ผลของสารกระตุ้นต่อการสร้างสารกลุ่มโครมีนและไอโซฟลาโวนอยด์ ในการเพาะเลี้ยงรากลอยกวาวเครือขาว

บทคัดย่อ

บทนำ : กวาวเครือขาวเป็นสมุนไพรไทยที่มีการนำมาใช้และเป็นที่รู้จักมานานในแง่ของการใช้เป็นยาอายุวัฒนะ บำรุงร่างกาย กวาวเครือขาวมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Pueraria candollei Wall, ex Benth จัดเป็นพืชในวงศ์ Leguminosae ในบประเทศไทยพบกวาวเครือขาวสองสาย พันธ์ คือ p. candollei var. candollei (PC) และ p. candollei var. mirifica (PM) ซึ่งมีลักษณะทางพฤกษศาสตร์คล้ายคลึงกันแต่มีปริมาณสารสำคัญแตกต่างกัน จากรายงานการศึกษาพบว่า หัวกวาวเครือขาวมีองค์ประกอบเป็นสารกลุ่มไอโซฟลาโวนอยด์, โครมีน และอื่นๆ ซึ่งสารเหล่านี้มีฤทธิ์เป็นไฟโตเอสโตรเจน (phytoestrogen) การศึกษาวิจัยครั้งนี้จึงมุ่งเน้นถึงการศึกษาเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการผลิตสารกลุ่ม chromenes และ isoflavonoids ในรากลอย และศึกษาเปรียบเทียบปริมาณสารในกลุ่มดังกล่าวระหว่างการเพาะเลี้ยง กวาวเครือขาวแบบรากลอยกับรากธรรมชาติในกวาวเครือขาวทั้งงสองสายพันธ์ วัสดุและวิธีการ : ตรวจวัดปริมาณสารกลุ่มโครมีนโดยใช้ HPLC และใช้competitive ELISA ในการตรวจวัดสารกลุ่มไอโซฟลาโวนอยด์ แล้ววิเคราะห์ค่าทางสถิติโดยใช้ ANOVA ผลการศึกษา : พบว่า 200 µM methyl jasmonate และ 0.5 mg/L yeast extract สามารถกระตุ้นการสร้างสารกลุ่ม โครมีนได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ หวังการเติมสารกระตุ้น 3 วันและ 6 วัน ตามลำดับ โดยมีปริมาณโครมีน 17.03 และ 17.47 µg/g น้ำหนักแห้ง ตามลำดับ ซึ่งสูงกว่ากลุ่มควบคุมสองเท่า สารกระตุ้นทั้งสองชนิดดังกล่าวยังกระตุ้นการสร้างในสารกลุ่มไอโซฟลาโวนอยด์หลังการเติมสารกระตุ้น 3 วัน พบ ปริมาณไอโซฟลาโวนอยด์ 16.06 และ 14.65 mg/g น้ำหนักแห้ง ตามลำดับ ซึ่งสูงกว่ากลุ่มควบคุมสองเท่า การศึกษาเปรียบเทียบ ปริมาณสารทั้งสองกลุ่มดังกล่าวระหว่างการเพาะเลี้ยงกวาวเครือขาวแบบรากลอยกับรากธรรมชาติทั้งในกวาวเครือขาวทั้งสองสายพันธุ์พบ ปริมาณ โครมีนในรากลอยของ PM, รากลอยของ PC, ราก PM และราก PC ดังนี้ 5.51, 4.62, 18.86 และ 17.10 µg/g น้ำหนักแห้ง ตามลำดับ ส่วนปริมาณไอโซฟลาโวนอยด์พบในรากลอยของ PM, รากลอยของ PC, ราก PM และราก PC ดังนี้ 7.72, 9.10, 6.64 และ 7.05 mg/g น้ำหนักแห้ง ตามลำดับ สรุปผล : สารกระตุ้น methyl jasmonate และ yeast extract สามารถกระตุ้นการสร้างสารกลุ่มโครมีนและไอโซฟลาโวนอยด์ในการเพาะเลี้ยงกวาวเครือขาว (P. candollei var. mirifica) แบบรากลอยได้ ส่วนผลการศึกษาเพื่อ เปรียบเทียบปริมาณสารทั้งสองกลุ่มดังกล่าวระหว่างการเพาะเลี้ยงกวาวเครือขาวแบบรากลอยกับรากธรรมชาติทั้งในกวาวเครือขาวทั้งสองสายพันธุ์พบว่า ปริมาณโครมีนในรากธรรมชาติของกวาวเครือขาวทั้งสองสายพันธุ์สูงกว่ารากธรรมชาติ ประมาณ 4 เท่า แต่พบปริมาณไอโซฟลานอยด์ในรากลอยมากกว่ารากธรรมชาติ