ความแตกต่างของช่วงเวลาเรียนต่อผลลัพธ์การเรียนรู้และความคิดเห็นของนักศึกษา: กรณีศึกษาของนักศึกษาเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์

บทคัดย่อ

การจัดการเรียนแบบสองกลุ่มโดยใช้ผู้สอนคนเดียวกัน ทำให้ต้องจัดเวลาเรียนแตกต่างกันเป็นช่วงเช้าและช่วงบ่าย อาจส่งผลต่อประสิทธิภาพการเรียนรู้ของนักศึกษา วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบผลลัพธ์การเรียนรู้ของนักศึกษาในช่วงเวลาที่แตกต่างกัน และประเมินความคิดเห็นของช่วงเวลาเรียนต่อประสิทธิภาพและคุณภาพชีวิตในการเรียนของนักศึกษาเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ วิธีดำเนินการวิจัย: เป็นการศึกษาแบบไปข้างหน้า (prospective study) กลุ่มตัวอย่างคือ นักศึกษาชั้นปีที่ 2, 3 และ 4 จำนวน 130 คน 126 คน และ 103 คน ตามลำดับ ที่ลงทะเบียนเรียนภาคการศึกษาที่ 3/2565 ในรายวิชาที่จัดการเรียนการสอนเป็น 2 กลุ่ม แบ่งตามรหัสนักศึกษา คือ กลุ่มเช้า (เวลาระหว่าง 7.00 - 13.00 น.) และกลุ่มบ่าย (เวลาระหว่าง 13.00 - 19.00 น.) ใช้เอกสารการสอนชุดเดียวกันและผู้สอนคนเดียวกัน รายวิชาที่เก็บข้อมูลมีทั้งสาขาเภสัชกรรมอุตสาหการและสาขาบริบาลทางเภสัชกรรม ตัวแปรที่ต้องการศึกษา คือ ผลลัพธ์การเรียนรู้ของนักศึกษา ได้แก่ คะแนนสอบกลางภาค คะแนนสอบปลายภาค และผลรวมคะแนน summative เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถามความคิดเห็นของช่วงเวลาเรียนต่อประสิทธิภาพและคุณภาพชีวิตในการเรียน จำนวน 20 ข้อ ผลการวิจัย: นักศึกษาชั้นปีที่ 2 และ 4  มีเกรดเฉลี่ยสะสม (GPAX) ในกลุ่มเช้า และบ่ายไม่แตกต่างกัน (3.39 ± 0.28 และ 3.47± 0.27) (3.25 ± 0.29 และ 3.21 ± 0.27) ตามลำดับ แต่ชั้นปีที่ 3 มีความแตกต่างกันทางสถิติ (P < 0.05) (3.36 ± 0.31 และ 3.21 ± 0.33) ผลการวิเคราะห์ผลลัพธ์การเรียนรู้ พบว่า ชั้นปีที่ 2 ในวิชาเภสัชกรรมเชิงฟิสิกส์ (สาขาเภสัชกรรมอุตสาหการ) และวิชาเภสัชวิทยา 1 (สาขาบริบาลทางเภสัชกรรม) กลุ่มเช้าและกลุ่มบ่ายมีคะแนนสอบกลางภาค คะแนนสอบปลายภาค และผลรวมคะแนน summative แตกต่างกันทางสถิติ (P < 0.05) ชั้นปีที่ 3 ในวิชาเทคโนโลยีทางเภสัชกรรม 3 (สาขาเภสัชกรรมอุตสาหการ) กลุ่มเช้าและกลุ่มบ่ายมีคะแนนสอบกลางภาคไม่แตกต่างกัน ส่วนคะแนนสอบปลายภาค และผลรวมคะแนน summative แตกต่างกันทางสถิติ (P < 0.05) ในวิชาเภสัชบำบัด 1 (สาขาบริบาลทางเภสัชกรรม) กลุ่มเช้าและกลุ่มบ่ายมีคะแนนสอบกลางภาค คะแนนสอบปลายภาค และผลรวมคะแนน summative ไม่แตกต่างกัน และ ชั้นปีที่ 4 ในวิชาระบบนำส่งยารูปแบบใหม่ (สาขาเภสัชกรรมอุตสาหการ) และวิชาเภสัชบำบัด 4 (สาขาบริบาลทางเภสัชกรรม) กลุ่มเช้าและกลุ่มบ่ายมีคะแนนสอบกลางภาค คะแนนสอบปลายภาค และผลรวมคะแนน summative ไม่แตกต่างกัน สำหรับการประเมินความคิดเห็นของช่วงเวลาเรียนต่อประสิทธิภาพและคุณภาพชีวิตในการเรียน ใน 3 ด้าน คือ ด้านที่ 1 ประสิทธิภาพในการเรียนรู้ ด้านที่ 2 ความสะดวกในการดำเนินชีวิต และ ด้านที่ 3 สภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ พบว่าผลรวมปี 2 - 4 กลุ่มบ่ายมีความคิดเห็นด้านที่ 1 และ ด้านที่ 2 อยู่ในระดับเห็นด้วยมาก และด้านที่ 3 อยู่ในระดับเห็นด้วยมากที่สุด และกลุ่มเช้ามีความคิดเห็นในด้านที่ 1 มีความคิดเห็นอยู่ในระดับเห็นด้วยน้อย ด้านที่ 2 และด้านที่ 3 มีความคิดเห็นอยู่ในระดับเห็นด้วยมาก สรุป: ช่วงเวลาการจัดการเรียนการสอนไม่ได้ส่งผลต่อผลลัพธ์การเรียนรู้ในชั้นปีที่ 2 - 4 ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (แบบไม่มีทิศทาง) โดยนักศึกษากลุ่มบ่ายมีความคิดเห็นด้านที่ 1 ด้านที่ 2 อยู่ในระดับเห็นด้วยมาก และด้านที่ 3 อยู่ในระดับเห็นด้วยมากที่สุด เนื่องจากมีผลดีต่อประสิทธิภาพการเรียนรู้ การดำเนินชีวิตและสภาวะแวดล้อมของนักศึกษา