ผลการให้บริบาลทางเภสัชกรรมต่อความตระหนักรู้ในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลในผู้เข้ารับบริการโรคติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบน ณ สถานปฏิบัติการเภสัชกรรมชุมชน ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำ: ความร่วมมือในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลช่วยป้องกันเชื้อดื้อยาได้ วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินผลการให้บริบาลทางเภสัชกรรมต่อความตระหนักรู้ในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลของผู้เข้ารับบริการโรคทางเดินหายใจส่วนต้น ณ สถานปฏิบัติการเภสัชกรรมชุมชน วิธีการดำเนินการวิจัย: การศึกษาเชิงทดลองแบบก่อน-หลัง สุ่มตัวอย่างผู้เข้ารับบริการที่มีอาการของโรคติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบน ได้แก่ ไข้หวัด คอหอยอักเสบ และทอนซิลอักเสบ ณ สถานปฏิบัติการเภสัชกรรมชุมชน 6 แห่ง ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี ระหว่างพฤศจิกายน 2564 ถึงมกราคม 2565 ประเมินและจัดกลุ่มผู้เข้าการศึกษาตามคะแนน McIsaac ติดตามผลทางคลินิกภายใน 5 ถึง 7 วัน เปรียบเทียบความตระหนักรู้ ความคาดหวัง และพฤติกรรมเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะก่อนและหลังการให้บริบาลเภสัชกรรมของผู้เข้ารับบริการด้วย paired sample t-test และ McNemar test ผลการวิจัย: จากผู้เข้ารับบริการ 46 คน เป็นเพศหญิง 29 คน (ร้อยละ 63.04) อายุเฉลี่ย 39.89 ± 12.76 ปี โดย 34 คน (ร้อยละ 73.91) มีคะแนน McIsaac อยู่ในช่วง 0-1 คะแนน และ 27 คน (ร้อยละ 58.70) ไม่เคยได้รับคำแนะนำในการใช้ยาปฏิชีวนะในช่วง 6 เดือน ภายหลังการให้บริบาลทางเภสัชกรรมมีผู้ที่ได้รับยาปฏิชีวนะตามแนวทางจำนวน 12 คน (ร้อยละ 26.08) โดยมีผู้ที่ไม่ควรได้รับยาปฏิชีวนะจำนวน 20 คนจาก 34 คน (ร้อยละ 58.82) เปลี่ยนความต้องการใช้ยาปฏิชีวนะภายหลังได้รับคำแนะนำ ซึ่งค่าเฉลี่ยความตระหนักรู้ ความคาดหวัง และพฤติกรรมเกี่ยวกับการใช้ยาปฏิชีวนะเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติภายหลังการให้บริบาลทางเภสัชกรรม (mean difference 1.68; 95% CI 2.05-1.32, 1.34; 95% CI 1.67-8.15 และ 0.20; 95% CI 0.34-0.05 ตามลำดับ) เช่นเดียวกันกับสัดส่วนของผู้ป่วยด้านที่มีความตระหนักรู้และความคาดหวังในระดับมากที่เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ทั้งนี้ผู้เข้ารับบริการทั้งหมดมีอาการดีขึ้นหรือหายเป็นปกติภายใน 7 วันหลังการเข้ารับบริการ สรุปผลการวิจัย: การบริบาลเภสัชกรรมในสถานปฏิบัติการเภสัชกรรมชุมชุนช่วยเพิ่มความตระหนักรู้และส่งเสริมการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลแก่ผู้เข้ารับบริการโรคติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบนได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
กรณีที่ใช้บางส่วนจากผลงานของผู้อื่น ผู้นิพนธ์ต้อง ยืนยันว่าได้รับการอนุญาต (permission) ให้ใช้ผลงานบางส่วนจากผู้นิพนธ์ต้นฉบับ (Original author) เรียบร้อยแล้ว และต้องแนบเอกสารหลักฐาน ว่าได้รับการอนุญาต (permission) ประกอบมาด้วย
เอกสารอ้างอิง
Best JW & Kahn JV. Research in education (10th edition). United States of America: Pearson Education Limited. 2014. 153-155.
Bureau of drug control, Food and Drug Administration and Faculty of Pharmacy, Srinakharinwirot University. Outcomes of the antibiotics smart use project: a pilot study in Saraburi province; 2008.
Chongtrakul P. RDU Hospital: The Pathway to Rational Drug Use. Thai J Pharmaco 2015; 37(1):48–62.
Committee for Developing Guidelines and Handbook for RDU Pharmacy. Antibiotics smart use complementary guidance for community pharmacist [internet]. 2007 May [cited 2021 Apr 20]. Available from: www. pharmacy.psu.ac.th/images/rdu-eagle2018.pdf.
Community Pharmacy Association (Thailand). Antibiotic smart use in drug store. All about infection conference 2012; 2012 August 19; Bangkok: Thailand; 2012.
Davis ME, Liu TL, Taylor YJ, Davidson L, Schmid M, Yates T, et al. Exploring patient awareness and perceptions of the appropriate use of antibiotics: a mixed-methods study. Antibiotics (Basel, Switzerland)2017; 6(4).
Donsamak S, Marjorie CW, Dai NJ. Evaluation of antibiotic supply decisions by community pharmacists in Thailand: A Vignette study. Antibiotics 2021;10(154).
Duangrudee K. Factors Affecting Attitude and Awareness of Risk Management Case Study: An Import Export Company. [internet]. 2014 [cited 2021 Apr 20]. Available from: http://it.nation.ac.th /studentresearch/files/5509105.pdf.
Komwong D, Thewthus Sangkhawat. Factors Affecting Drug Use Behaviors of Village Health Volunteers. TPHSJ 2012; 7(3): 121-126.
Mclsaac WJ, White D, Tannenbaum D, Low DE. A clinical score to reduce unnecessary antibiotic use in patients with sore throat. CMAJ 1998;158:75-83.
O’Neill J. Tackling drug-resistant infections globally: final report and recommendations the review on antimicrobial resistance chaired by Jim O’Neill [internet]. 2016 May 19 [cited 2021 Apr 20]. Available from: https://amr-review.org/sites/default/files/160518_Final%.pdf.
Phumart P, Phodha T, Thamlikitkul V, Riewpaiboon A, Prakongsais P, Limwattananon S. Health and Economic Impacts of Antimicrobial Resistant Infections in Thailand: A Preliminary Study. JHSR 2012; 6(3),352–60.
Singhan Wa, Permsuwan U, Effect of Community Pharmacist’s Counseling to Reduce Inappropriate Antibiotics Use for Patients with Upper Respiratory Tract Infection. Thai J Pharm Prac 2020; 12(1): 4-11.
Somchan P, Leethongdeesakul S, Loyha K. Pharmaceutical care system for acute upper respiratory tract infection and acute bronchitis patient care to promote rational use of antibiotic in Nachaluai hospital, Nachaluai District, Ubon Ratchathani Province. UBRU journal for public health research 2020;9(2):148-60.
Spurling GK, Del Mar CB, Dooley L, Foxlee R. Delayed antibiotics for respiratory infections. Cochrane Database Syst Rev. 2007(3):CD004417.
Ubon Ratchathani Provincial Health Office. List of authorized establishments. [internet]. 2018 May [cited 2021 Apr 20]. Available from: http://ssj08.phoubon.in.th/register_allow.html.
Uruekoran R, Phonsena W, Thongdang S, Somsaard P, Chaiyasong S, Srisilp T. Treatment Outcome and Cost of Rationale Antibiotic Use Implementation in Mahasarakham University Pharmacy. IJPS 2013; 9(3): 31-42.
World Health Organization. Antibiotic resistance: multi-country public awareness survey. [internet]. 2015 [cited 2022 June 7]. Available from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/194460/97892415?sequence=1.
Yuto Ti, Ketsin T, Anantasan P, Siltrakool B, Kangwanrattanakul K. Phanudulkittia C. Consumers’ Awareness, Expectation, and Behaviors related to Antibiotic Use of Consumers in Community Pharmacies in Saensuk Municipality, Chonburi Province. PHJBUU 2020; 15(2): 62-74.
