แนวโน้มการจัดซื้อยา กลุ่ม Statins และยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบ Renin Angiotensin กรณีศึกษาโรงพยาบาลรัฐ 14 แห่ง

บทคัดย่อ

บทนำ: ค่าใช้จ่ายด้านยาของประเทศไทยมีแนวโน้มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง จากร้อยละ 32 ของรายจ่ายด้านสุขภาพทั้งหมดในปี 2542 เพิ่มเป็นร้อยละ 46 ในปี 2551 การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อติดตามแนวโน้มการจัดซื้อยาของโรงพยาบาลรัฐในด้านราคายา ปริมาณการจัดซื้อยา และมูลค่ายา จำแนกตามสถานะทางการตลาด สำหรับยากลุ่ม statins และ ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบ renin angiotensin วิธีการดำเนินการวิจัย: เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา ใช้ข้อมูลการจัดซื้อยาย้อนหลังในช่วงปีงบประมาณ พ.ศ. 2553-2556 ของโรงพยาบาลรัฐที่ให้ความร่วมมือซึ่งครอบคลุมโรงพยาบาลทั่วไปและโรงพยาบาลศูนย์ รวม 14 แห่ง จำแนกรายการยาที่ศึกษา ตามชื่อยา ขนาดความแรง ประเภทยาตามบัญชียาหลักแห่งชาติ และสถานะทางการตลาดโดยเปรียบเทียบข้อมูลกับปีงบประมาณ 2553 ผลการวิจัย: รายการยากลุ่ม statins ที่มีมูลค่าการจัดซื้อสูงสุดคือ rosuvastatin 10 mg ซึ่งเป็นยาที่มีผู้จำหน่ายรายเดียว ยาที่ออกฤทธิ์ต่อระบบrenin angiotensin ที่มีมูลค่าการจัดซื้อสูงสุด คือ losartan 50 mg ซึ่งเป็นยาสามัญที่ผลิตในประเทศเมื่อพิจารณาตามสถานะทางการตลาด ในด้านราคาพบว่ายาส่วนใหญ่มีราคาใกล้เคียงเดิมหรือลดลงเล็กน้อย ยาต้นแบบมีการลดลงของราคามากกว่ายากลุ่มอื่นในด้านปริมาณการจัดซื้อพบว่ายาชื่อสามัญที่ผลิตในประเทศและยาชื่อสามัญที่นำเข้ามีปริมาณการจัดซื้อยาเพิ่มขึ้นส่วนยาต้นแบบและยาที่มีผู้จำหน่ายรายเดียวมีปริมาณการจัดซื้อยาลดลง ซึ่งมีผลให้สัดส่วนมูลค่าการจัดซื้อยาที่มีผู้จำหน่ายรายเดียวและยาต้นแบบลดลงต่อเนื่อง อย่างไรก็ตาม สัดส่วนดังกล่าวในยาเดี่ยวกลุ่ม statins และangiotensin receptor blockers ยังสูงโดยเท่ากับร้อยละ 55และ 64 ตามลำดับ สรุปผลการวิจัย: ควรมีมาตรการเพื่อช่วยให้ควบคุมมูลค่าการจัดซื้อยาต้นแบบชื่อการค้าที่มีผู้จำหน่ายหลายรายและยานอกบัญชียาหลักแห่งชาติร่วมกับการติดตามแนวโน้มการจัดซื้อยาสำหรับกลุ่มยาที่ทำการศึกษาโดยควรมีข้อมูลระดับประเทศ