รายงานกรณีศึกษาระดับแอมโมเนียในเลือดในผู้ป่วยโรงพยาบาลศรีนครินทร์ที่ได้รับยา Valproic acid
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำ Valproic acid มีข้อบ่งใช้ในการรักษาโรคลมชักและโรคทางจิตเวช แม้ว่า Valproic acid จะเป็นยาที่มีประสิทธิภาพ แต่ก็สามาถทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ต่อระบบต่างๆ ของร่างกาย โดยเฉพาะระบบประสาทพบรายงานการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ที่พบน้อยแต่มีความรุนแรงคือภาวะ Valproate-induced hyperammonemic encephalopathy (VHE) ส่งผลให้เกิดความบกพร่องทางสติสัมปชัญญะหรืออาจรุนแรงถึงกับทำให้เกิดอาการชักได้ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับแอมโมเนียในพลาสมาในผู้ป่วยที่ใช้ Valproic acid และรวบรวมข้อมูลที่อาจบ่งชี้ถึงปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อระดับแอมโมเนียในพลาสมาเพื่อเป็นแนวทางในการเฝ้าระวังอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ Valproic acid วิธีการดำเนินการวิจัย: การศึกษาย้อนหลังเชิงพรรณนาในผู้ป่วยทั้งหมดที่ใช้ Valproic acid ในโรงพยาบาลศรีนครินทร์ที่ได้รับการตรวจวัดระดับแอมโมเนียในพลาสมาอย่างน้อย 1 ครั้ง โดยศึกษาข้อมูลเวชระเบียน ได้แก่ ข้อมูลทั่วไปของผู้ป่วย ข้อมูลเกี่ยวกับการใช้ยา โรคร่วม และอาการไม่พึงประสงค์ที่เกิด วันที่ 1 มกราคม ถึง 31 ธันวาคม พ.ศ. 2563 โดยวิเคราะห์และนำเสนอข้อมูลในรูปแบบเชิงพรรณนา ผลการวิจัย: ผู้ป่วยที่เข้าเกณฑ์ทั้งหมด 13 ราย เป็นเพศหญิง 8 ราย เพศชาย 5 ราย มีอายุเฉลี่ย 40.08±28.45 ปี ค่า BMI เฉลี่ย 19.50±3.81 kg/m2 และมีค่าเฉลี่ยของระดับแอมโมเนียในพลาสมา 81.87±56.05 μmol/L (33.6-222.3 μmol/L) โดยมีผู้ป่วย 9 ราย (ร้อยละ 69.24) ที่มีภาวะแอมโมเนียในเลือดสูง กล่าวคือ มีระดับแอมโมเนียในพลาสมามากกว่า 50 μmol/L เป็นเพศหญิง 6 ราย (ร้อยละ 66.67) เพศชาย 3 ราย (ร้อยละ 33.33) พบข้อมูลผู้ป่วย 6 ราย (ร้อยละ 46.15) ที่มีค่าเฉลี่ยระดับยา Valproic acid แบบรวม 94.08 mg/L และระดับยา Valproic acid รูปอิสระในซีรัม 2 ราย (ร้อยละ 15.38) (15.97 และ 38.79 mg/L) พบว่าผู้ป่วยมีค่ามัธยฐานของขนาดยา Valproic acid 1000 mg/day (120-2400 mg/day) หรือ 20.78 mg/kg/day (4.41-44.44 mg/kg/day) ซึ่งในผู้ป่วยที่เกิดภาวะแอมโมเนียในเลือดสูงส่วนใหญ่มีขนาดยามากกว่า 20 mg/kg/day สรุปผลการวิจัย: ในผู้ป่วยที่ใช้ Valproic acid มีข้อมูลที่อาจบ่งชี้ถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อการเพิ่มขึ้นของระดับแอมโมเนียในพลาสมา คือ ขนาดยา Valproic acid การใช้ยาร่วมกับยากันชักชนิดอื่นและยาต้านอาการทางจิต ดังนั้นการเฝ้าระวังระดับแอมโมเนียในพลาสมาอาจมีประโยชน์ในการป้องกันอาการไม่พึงประสงค์ดังกล่าวในผู้ป่วยที่มีปัจจัยเสี่ยงเหล่านี้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
กรณีที่ใช้บางส่วนจากผลงานของผู้อื่น ผู้นิพนธ์ต้อง ยืนยันว่าได้รับการอนุญาต (permission) ให้ใช้ผลงานบางส่วนจากผู้นิพนธ์ต้นฉบับ (Original author) เรียบร้อยแล้ว และต้องแนบเอกสารหลักฐาน ว่าได้รับการอนุญาต (permission) ประกอบมาด้วย
เอกสารอ้างอิง
Carr RB, Shrewsbury K. Hyperammonemia due to valproic acid in the psychiatric setting. Am J Psychiatry. 2007;164(7):1020–7.
Chopra A, Kolla BP, Mansukhani MP, et al. Valproate-induced hyperammonemic encephalopathy: An update on risk factors, clinical correlates and management. Gen Hosp Psychiatry. 2012;34(3):290–8.
Dealberto MJCC. Valproate-induced hyperammonaemic encephalopathy: Review of 14 cases in the psychiatric setting. Int Clin Psychopharmacol. 2007;22(6):330–7.
Guo X, Wei J, Gao L, et al. Hyperammonemic coma after craniotomy: Hepatic encephalopathy from upper gastrointestinal hemorrhage or valproate side effect? Med (United States). 2017;96(15):1-6.
Lewis C, Deshpande A, Tesar GE, et al. Valproate-induced hyperammonemic encephalopathy: A brief review. Curr Med Res Opin. 2012;28(6):1039–42.
Lind J, Nordlund P. Intravenous use of valproic acid in status epilepticus is associated with high risk of hyperammonemia. Seizure. 2019;69(October 2018):20–4.
Mock CM, Schwetschenau KH. Levocarnitine for valproic-acid-induced hyperammonemic encephalopathy. Am J Heal Pharm. 2012;69(1):35–9.
Noh Y, Kim DW, Chu K, et al. Topiramate increases the risk of valproic acid-induced encephalopathy. Epilepsia. 2013;54(1):e1-e4.
Segura-Bruna N, Rodriguez-Campello A, Puente V, et al. Valproate-induced hyperammonemic encephalopathy. Acta Neurol Scand. 2006;114(1):1–7.
Tseng YL, Huang CR, Lin CH, et al. Risk factors of hyperammonemia in patients with epilepsy under valproic acid therapy. Med (United States). 2014;93(11):e66.
Wadzinski J, Franks R, Roane D, et al. Valproate-associated hyperammonemic encephalopathy. J Am Board Fam Med. 2007;20(5):499–502.
Woo PYM, Woo AWY, Lam SW, et al. Incidence, Presentation, and Risk Factors for Sodium Valproate–Associated Hyperammonemia in Neurosurgical Patients: A Prospective, Observational Study. World Neurosurg. 2020;144:e597–604.
Yamamoto Y, Takahashi Y, Suzuki E, et al. Risk factors for hyperammonemia associated with valproic acid therapy in adult epilepsy patients. Epilepsy Res.
