ลักษณะโครงการวิจัยของนักศึกษาเภสัชกรคู่สัญญา

บทคัดย่อ

การวิเคราะห์บทคัดย่อโครงการวิจัย ปีการศึกษา 2536-2539 จำนวน 736 เรื่อง ของนิสิต นักศึกษาใน สังกัดคณะเภสัชศาสตร์ของรัฐ จำนวน 6 แห่ง พบว่า โดยเฉลี่ยมีนิสิต นักศึกษา 2-3 คนต่อเรื่อง รูปแบบการ ศึกษาที่พบมากที่สุด คือ การศึกษาเชิงทดลอง รองลงมาคือ การศึกษาเชิงสำรวจ การศึกษาเชิง Retrospective /Prospective การศึกษาเชิงรวบรวมข้อมูล/ฐานข้อมูล การศึกษากึ่งทดลอง ตามลำดับ การศึกษาเชิงทดลองพบได้ มากสุดในคณะเภสัชศาสตร์ 5 สังกัด คือ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ และมหาวิทยาลัยศิลปากร ส่วนคณะเภสัชศาสตร์ในสังกัดมหาวิทยาลัยขอนแก่น มีการศึกษาเชิงสำรวจมากกว่าที่อื่น การศึกษาเชิงสำรวจและเชิง Retrospective/Prospective พบได้มากสุดใน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และมหาวิทยาลัยขอนแก่น การศึกษาเชิงรวบรวมข้อมูล/ฐานข้อมูล พบมากใน มหาวิทยาลัยมหิดล ส่วนการศึกษากึ่งทดลองซึ่งเน้นทางเภสัชกรรมคลินิกพบได้น้อยในทุกสถาบัน และไม่พบเลย ในมหาวิทยาลัยมหิดล และมหาวิทยาลัยเชียงใหม่

การศึกษาเชิงทดลองส่วนใหญ่เป็นการศึกษาที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์ ซึ่งพบได้ในทุกสถาบัน มีเพียงส่วนน้อยเป็นการศึกษาที่สัมพันธ์กับวิชาวิทยาศาสตร์การแพทย์และพบเฉพาะในคณะเภสัชศาสตร์ที่มีภาควิชาทางปรีคลินิก การศึกษาเชิงสำรวจพบว่ามีความสัมพันธ์กับสาขาวิชาเภสัชสังคมและการบริหาร ซึ่งมักศึกษาร่วมกับสาขาวิชา เภสัชกรรมคลินิก ส่วนการศึกษาเชิง Retrospective/Prospective มีความสัมพันธ์กับสาขาวิชาเภสัชกรรมคลินิก และ นิยมศึกษาในโรงพยาบาล การศึกษาเชิงรวบรวมฐานข้อมูล มีแนวโน้มลดลง ซึ่งสัมพันธ์กับสาขาวิชาด้านเภสัชวินิจฉัย และเภสัชสังคมและการบริหาร

การศึกษาด้านเภสัชภัณฑ์มีมากที่สุด รองลงมาเป็นการศึกษาด้านเภสัชสังคมและการบริหาร เภสัชวินิจฉัย เภสัชเคมี วิทยาศาสตร์การแพทย์ และเภสัชกรรมคลินิก ตามลำดับ การศึกษาด้านเภสัชภัณฑ์เป็นการพัฒนาตำรับยามากที่สุด มีการศึกษาคุณสมบัติทางเคมี-ฟิสิกส์ของตัวยาบ้าง และเพียงส่วนน้อยเป็นการศึกษาด้านการประกัน คุณภาพยา การศึกษาด้านเภสัชสังคมและการบริหาร ซึ่งพบมากในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและมหาวิทยาลัยขอนแก่น มักเป็นการศึกษาเชิงพฤติกรรมผู้บริโภค รองลงมาเป็นการศึกษาในร้านขายยาและสถานปฏิบัติการเภสัชกรรม ชุมชนของคณะเภสัชศาสตร์ โรงพยาบาล และมีการศึกษาด้านการตลาด การบริการ เศรษฐศาสตร์ และกฎหมาย บ้าง สำหรับการด้านเภสัชวินิจฉัย พบมากสุดในมหาวิทยาลัยมหิดล รองลงมาคือ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัย เชียงใหม่ และมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์และส่วนใหญ่เป็นการศึกษาพืชสมุนไพร เพื่อสกัดแยกสารสำคัญ ทดสอบ ฤทธิ์ทางชีวภาพ การเตรียมรูปแบบยาเพื่อใช้ภายนอก การรวบรวมข้อมูลเพื่อจัดทำฐานข้อมูล และมีการเพาะเลี้ยง เนื้อเยื่อบ้างเล็กน้อย การศึกษาด้านเภสัชเคมี พบว่าเป็นเคมีวิเคราะห์มากที่สุด ส่วนการศึกษาด้านวิทยาศาสตร์การ แพทย์ พบมากที่มหาวิทยาลัยมหิดลและจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และส่วนมากเป็นการศึกษาทางจุลชีววิทยาและ เภสัชวิทยาพบการศึกษาที่เป็นสาขาวิชาเดี่ยวและเป็นสาขาร่วมที่สัมพันธ์กันในกลุ่มวิชาด้านเภสัชภัณฑ์ในทุกสถาบัน แต่สถาบันที่มีการศึกษาด้านผู้ป่วยและการใช้ยามากกว่าสถาบันอื่น คือ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และมหาวิทยาลัยขอนแก่น