ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะซึมเศร้าในนักศึกษาเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต

บทคัดย่อ

โรคซึมเศร้าเป็นโรคที่พบได้บ่อยในกลุ่มวัยรุ่นและวัยผู้ใหญ่ตอนต้น ซึ่งส่งผลในด้านลบต่อการใช้ชีวิต ประสิทธิภาพการเรียนและความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง นักศึกษาเภสัชศาสตร์เป็นหนึ่งในสายวิทยาศาสตร์สุขภาพที่มีความเครียดในการเรียนสูงเนื่องจากจำนวนหน่วยกิตที่มากและความยากของเนื้อหาวิชา ดังนั้นการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกของนักศึกษาเภสัชศาสตร์ที่มีแนวโน้มเป็นโรคซึมเศร้าและความชุกของผู้ที่มีความรุนแรงของอาการในระดับน้อยขึ้นไปและหาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความชุกดังกล่าว วิธีวิจัย: การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณาภาคตัดขวาง เก็บข้อมูลในนักศึกษาเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต ในเดือนมกราคมถึงเดือนมีนาคม พ.ศ. 2567 โดยใช้แบบสอบถามออนไลน์ ซึ่งประกอบด้วย 3 ส่วน ได้แก่ 1) ข้อมูลทั่วไปและปัจจัยที่สนใจ 2) แบบคัดกรองความเสี่ยงหรือแนวโน้มที่จะเป็นโรคซึมเศร้า (2Q) 3) แบบประเมินความรุนแรงของอาการซึมเศร้า (9Q) การวิเคราะห์ผลใช้สถิติเชิงพรรณา การวิเคราะห์ Fisher’s exact test  independent t-test และการถดถอยโลจิสติกเชิงพหุปัจจัย ผลการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างจำนวน 179 คน มีความชุกของผู้ที่มีความเสี่ยงหรือแนวโน้มเป็นโรคซึมเศร้าร้อยละ 60.34  และมีความรุนแรงของอาการซึมเศร้าในระดับน้อยขึ้นไป (9Q≥7) ร้อยละ 31.84 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับแนวโน้มที่จะเป็นโรคซึมเศร้า ได้แก่ ปัญหาความสัมพันธ์กับเพื่อนหรือคนรัก [OR 5.32 (1.83-15.50)] ปัญหาการนอนหลับ [OR 3.16 (1.43-6.95)] และชั้นปีที่ศึกษาโดยชั้นปีที่ 1 มีแนวโน้มเป็นโรคซึมเศร้ามากกว่าชั้นปีที่ 2-5 แต่ไม่พบปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรุนแรงของอาการซึมเศร้าในระดับน้อยขึ้นไป สรุปผล: ร้อยละ 60.34 ของนักศึกษามีแนวโน้มเป็นโรคซึมเศร้าและร้อยละ 31.84 มีความรุนแรงของอาการซึมเศร้าตั้งแต่ระดับน้อยขึ้นไป ซึ่งควรมีการจัดกิจกรรมเพื่อเพิ่มความสัมพันธ์ระหว่างนักศึกษา จัดอาจารย์และนักจิตวิทยาประจำหอพัก และเพิ่มการเฝ้าระวังเชิงรุกในนักศึกษาที่มีปัจจัยเสี่ยง