton BL, Habeger B, Anderson HG Jr, et al. A retrospective Cohort Analysis of the Clinical Effectiveness of a Physician-Pharmacist Collaborative Drug Therapy Management Diabetes Clinic. Pharmacotherapy: The Journal of Human Pharmacology and Drug Therapy 2002; 22(10):1294-1300.
Isetts BJ, Brown LM, Schondelmeyer SW, Lenarz LA. Quality assessment of a collaborative approach for decreasing drug-related morbidity and achieving therapeutic goals. Arch Intern Med 2003; 163-1813-1820.
Jaber LA, Halapy H, Fernet M, Tummalapallis S, Diwakaran H. Evaluation of a pharmaceutical care model on diabetes management. Ann Pharmacother 1996; 30(3): 238-43.
Jameson JP, Baty PJ. Pharmacist collaboration management of poorly controlled diabetes mellitus: a randomized controlled trial. AJMC 2010; 16(4):250-5.
Khattab, M, Yousef, S, Khaderb, AA, Ajlounid, K. Factors associated with poor glycemic control among patients with type 2 diabetes. J Diabetes Complications 2008; 24: 84-89.
Leung, WY, So WY, Tong PC, Chan NN, ChanJC. Effects of structured care by pharmacist diabetes specialist team in patients with type 2 diabetic nephropathy. Am J Med 2005; 118(12):1414-27.
Munroe, WP, Kunz K, Dalmady-Israel C, Potter L, Schonfeld WH. Economic evaluation of pharmacist involvement in disease management in community pharmacy setting. Clin Ther 1997; 19:113-23.
Nathan, DM, Buse BJ, Davidson BM, et al. Medical management of hyperglycemia in type 2 diabetes: consensus algorithm for the initiation and adjustment of therapy: consensus statement of the American Diabetes Association and the European Association for the Study of Diabetes. Diabetes Care 2009; 32:193-203.
Pavasudthipaisit A, Awiphan R, Niwattananan K, et al. A randomized trial of a pharmacist practitioner model improve glycemic control in type 2 diabetic patient. TJHP 2011; 21(1): 9-23.
Pearson G, Yuksel N, Card D, et al. An Information paper on pharmacist prescribing within a health care facility. CJHP 2002; 55(1).
Petranuwat W. The benefit of group participation in the control and self-care of patients with non-insulin dependent diabetes mellitus. Journal of health systems research 2008 ; 2(1): 623-630.
Rothman RL, Malone R, Bryant B, et al. A randomized trial of a primary care-based disease management program to improve cardiovascular risk factors and glycated hemoglobin levels in patients with diabetes. Am J Med 2005; 118: 276-284.
Schumok TG, Butler GM, Meek DP, et al. Evidence of the economic benefit of clinical pharmacy services:1996-2000. Pharmacotherapy 2003; 23(1): 113-32.
Srichana W. Affecting factors on the control of fasting blood sugar level of type 2 diabetic patients attending diabetes mellitus clinic at Fang hospital,Chiang Mai province. [Master’s thesis].Chiang Mai: Chiang Mai University; 2005.
Volume CI, Farris KB, Kassam R, Cox CE, Cave A.Pharmaceutical care research and education project: Patient outcomes. J Am Pharm Assoc 2001; 41:411-420.
Wubben DP, Vivian EM. Effects of pharmacist outpatient interventions on adults with diabetes mellitus: systematic review. Pharmacotherapy: The Journal of Human Pharmacology and Drug Therapy 2008; 28(4):421-36.
Yoschamras S, Nippanan P. The effects of self-efficacy and goal setting to compare for blood sugar control behaviors of type 2 diabetes patients in chumphaehospital, chumphae district, khonkean province. KKU Journal for Public Health Research 2013; 6(3): 21-30.
