ระบบการดูแลผู้ป่วยโรคหืดในโรงพยาบาลชุมชน จังหวัดกาฬสินธุ์

บทคัดย่อ

บทนำ : โรคหืดเป็นโรคเรื้อรังในระบบทางเดินหายใจที่เป็นสาเหตุให้ผู้ป่วยต้องเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลและอาจเป็นสาเหตุของการเสียชีวิต การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระบบการดูแลผู้ป่วยโรคหืดของโรงพยาบาลชุมชนในจังหวัดกาฬสินธุ์ ในด้านรูปแบบการ จัดบริการ การประเมินผลและการติดตามสภาวะโรค และระบบการส่งต่อ วัสดุและวิธีการ : การวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา เก็บ ข้อมูลด้านการจัดบริการ การประเมินผลและการติดตามสภาวะโรค และระบบการส่งต่อ โดยการลงพื้นที่และสัมภาษณ์พยาบาลและเภสัชกรที่ดูแลผู้ป่วยโรคหืด โดยอาศัยแบบสอบถามรวมทั้งขอดูเอกสารในโรงพยาบาลชุมชนทั้งหมด 13 แห่ง ระหว่างเดือนพฤษภาคม - ตุลาคม พ.ศ. 2554 ผลการศึกษา : โรงพยาบาลทุกแห่งมีการจัดทั้งคลินิกโรคหืด มีแนวทางในการรักษา และมีการวัดสมรรถภาพปอด ของผู้ป่วยทุกครั้งที่มารับบริการคลินิกโรคหืด โดยมีโรงพยาบาล 9 แห่ง ที่ประเมินการควบคุมโรคหืดจากการสอบถามผู้ป่วยตามแบบ บันทึกคลินิกโรคหืดอย่างง่าย (EAC) และโรงพยาบาล 4 แห่งที่ประเมินการควบคุมโรคหืดตาม GINA guideline 2008 โดยทำแบบบันทึก คลินิกโรคหืดขึ้นมาเอง และโรงพยาบาลที่มีแนวทางการติดตามการควบคุมโรคหืดของผู้ป่วยเพื่อนำมาใช้ในการปรับเปลี่ยนยามี 11 แห่ง ส่วนการสอนการใช้ยาพ่น พบว่า โรงพยาบาลทุกแห่งสอนผู้ป่วยรายใหม่ทุกรายและประเมินการใช้ยาพ่นจากการให้ผู้ป่วยสาธิตการพ่นยา แต่มี 10 แห่ง ที่มีแนวทางในการติดตามการพ่นยาของผู้ป่วย สำหรับระบบการติดตามผู้ป่ายและระบบส่งต่อ พบว่า มีโรงพยาบาล 10 แห่ง ที่มีการติดตามผู้ป่วยขาดนัด และมีเพียง 1 แห่ง ที่มีระบบการส่งต่อผู้ป่วยไปโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ส่วนระบบยาใน โรงพยาบาล พบว่า โรงพยาบาลทุกแห่งมียากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์ชนิดสูด แต่ยาสูดในรูปของยาผสมระหว่าง inhaled corticosteroids และ Long-acting β2 agonist มีเพียง 11 แห่ง สรุปผล : โรงพยาบาลชุมชน จังหวัดกาฬสินธุ์ มีกระบวนการในการดูแลผู้ป่วยโรคหืด อย่างเป็นระบบ แต่อาจมีวิธีการที่แตกต่างกันตามบริบทและตามความเหมาะสมของแต่ละโรงพยาบาล