ยีนดื้อยาต้านจุลชีพของเชื้อ enterococci ที่ดื้อยา vancomycin ณ โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า

บทคัดย่อ

การติดเชื้อ enterococci เป็นปัญหาสำคัญทางการแพทย์ เนื่องจากเชื้อดื้อยาต้านจุลชีพหลายชนิดรวมทั้งยา vancomycin ยีนควบคุมการดื้อยา vancomycin ของเชื้อ enterococci ที่พบได้บ่อยในประเทศไทยคือ vanA และ vanB  โดยส่วนใหญ่เป็น vanA ข้อมูลการศึกษายีนดื้อยาของเชื้อ enterococci ที่ดื้อยา vancomycin (Vancomycin-resistant Enterococci; VRE) ในประเทศไทยเป็นข้อมูลที่ไม่ได้ศึกษาเฉพาะผู้ที่ติดเชื้อ ขาดความทันสมัย และศึกษาเพียงยีนที่ควบคุมการดื้อยา vancomycin การวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบยีนดื้อยาต้านจุลชีพของเชื้อ VRE ณ โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า  วิธีดำเนินการวิจัย:  ตัวอย่างเชื้อ VRE ที่แยกได้จากสิ่งส่งตรวจของผู้ป่วยที่รักษา ณ โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า ระหว่างวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2557 ถึง 1 เมษายน พ.ศ. 2561 ถูกจัดกลุ่มตามสารพันธุกรรมด้วยวิธี RAPD typing และศึกษารูปแบบการดื้อยาต้านจุลชีพของเชื้อตัวแทนกลุ่มด้วยวิธีศึกษาลำดับเบสในสายพันธุกรรม ผลการวิจัย: เชื้อ VRE ตัวอย่าง 49 สายพันธุ์เป็นชนิด Enterococcus faecium และแบ่งเชื้อได้เป็น 7 กลุ่มตามลักษณะแถบพันธุกรรม โดยกลุ่ม A และ E พบมากที่สุดคิดเป็นร้อยละ 55.1 และ 26.53 ตามลำดับ ส่วนกลุ่ม D F และ G มีเพียงจำนวนกลุ่มละ 1 สายพันธุ์ เชื้อ VRE ตัวแทน 7 สายพันธุ์ ที่ศึกษารูปแบบการดื้อยา vancomycin พบว่าเชื้อ 4 สายพันธุ์ เป็นยีน  vanHAX เชื้อตัวแทนทุกสายพันธุ์ไวต่อยา linezolid และไม่มีเชื้อสายพันธุ์ใดพบยีนดื้อยา linezolid  สรุปผลการวิจัย: เชื้อ VRE ยังคงมีความไวต่อยา linezolid ยีนที่ควบคุมการดื้อยา vancomycin ที่พบในเชื้อ VRE เป็นชนิด vanA ซึ่งยีนอยู่ได้ทั้งบนพลาสมิดและโครโมโซม เนื่องจากเชื้อดื้อยาอาจสามารถแพร่ไปสู่บุคคลอื่นได้ ดังนั้น ควรมีมาตรการป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อดื้อยาในโรงพยาบาล