การศึกษาปริมาณและมูลค่าการใช้ยาสมุนไพรและยาแผนไทย ณ โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
สังคมไทยมีการใช้สมุนไพรมายาวนาน กระทรวงสาธารณสุขและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้กำหนดนโยบายเพื่อการพัฒนาสมุนไพรอย่างต่อเนื่อง โดยหนึ่งในยุทธศาสตร์ในการพัฒนา คือ การส่งเสริมการใช้สมุนไพรเพื่อการรักษาโรคและการสร้างเสริมสุขภาพ จึงได้มีการส่งเสริมการใช้สมุนไพรในโรงพยาบาลต่าง ๆ เพื่อสนับสนุนนโยบายการพัฒนาสมุนไพรดังกล่าว วัตถุประสงค์: 1. เพื่อวิเคราะห์ปริมาณและมูลค่าการใช้ยาสมุนไพรและยาแผนไทยของโรงพยาบาลและในกลุ่มแพทย์เฉพาะสาขา 2. เพื่อวิเคราะห์กรณีศึกษาการสั่งใช้ยาสมุนไพรฟ้าทะลายโจรในช่วงการระบาดของโควิด-19 ของโรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ วิธีการดำเนินงาน: การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ วิเคราะห์ข้อมูลการใช้ยาสมุนไพรและยาแผนไทยของโรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ ตั้งแต่ปีงบประมาณ พ.ศ. 2562-2564 โดยเก็บข้อมูลจากฐานระบบข้อมูลของโรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ผลการวิจัย: พบว่าผู้ป่วยนอกที่เข้ารับบริการตรวจ วินิจฉัย รักษาโรค และฟื้นฟูสภาพด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกเมื่อเทียบกับผู้ป่วยนอกทั้งหมดในปีงบประมาณ 2562, 2563 และ 2564 คิดเป็นร้อยละ 4.66, 5.21 และ 6.25 ส่วนกลุ่มแพทย์ที่มีปริมาณการใช้ยาสมุนไพรในสูงเป็นสามอันดับแรก ได้แก่ กลุ่มงานเวชกรรมสังคม กลุ่มงานอายุรกรรม และกลุ่มงานศัลยกรรม และมูลค่าการใช้สมุนไพรโดยรวมของโรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ ในปี 2562, 2563 และ 2564 มีมูลค่าประมาณ 1.46, 1.38 และ 1.54 ล้านบาทตามลำดับ และเมื่อพิจารณาปริมาณการใช้ยาฟ้าทะลายโจร ซึ่งเป็นสมุนไพรที่กระทรวงสาธารณสุขแนะนำให้ใช้ในช่วงมีการระบาดของโควิด-19 พบว่ามีปริมาณการใช้ที่สูงขึ้น สรุปผลการวิจัย: กลุ่มงานที่มีปริมาณการใช้ยาสมุนไพรมากที่สุด คือ กลุ่มงานเวชกรรมสังคม สมุนไพรที่มีปริมาณการสั่งใช้สูงสุดสามอันดับแรก คือ ขมิ้นชัน ฟ้าทะลายโจร และครีมไพล และพบการใช้ยาฟ้าทะลายโจรเพิ่มสูงขึ้นในช่วงของการระบาดของโรคโควิด-19 คิดเป็น 10 เท่าเมื่อเทียบกับช่วงเวลาปกติ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
กรณีที่ใช้บางส่วนจากผลงานของผู้อื่น ผู้นิพนธ์ต้อง ยืนยันว่าได้รับการอนุญาต (permission) ให้ใช้ผลงานบางส่วนจากผู้นิพนธ์ต้นฉบับ (Original author) เรียบร้อยแล้ว และต้องแนบเอกสารหลักฐาน ว่าได้รับการอนุญาต (permission) ประกอบมาด้วย
เอกสารอ้างอิง
Benjaponpitak A, Sawaengtham T, Thaneerat T, Wanaratna K, Chotsiri P, Rungsawang C, et al. (2023). Effect of Andrographis paniculata treatment for nonimmune patients with early-Stage COVID-19 on the prevention of pneumonia: a retrospective cohort study. Archives of Internal Medicine Research 6(2): 35-43.
Chaikoolvatana A, Chandee S, Chaikoolvatana C, Sithibutra C (2015). A comparison of smoking cessation drug therapies related quality of life between Vernonia cinerea tea and 0.5% sodium nitrate mouthwash. Nursing journal 43: 94-104.
Chokevivat V, Chuthaputti A, Khumtrakul P (2005). The use of traditional medicine in the Thai health care system. Region consultation on development of Traditional medicine in the South East Asia region, Pyongyang, DPR Korea: 22-24.
Chokwarakul C (2021). Local Herbs against COVID-19 Virus. RSU International Research Conference 2021.
Harinawan P, Damnoenssawat W, Srikajang P, Maneewong N (2009). Usage of Herbal Alternatives to Modern Medicine in Lampang Hospital and Community Hospitals in Lampang Province. Journal of Health Systems Research 3(3): 412-418.
Jungsomjatepaisal P (2019). Development of a Prototype for Promoting the Use of Herbal Medicine in Households in Thailand. Journal of Health Science 28(6): 1092-1103.
Kitchalow P, Wayurakul W (2022). Factors related to prescribing herbal medicines listed in national list of essential medicines among hospital-based physicians in Pathumthani province. Research and Development Health System J 15(2): 145-158.
Kulthanit W, Pornvimol L, Nitapha I, Wararath C, Pantitra S, Anutida T, et al. (2021). Efficacy and safety of Andrographis paniculata extract in patients with mild COVID-19: A randomized controlled trial. medRxiv: 2021.2007.2008.21259912.
Meksawasdichai C (2019). Evaluation of policies promoting the use of herbal medicine in hospitals. In the Ministry of Public Health in Saraburi Province in 2017. Journal of Traditional Thai and Alternative Medicine 17(3): 516-526.
National Strategic Committee Secretariat of the Prime Minister (2017). The 20-year national strategic plan (2017-2037). Bangkok, Office of the National Economic and Social Development Board.
Phengbunchoo L, Rungpragayphan S (2023). Analysis of patterns of herbal medicine use in outpatients of health service units in Samut Songkhram using business intelligence system. Thai Journal of Pharmacy Practice 15(1): 167-186.
Sanalad R, Kittiboonyakun P (2020). Development of guidance for supporting the use of National Lists of Thai Herbal Medicines in community Hospitals, Mahasarakham Province, Mahasarakham University.
Sanalad R, Kittiboonyakun P, Nualkaew S (2021). Effects of the intervention for promoting the prescribing of herbal medicines in the national lists of essential medicines in community hospitals at Mahasarakham Province. Thai Journal of Pharmacy Practice 13(4): 933-943.
Suriyawittayawate C (2019). From National Strategy 20 years to National Master Plan for Thai Herbs Development by Integrating Agricultural Education. Journal of Industrial Education 18(1): 240-250.
Tosanguan K, Kapol N, Thavorncharoensap M, Suksomboon N, Kulpeng K, Tantivess S, et al. (2011). Views of health professionals on herbal medicine and policy for promotion of herbal medicine use in healthcare settings. Journal of Health Systems Research 5(4): 513-521.
Vorapani T, Vorapani P (2022). Situation of Thai Traditional Medicine Service and Herbal Medicines using in Government Public Health Facilities of the Regional Health 2. Rajabhat Chiang Mai Research Journal 23(1): 140-158.
