ผลการเยี่ยมบ้านโดยเภสัชกรต่อความรู้และทักษะการใช้ยาฉีดอินซูลินชนิดไซริงค์ในผู้ป่วยเบาหวาน

บทคัดย่อ

ความคลาดเคลื่อนในการฉีดยาอินซูลินชนิดไซริงค์ด้วยตนเองในผู้ป่วยโรคเบาหวานมักพบได้บ่อย ซึ่งอาจก่อให้เกิดอันตรายและกระทบต่อผลลัพธ์ในการรักษา ดังนั้นเภสัชกรจึงทำงานเชิงรุกด้วยการเยี่ยมบ้านเพื่อติดตามและให้คำปรึกษาตลอดจนเสริมความรู้และทักษะการใช้ยาฉีดอินซูลินชนิดไซริงค์ในผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบความรู้และทักษะการใช้ยาฉีดอินซูลินชนิดไซริงค์ในผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดยังไม่ได้ ระหว่างก่อนและหลังการเยี่ยมบ้านโดยเภสัชกร และเพื่อประเมินผลการเยี่ยมบ้านต่อระดับน้ำตาลในเลือดผู้ป่วย วิธีดำเนินการวิจัย: เป็นการศึกษาแบบกึ่งทดลองวัดผลก่อนและหลังการเยี่ยมบ้านโดยเภสัชกรในผู้ป่วยเบาหวาน 30 คนที่ใช้ยาฉีดอินซูลินชนิดไซริงค์และควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ และเข้ารับบริการทางการแพทย์ที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล อำเภอเมือง จังหวัดศรีสะเกษ ในระหว่างเดือนกรกฎาคมถึงเดือนกันยายน พ.ศ. 2564 เก็บข้อมูลความรู้และทักษะการฉีดอินซูลินโดยใช้แบบสอบถามชนิดแบบตรวจสอบรายการปลายปิด วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ paired samples t-test ผลการวิจัย: หลังการเยี่ยมบ้านโดยเภสัชกร ผู้ป่วยมีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้ในการใช้ยาฉีดอินซูลินชนิดไซริงค์ (ร้อยละ 91.17 ± 6.32) เพิ่มขึ้นจากก่อนเยี่ยมบ้านอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ร้อยละ 64.67 ± 11.06, p<0.001) ค่าเฉลี่ยคะแนนทักษะการเตรียมยาและทักษะการฉีดยาอินซูลินชนิดไซริงค์เพิ่มขึ้นจากก่อนเยี่ยมบ้านอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ก่อน ร้อยละ 43.89 ± 15.31 vs หลัง ร้อยละ 71.67 ± 16.32, p<0.001) และ (ก่อนร้อยละ 60.51 ± 12.08 vs หลัง ร้อยละ 91.79 ± 10.29, p<0.001) ตามลำดับ นอกจากนี้ค่าเฉลี่ยระดับน้ำตาลในเลือดขณะอดอาหารวัดด้วยการเจาะเลือดที่ปลายนิ้วมือลดลงจากก่อนเยี่ยมบ้านอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ก่อน 159.62 ± 28.57 มก./ดล. vs หลัง 134.24 ± 27.44 มก./ดล., p<0.001)  สรุปผลการวิจัย: การเยี่ยมบ้านโดยเภสัชกร ช่วยให้ผู้ป่วยเบาหวานมีความรู้และทักษะในการใช้ยาฉีดอินซูลินชนิดไซริงค์ดีขึ้น และช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดลงได้และเข้าใกล้เกณฑ์ควบคุมมากยิ่งขึ้น