บทบาทของเภสัชกรในการบริบาลผู้ป่วยโรคติดเชื้อในกระแสเลือด โรงพยาบาลศูนย์ลำปาง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
โรคติดเชื้อในกระแสเลือดพบได้บ่อยในผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาแบบผู้ป่วยใน และมีโอกาสเสียชีวิตสูง เภสัชกรควรมีบทบาทในการดูแลการใช้ยาในผู้ป่วยกลุ่มนี้ให้ได้รับยาปฏิชีวนะที่ถูกต้องและเหมาะสม วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลการดำเนินงานของเภสัชกรในการร่วมดูแลการใช้ยาในผู้ป่วยโรคติดเชื้อในกระแสเลือด รวมถึง ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการให้คำแนะนำของเภสัชกร และปัจจัยที่สัมพันธ์กับการยอมรับของแพทย์ต่อคำแนะนำของเภสัชกร วิธีการดำเนินการวิจัย: เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์ชนิดไปข้างหน้า เก็บข้อมูลในผู้ป่วยโรคติดเชื้อในกระแสเลือด ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลศูนย์ลำปาง ระหว่างเดือนตุลาคม 2562 ถึงเมษายน 2564 แบ่งผู้ป่วยทุกรายที่ผ่านเกณฑ์การคัดเลือก ออกเป็น 3 กลุ่ม ประกอบด้วย 1) กลุ่มผู้ป่วยที่แพทย์ผู้ทำการรักษายอมรับคำแนะนำของเภสัชกรและมีการปรับยาปฏิชีวนะ 2) กลุ่มผู้ป่วยที่ไม่มีคำแนะนำการปรับเปลี่ยนยาปฏิชีวนะของเภสัชกร และ 3) กลุ่มผู้ป่วยที่แพทย์ผู้ทำการรักษาไม่ยอมรับคำแนะนำของเภสัชกร วิเคราะห์หาปัจจัยที่สัมพันธ์กับการให้คำแนะนำโดยเภสัชกร และปัจจัยที่สัมพันธ์กับการยอมรับของแพทย์โดยใช้การวิเคราะห์แบบตัวแปรพหุด้วยสมการถดถอยลอจิสติค ผลการศึกษา: ผู้ป่วยโรคติดเชื้อในกระแสเลือดเข้าร่วมการศึกษา 322 ราย เภสัชกรให้คำแนะนำในการปรับเปลี่ยนยาปฏิชีวนะ 127 ราย (ร้อยละ 39.4) แพทย์ปฏิบัติตามคำแนะนำ 109 ราย (ร้อยละ 85.8) ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการมีคำแนะนำของเภสัชกร คือ การมีโรคประจำตัวเป็นไตเรื้อรัง (OR 2.39; 95% CI, 1.31, 4.33) ในขณะที่ การได้รับยากดภูมิคุ้มกัน (OR 0.31; 95% CI, 0.11, 0.87) และการได้รับยาปฏิชีวนะชนิดแรกที่เป็นยาที่ใช้บ่อย (OR 0.44; 95% CI, 0.25, 0.79) ลดโอกาสที่ผู้ป่วยจะได้คำแนะนำโดยเภสัชกร ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการยอมรับของแพทย์ คือ การติดเชื้อในกระแสเลือดจากชุมชน (OR 3.38; 95%CI, 1.02, 11.22) และการได้รับยากระตุ้นความดันโลหิตหากจำเป็น (OR 4.24; 95%CI, 1.29, 13.88) ในขณะที่ การติดเชื้อเอชไอวี/โรคเอดส์ (OR 0.11; 95%CI, 0.02, 0.64) ลดโอกาสต่อการยอมรับของคำแนะนำ สรุป: เภสัชกรมีบทบาทในการให้คำแนะนำเกี่ยวกับยาปฏิชีวนะในผู้ป่วยโรคติดเชื้อในกระแสเลือด และคำแนะนำส่วนใหญ่ได้รับการยอมรับจากแพทย์
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
กรณีที่ใช้บางส่วนจากผลงานของผู้อื่น ผู้นิพนธ์ต้อง ยืนยันว่าได้รับการอนุญาต (permission) ให้ใช้ผลงานบางส่วนจากผู้นิพนธ์ต้นฉบับ (Original author) เรียบร้อยแล้ว และต้องแนบเอกสารหลักฐาน ว่าได้รับการอนุญาต (permission) ประกอบมาด้วย
เอกสารอ้างอิง
Cairns KA, Jenney AW, Abbott IJ, Skinner MJ, Doyle JS, Dooley M, et al. Prescribing trends before and after implementation of an antimicrobial stewardship program. Med J Aust. 2013;198(5):262-266.
Cavanaugh JB Jr, Sullivan JB, East N, Nodzon JN. Importance of pharmacy involvement in the treatment of sepsis. Hosp Pharm. 2017;52(3):191-197.
Durand A, Gillibert A, Membre S, Mondet L, Lenglet A, Mary A. Acceptance Factors for In-Hospital Pharmacist Interventions in Daily Practice: A Retrospective Study. Front Pharmacol. 2022;13:811289.
Evans L, Rhodes A, Alhazzani W, Antonelli M, Coopersmith CM, French C, et al. Surviving sepsis campaign: international guidelines for management of sepsis and septic shock 2021. Intensive Care Med. 2021;47(11):1181-1247.
Falcão F, Viegas E, Lopes C, Branco R, Parrinha A, Lobo Alves M, et al. Hospital pharmacist interventions in a central hospital. Eur J Hosp Pharm. 2015;22:94–97.
Hashimoto M, Asai S, Umezawa K, Kohara K, Miyazawa M, Suzuki Y, et al. Impact of ward pharmacist-led antimicrobial stewardship in intensive care units. J Chemother. 2022:1-10.
Lakbar I, De Waele JJ, Tabah A, Einav S, Martin-Loeches I, Leone M. Antimicrobial de-escalation in the ICU: from recommendations to level of evidence. Adv Ther. 2020;37(7):3083-3096.
Mas-Morey P, Ballesteros-Fernández A, Sanmartin-Mestre E, Valle M. Impact of clinical pharmacist intervention on antimicrobial use in a small 164-bed hospital. Eur J Hosp Pharm. 2018;25(e1):e46-e51.
Masterton RG. Antibiotic de-escalation. Crit Care Clin. 2011;27(1):149-162.
Ministry of Public Health. Health Key Performance Indicators: Mortality rate in patients with community acquired sepsis [Online]. 2022. [cited 2022 June 9]. Available from: http://healthkpi.moph.go.th/kpi2/kpi-list/view/?id=1448
Monmaturapoj T, Scott J, Smith P, Abutheraa N, Watson MC. Pharmacist-led education-based antimicrobial stewardship interventions and their effect on antimicrobial use in hospital inpatients: a systematic review and narrative synthesis. J Hosp Infect. 2021;115:93-116.
National Antimicrobial Resistant Surveillance Center, Ministry of Public Health. Situation of antimicrobial resistant in Thailand [Online]. 2013. [cited 2022 June 9]. Available from: http://narst.dmsc.moph.go.th/news001.html.
Paul M, Shani V, Muchtar E, Kariv G, Robenshtok E, Leibovici L. Systematic review and meta-analysis of the efficacy of appropriate empiric antibiotic therapy for sepsis. Antimicrob Agents Chemother. 2010;54(11):4851-4863.
Phumart P, Phodha T, Thamlikitkul V, Riewpaiboon A, Prakongsai P, Limwattanon S. Health and economic impacts of antimicrobial resistant infections in Thailand: A Preliminary Study. JHSR. 2012; 6:352-360.
Rhodes A, Evans LE, Alhazzani W, Levy MM, Antonelli M, Ferrer R, et al. Surviving Sepsis Campaign: International Guidelines for Management of Sepsis and Septic Shock: 2016. Intensive Care Med. 2017;43(3):304-377.
Schramm GE, Kashyap R, Mullon JJ, Gajic O, Afessa B. Septic shock: a multidisciplinary response team and weekly feedback to clinicians improve the process of care and mortality. Crit Care Med. 2011;39(2):252-258.
Seymour CW, Liu VX, Iwashyna TJ, Brunkhorst FM, Rea TD, Scherag A, Rubenfeld G, Kahn JM, Shankar-Hari M, Singer M, Deutschman CS, Escobar GJ, Angus DC. Assessment of Clinical Criteria for Sepsis: For the Third International Consensus Definitions for Sepsis and Septic Shock (Sepsis-3). JAMA. 2016;315(8):762-774.
Song JU, Sin CK, Park HK, Shim SR, Lee J. Performance of the quick sequential (sepsis-elated) Organ Failure Assessment score as a prognostic tool in infected patients outside the intensive care unit: a systematic review and meta-analysis. Crit Care. 2018;22:28.
The Sanford Guide to Antimicrobial Therapy. Dallas, Texas: Antimicrobial Therapy, Inc., 2020.
The Thai Society of Critical Care Medicine. Clinical practice guideline for management severe sepsis and septic shock [Online]. 2015. [cited 2019 July 3]. Available from: http://www.ayhosp.go.th/ayh/images/HA/miniconf/5.pdf
Zilberberg MD, Shorr AF, Micek ST, Mody SH, Kollef MH. Antimicrobial therapy escalation and hospital mortality among patients with health-care-associated pneumonia: a single-center experience. Chest. 2008;134(5):963-968.
