ผลการบริหารจัดการผู้ป่วยวัณโรคปอดที่ล้มเหลวจากการรักษา ด้วยระบบยามาตรฐานระยะสั้น
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัณโรคเป็นโรคติดเชื้อที่เป็นสาเหตุของการเสียชีวิตของผู้คนทั่วโลก องค์การอนามัยโลกแนะนำให้ใช้ระบบยา Category II (2HRZES/1HRZE/5HRE) ในการรักษาซ้ำสำหรับผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่ล้มเหลวจากการรักษาด้วยระบบยา Category I แต่อัตรา ผลสำเร็จของการรักษาซ้ำด้วยระบบยา Category II ในประเทศไทยต่ำ (Success rate 42.8%) เนื่องจากในปัจจุบันปัญหาการดื้อยาวัณโรคหลายขนาน (MDR-TB) เพิ่มขึ้น ดังนั้นการศึกษานี้ต้องการศึกษารูปแบบของการรักษาซ้ำในผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่ล้มเหลวจากการรักษาด้วยระบบยา Category I รวมถึงผลลัพธ์จากการรักษาซ้ำด้วยระบบยา Category II ระบบยาวัณโรคแนวที่สองหรือระบบยาอื่น ๆ และผลการทดสอบความไวของเชื้อต่อยาต้านวัณโรค วัสดุและวิธีการ: การศึกษานี้เป็นการศึกษาย้อนหลัง (Retrospective study) โดยเก็บข้อมูลในโรงพยาบาลและศูนย์วัณโรคระหว่าง ตุลาคม 2540 - กันยายน 2550 จากแบบบันทึกได้แก่ TB 01, TB 03, TB 04 และ OPD card วิเคราะห์ผลโดยสถิติเชิงพรรณนา ผลการศึกษา : ผลการศึกษาในกลุ่มตัวอย่างจำนวน 249 รายพบรูปแบบการรักษาซ้ำ ค่อนข้างหลากหลาย โดยส่วนใหญ่ใช้ระบบยา Category II รองลงมาได้แก่ระบบยาวัณโรคแนวที่สอง ผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาซ้ำด้วย ระบบยา Category II มีอัตราผลสำเร็จของการรักษา ร้อยละ 63.9 อัตราล้มเหลวร้อยละ 11.1 และอัตราขาดยาร้อยละ 6.1 ผลการรักษา ด้วยระบบยาวัณโรคแนวที่สองมีอัตราผลสำเร็จในการรักษาร้อยละ 48.8 อัตราล้มเหลวถึงร้อยละ 14 อัตราขาดยาร้อยละ 23.3 ผลการรักษาในกลุ่มที่ใช้ยา HR ต่อ (8 ราย) และกลุ่มที่รักษาช้าด้วยระบบยา Category I (8 ราย) มีวัตราผลสำเร็จในการรักษาแต่ละกลุ่ม ร้อยละ 62.5 (5 ใน 8 ราย) และมีผู้ป่วยรักษาล้มเหลวกลุ่มละ 1 รายในขณะที่การรักษาด้วยระบบยาอื่น ๆ จำนวน 10 ราย มีอัตรา ผลสำเร็จในการรักษาค่อนข้างต่ำคือร้อยละ 40 (4 ใน 10 ราย) และตาย 6 ราย กลุ่มตัวอย่างมีโอกาสเกิดเชื้อดื้อยาหลายขนาน (MDR-TB) ร้อยละ 52 สรุปผล : ผลลัพธ์จากการรักษาซ้ำด้วยระบบยาต่าง ๆ ในกลุ่มตัวอย่างทั้งระบบ Category II, ระบบยาวัณโรคแนวที่สองหรือ ระบบยาอื่น ๆ มีอัตราผลสำเร็จของการรักษาน้อยกว่าเป้าหมายกำหนดโดยแนวทางควบคุมวัณโรค (ผลสำเร็จของการรักษาอย่างน้อยร้อยละ 85) แต่อย่างไรก็ตามการรักษาซ้ำด้วยระบบยา Category II มีอัตราผลสำเร็จของการรักษาสูงกว่ารูปเแบบอื่นๆ
Article Details
กรณีที่ใช้บางส่วนจากผลงานของผู้อื่น ผู้นิพนธ์ต้อง ยืนยันว่าได้รับการอนุญาต (permission) ให้ใช้ผลงานบางส่วนจากผู้นิพนธ์ต้นฉบับ (Original author) เรียบร้อยแล้ว และต้องแนบเอกสารหลักฐาน ว่าได้รับการอนุญาต (permission) ประกอบมาด้วย
เอกสารอ้างอิง
Akeaura S, Kaseatchareon Y. Sputum conversion in patients with pulmonary tuberculosis patients treated repeatedly with Category II. Journal of Tuberculosis and Chest Disease. 2542; 20 (4): 267-273.
Department of Disease Control Ministry of Health. National guidelines for tuberculosis control. Bangkok: Printing Office of National Buddhism. 2005; 1-3, 23-38, 59-661.
Department of Disease Control Ministry of Health. National guidelines for tuberculosis control. Printing 2 (revised). Bangkok: Printing Office of National Buddhism; 2008: 1-3, 31-48, 59-78.
Department of Public Health. National guidelines for the treatment of multidrug-resistant tuberculosis Augsorn graphics and design; 2008; 1-12.
Gninafon M, Tawo L, Kassa F, Monteiro GP, Zellweger JP and Shang H. Outcome of tuberculosis retreatment in routine conditions in Cotonou, Benin. The International Journal of Tuberculosis and Lung D/sease.2004; 8(10): 1242-1247.
Harries AD, Nyirenda TE, Kemp JR, Squire BS, Godfrey- Faussett p and Salaniponi FML. Management and outcome of tuberculosis patients who fail treatment under routine programme conditions in Malawi. The International Journal of Tuberculosis and Lung Disease.2003;7(11): 1040-1044.
Heldal E, Arnadottir T, Cruz JR, Tardencilla A and Chacon L. Low failure rate In standardised retreatment of tuberculosis in Nicaragua: patient category, drug resistance and Survival of ‘Chronic’ pateints. The International Journal of Tuberculosis and Lung Disease.2001; 5(2): 129-136.
Hreantrirat p, Chalasonthi M and Warakaseamsuk p. The evaluation of patients with pulmonary tuberculosis, the use of CAT 2 (2HRZES/1HRZE/ 5HRE) and TB patients who use drugs. CAT 4 (second line drug) at the Bureau of AIDS TB. Tuberculosis and sexually transmitted diseases. Journal of Tuberculosis, Chest and medical treatment of the crisis. 2007; 27 (3): 217-229.
Kankawinpong o. Effectiveness of TB treatment 2HRZES/1HRZE/5HRE. Journal of Tuberculosis and Chest Disease. 2545; 23 (3): 107-114.
Kelly PM., Lumb R, Pinto A, Costa GD, Sarmento J and Bastian I. Analysis, of Mycobacterium tuberculosis isolates from treatment failure patients living in East Timor. The International Journal of Tuberculosis and Lung Disease. 2005; 9(1): 81-86.
Kunkritsada C. The treatment of tuberculosis patients treated in Pahonponpayuhasana Fiscal year 2007-2008. Journal of Public Health. 2541; 17(3) :777- 784.
ottmani SE, Zignol M, Bencheikh N, Laasri L, Chaouki N and Mahjour J. Results of cohort analysis by category of tuberculosis retreatment cased in Morocco from 1996 to 2003. The International Journal of Tuberculosis and Lung D/sease.2006; 10(12): 1367-1372.
Saravia JC, Appleton sc, Rich ML, Sarria M, Bayona J and Beceerra MC. Retreatment management strategies when first-line tuberculosis therapy fails. The International Journal of Tuberculosis and Lung D/sease.2005;9(4):421-429.
World Health Organization. Treatment of tuberculosis: Guideline for national programme. 2nd ed., Geneva: World Health Organization,1997.
World Health Organization. Treatment of tuberculosis: Guidelines for national programes, 3nd ed., Geneva: World Health Organization,2003.
World Health Organization. Anti-tuberculosis Drug Resistance in the World. Report: WHO report [WHO/HTM/TB/2008.394]. Geneva: World Health Organization, 2003.
World Health Organization. Treatment of tuberculosis: Guideline for national programme. 2nd ed., Geneva: World Health Organization, 2010.
