พฤติกรรมการปฏิบัติตามกฎจราจร ของชุมชนมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

บทนำ: ปัญหาอุบัติเหตุจากการจราจรเป็นปัญหาสำคัญที่มีเพิ่มมากขึ้น ในชุมชนของมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี และก่อให้เกิดความเสียหายต่อร่างกาย จิตใจและทรัพย์สินของคนในชุมชน สาเหตุสำคัญเกิดจากผู้ขับขี่ขาดระเบียบวินัยและไม่ปฏิบัติตามกฎจราจร  การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการปฏิบัติตามกฎจราจรของชุมชนมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี และประยุกต์ใช้ทฤษฎีพฤติกรรมตามแผนในการทำนายความตั้งใจในการปฏิบัติตามกฎจราจร เพื่อเป็นข้อมูลเบื้องต้นในการวางแนวทางแก้ไขปัญหาความปลอดภัยจากการจราจร วิธีการดำเนินการวิจัย: การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง เก็บข้อมูลตามความสะดวกจากกลุ่มตัวอย่างคือผู้ที่อาศัยในชุมชนมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ช่วงเดือนมกราคม พ.ศ. 2556 โดยใช้แบบสอบถามที่สร้างขึ้นตามทฤษฎีพฤติกรรมตามแผน ใช้สถิติเชิงพรรณนาในการอธิบายข้อมูลทั่วไป และใช้การวิเคราะห์สมการถดถอย วิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่างความตั้งใจในการปฏิบัติตามกฎจราจร กับการรับรู้ความสามารถในการควบคุมพฤติกรรม กำหนดระดับนัยสำคัญที่ 0.05 ผลการศึกษาวิจัย: กลุ่มตัวอย่าง ที่เข้าร่วมโดยสมัครใจ จำนวน 300 คน ประกอบด้วยนักศึกษา บุคลากรมหาวิทยาลัย และบุคคลภายนอก (ร้อยละ 39.3, 28.7 และ 32.0 ตามลำดับ)  พบว่ากลุ่มตัวอย่างจำนวนมาก ไม่ปฏิบัติตามกฎจราจร คือ ไม่สวมหมวกนิรภัย หรือ ไม่คาดเข็มขัดนิรภัยขณะขับขี่รถ   (ร้อยละ 53.9)  ขับขี่รถย้อนศร (ร้อยละ 66.4)  ไม่ปฏิบัติตามไฟจราจรอย่างเคร่งครัด (ร้อยละ 47.6)  และ ไม่ขับขี่รถตามความเร็วที่กฎหมายกำหนด (ร้อยละ 50.2)  การประยุกต์ใช้ทฤษฎีพฤติกรรมตามแผน พบว่ากลุ่มตัวอย่างมีทัศนคติเชิงบวกต่อการปฏิบัติตามกฎจราจร มีการคล้อยตามกลุ่มอ้างอิงในระดับดี และมีการรับรู้ความสามารถในการควบคุมพฤติกรรมอยู่ในระดับปานกลาง การรับรู้ความสามารถในการควบคุมพฤติกรรมเป็นปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความตั้งใจในการปฏิบัติตามกฎจราจรอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สรุปผลการวิจัย: มหาวิทยาลัยควรรณรงค์สร้างจิตสำนึกให้แก่ชุมชนในการรับผิดชอบต่อชุมชนอย่างจริงจังและต่อเนื่อง   ร่วมกับการสร้างการรับรู้ในการควบคุมพฤติกรรมผ่านการใช้มาตรการบังคับตามระเบียบ หรือกฎหมายจราจรให้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น เพื่อกระตุ้นให้คนในชุมชนมีความตั้งใจพร้อมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการปฏิบัติตามกฎจราจรให้เหมาะสม