ผลลัพธ์ทางคลินิกและมูลค่าการประหยัดจากการบริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยมะเร็งโดยเภสัชกร
Main Article Content
บทคัดย่อ
ปัจจุบันเป็นที่ยอมรับถึงบทบาทของเภสัชกรในฐานะบุคลากรสหวิชาชีพที่ให้การบริบาลทางเภสัชกรรมด้านยาเคมีบำบัด แก่ผู้ป่วยโรคมะเร็ง ส่งผลให้การรักษามีสัมฤทธิ์ ลดปัญหาด้านยา และทำให้เกิดมูลค่าการประหยัดได้ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลลัพธ์ทางคลินิกและมูลค่าการประหยัดจากการให้บริบาลเภสัชกรรมของเภสัชกรหน่วยบริการเตรียมยาเคมีบำบัดเป็นระยะเวลา 1 ปี วิธีวิจัย: การศึกษาย้อนหลังจากแฟ้มประวัติหรือฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ของผู้ป่วยมะเร็งที่เข้ารับยาเคมีบำบัด ณ อาคารรังสีรักษาและเคมีบำบัด โรงพยาบาลขอนแก่น ตั้งแต่วันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 ถึงวันที่ 30 เมษายน พ.ศ. 2564 โดยวิเคราะห์ข้อมูลต่อไปนี้ ได้แก่ ข้อมูลทั่วไปของผู้ป่วย ปัญหาด้านยา ผลลัพธ์จากการแก้ไขปัญหาด้านยาของเภสัชกรหน่วยบริการเคมีบำบัด รวมทั้งวิเคราะห์มูลค่าการประหยัดจากความคลาดเคลื่อนที่ป้องกันได้ ผลการวิจัย: ในรอบ 1 ปี หน่วยบริการเคมีบำบัดเตรียมยาเคมีบำบัด 56,858 รายการ จากใบสั่งเตรียมยาเคมีบัดทั้งหมด 11,129 ใบสั่ง พบปัญหาด้านยาจากผู้ป่วย 138 ราย ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 63) อายุเฉลี่ย 55.8 ±12.9 ปี โรคมะเร็งที่พบมากที่สุดคือมะเร็งเต้านม 25 ราย (ร้อยละ 18.1) เภสัชกรแก้ไขปัญหาด้านยาทั้งหมด 150 ครั้ง ประกอบด้วย ความคลาดเคลื่อนทางยา 126 ครั้ง (ร้อยละ 84) และอาการไม่พึงประสงค์ 24 ครั้ง (ร้อยละ 16) โดย ความคลาดเคลื่อนทางยาส่วนใหญ่เกิดจากการเขียนใบสั่งยาด้วยลายมือไม่ชัดเจน (76 ครั้ง, ร้อยละ 50.7) ส่วนอาการไม่พึงประสงค์จากฤทธิ์ข้างเคียงทางเภสัชวิทยาของยาเคมีบำบัดที่เกิดขึ้น ได้แก่ คลื่นไส้และอาเจียน (6 ครั้ง, ร้อยละ 4) ผมร่วง (4 ครั้ง, ร้อยละ 2.7) ตามลำดับ การแก้ไขปัญหาด้านยาของเภสัชกรส่วนใหญ่ (142 ครั้ง, ร้อยละ 94.7) ได้รับการยอมรับจากทีมรักษา คำแนะนำของเภสัชกรทำให้ผู้ป่วยได้รับยาเคมีบำบัดถูกต้องเหมาะสมป้องกันและลดความรุนแรงของอาการไม่พึงประสงค์ได้ นอกจากนั้นเภสัชกรสามารถป้องกันการเตรียมยาเคมีบำบัดที่เกิดความคลาดเคลื่อนคิดเป็นมูลค่าประหยัด 164,538 บาท สรุป: เภสัชกรที่หน่วยเตรียมยาเคมีบำบัดมีส่วนช่วยในการบริบาลทางเภสัชกรรม โดยมีบทบาทป้องกันความคลาดเคลื่อนทางยาและทำให้เกิดมูลค่าประหยัดจากการเตรียมยาเคมีบำบัดที่ไม่เหมาะสม
Article Details
กรณีที่ใช้บางส่วนจากผลงานของผู้อื่น ผู้นิพนธ์ต้อง ยืนยันว่าได้รับการอนุญาต (permission) ให้ใช้ผลงานบางส่วนจากผู้นิพนธ์ต้นฉบับ (Original author) เรียบร้อยแล้ว และต้องแนบเอกสารหลักฐาน ว่าได้รับการอนุญาต (permission) ประกอบมาด้วย
เอกสารอ้างอิง
American Society of Hospital Pharmacists. ASHP Guidelines on Preventing Medication Errors with Chemotherapy and Biotherapy. Am J Hosp Pharm. 2015; 72:e6-35.
Ashokkumar R, Srinivasamurthy S, Kelly JJ, Howard SC, Parasuraman S, Uppugunduri CS. Frequency of chemotherapy medication errors: A systematic review. J Pharmacol Pharmacother. 2018; 9:86-91
Choorassamee J. Medication Errors and Adverse Drug Events in Patients Receiving Antineoplastic Agents. ThaiJ Pharm Practice. 2019; 4(11): 743-53. (in Thai)
Han JM, Ah YM, Suh SY, Jung SH, Hahn HJ, Im SA, et al. Clinical and economic impact of pharmacists’ intervention in a large volume chemotherapy preparation unit. Int J Clin Pharm. 2016; 38(5): 1124–32.
Meisenberg BR, Wright RR, Brady-Copertino CJ. Reduction in chemotherapy order errors with computerized physician order entry. J Oncol Pract. 2014; 10(1):5–9.
Munro L, Myers G, Gould O, LeBlanc M. Clinical pharmacy services in an ambulatory oncology clinic: Patient perception and satisfaction. J Oncol Pharm Pract. 2020.
National Cancer Institute. Chemotherapy to Treat Cancer [online].2015 [cited 2021 April 8]. Available from: https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/types/chemotherapy.
National Coordinating Council for Medication Error Reporting and Prevention. [Online].2021 [cited 2021 April 8]. Available from: https://www.nccmerp.org/about-medication-errors.
Pharmaceutical Care Network Europe. DRP-classification V9. https://www.pcne.org/upload/files/411_20200504_Final_Report_online_validation_PCNE_classification.pdf. Online]. 2020 [cited 2021 April 8].
Vantard N, Ranchon F, Schwiertz V, Gourc C, Gauthier N, Guedat MG, et al. EPICC study: Evaluation of pharmaceutical intervention in cancer care. J Clin Pharm Ther. 2015; 40(2): 196–203.
Von Laue NC, Schwappach DL, Koeck CM. The epidemiology of medical errors: a review of the literature. Wien KlinWochenschr. 2003; 115(10): 318–25.
Wangkiratikant S, Chucherd P, Hosutisima M, Chaiyapak R. Active role of pharmaceutical care for oncology patients. MJSSBH. 2015; 30(2): 121-133. (in Thai)
WHO. Drug and Therapeutics Committee Training Course.https://www.who.int/medicines/technical_briefing/tbs/04-PG_Dug-Safety_final-08.pdf. Accessed April 10, 2020 [cited 2021 April 8].
Wong SW, Gray ES. Clinical pharmacy services in oncology clinics. J Oncol Pharm Pract. 1999; 5(1): 49–54.