ผลของการพัฒนาการบริบาลทางเภสัชกรรมในคลินิกวาร์ฟาริน ณ โรงพยาบาลชุมชนขนาด 30 เตียง

บทคัดย่อ

วาร์ฟารินเป็นยาต้านการแข็งตัวของเลือดที่มีการใช้ในหลายข้อบ่งใช้ในประเทศไทย แต่วาร์ฟารินมีข้อจำกัดทางเภสัชจลนศาสตร์และเภสัชพลนศาสตร์ เนื่องจากเป็นยาที่มีดัชนีการรักษาแคบและมีการตอบสนองในแต่ละบุคคลแตกต่างกัน ส่งผลทำให้เกิดอาการข้างเคียงเลือดออกแบบรุนแรงหรือไม่มีประสิทธิภาพในการรักษา การพัฒนารูปแบบการบริบาลทางเภสัชกรรมด้านยาเชิงรุกคลินิกวาร์ฟาริน ณ โรงพยาบาลหลวงพ่อเปิ่น มีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ และจัดการปัญหาจากการใช้ยาได้อย่างเป็นระบบ วิธีการดำเนินการวิจัย: เป็นการศึกษาชนิดย้อนหลัง (retrospective study) โดยมีกลุ่มประชากรจำนวน 32 คนที่เข้ารับบริการในคลินิกวาร์ฟาริน แบ่งเป็นกลุ่มควบคุมคือผู้ป่วยที่ได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรมก่อนการพัฒนาตั้งแต่ 1 มกราคม-31 ธันวาคม พ.ศ. 2560 จำนวน 16 ราย และกลุ่มทดลองคือผู้ป่วยที่ได้รับการบริบาลทางเภสัชกรรมหลังการพัฒนา ตั้งแต่ 1 มกราคม-31 ธันวาคม พ.ศ. 2562 จำนวน 29 ราย เก็บรวบรวมข้อมูลที่บันทึกจากเวชระเบียนอิเล็กทรอนิกส์และแบบบันทึกการบริบาลทางเภสัชกรรมในคลินิกวาร์ฟาริน ต่อจากนั้นทำการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ยร้อยละ TTR (Time in therapeutic range) และร้อยละของผู้ป่วยที่มี TTR ตั้งแต่ร้อยละ 65 ขึ้นไป ทดสอบด้วยสถิติ T-test และ Chi–square ตามลำดับ ผลการศึกษาการวิจัย: ผู้ป่วยกลุ่มควบคุม 16 คน และกลุ่มทดลอง 29 คน ซึ่งข้อมูลพื้นฐานไม่แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ เพศ อายุ ข้อบ่งใช้ยา ยกเว้นระยะเวลาที่ติดตามค่า INR ที่มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.001) โดยผลการศึกษาแสดงค่าเฉลี่ยร้อยละTTR ในกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลองเป็น 49.30 ± 26.32 และ 66.49 ± 25.71 (P=0.039) และร้อยละผู้ป่วยที่มีระดับ TTR มากกว่าร้อยละ 60 เป็น 37.50 และ 68.97 ตามลำดับ สำหรับปัญหาที่พบมากที่สุดคือพฤติกรรมผู้ป่วยไม่เหมาะสม สรุปผลการวิจัย: การพัฒนาการบริบาลทางเภสัชกรรมแบบเชิงรุกในโรงพยาบาลชุมชนขนาด 30 เตียงส่งผลทำให้ผู้ป่วยมีค่า TTR ตามเป้าหมาย และรูปแบบการบริบาลทางเภสัชกรรมสามารถช่วยค้นหาปัญหา ดำเนินการแก้ไขตามปัญหา และติดตามการแก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบ ซึ่งส่งผลเพิ่มประสิทธิภาพการรักษาและความปลอดภัยจากการใช้ยามากขึ้น