สมรรถนะทางวิชาชีพสำหรับเภสัชกรของประเทศไทยและนานาประเทศและการฝึกปฏิบัติงานวิชาชีพเภสัชกรรมชุมชนในประเทศไทย

บทคัดย่อ

การศึกษาทางเภสัชศาสตร์ได้นำแนวคิดของสมรรถนะมาใช้เป็นแนวทางในการกำหนดมาตรฐานวิชาชีพและขอบเขตของหลักสูตรเภสัชศาสตร์ สมาพันธ์เภสัชกรรมนานาชาติได้กำหนดสมรรถนะในภาพรวมครอบคลุม 4 ด้านหลักเพื่อเป็นแนวทางให้แต่ละประเทศกำหนดกรอบสมรรถนะของวิชาชีพเภสัชกรรมที่เหมาะสมกับบริบทของประเทศตนเอง วัตถุประสงค์: การวิจัยเชิงคุณภาพเพื่อวิเคราะห์เอกสารโดยนักวิจัยถึงแนวคิดเกี่ยวกับสมรรถนะของเภสัชกรชุมชน วิธีดำเนินการวิจัย: วิเคราะห์เอกสารที่เกี่ยวข้องแล้วให้นัยสำคัญแหล่งข้อมูลจาก 2 แหล่งหลัก คือ 1. ข้อมูลปฐมภูมิ และข้อมูลทุติยภูมิ ได้จาก รายงานการวิจัย  รายงานประจำปี ประกาศนโยบาย คู่มือนักศึกษา และหลักสูตรการเรียนการสอน 2. ข้อมูลตติยภูมิ ได้จาก ตำราและคู่มือการฝึกอบรมต่าง ๆ ผลการวิจัย: ในหลายประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย แคนาดา อังกฤษ ไอร์แลนด์ ญี่ปุ่น สิงคโปร์ และประเทศไทยกำหนดสมรรถนะหลักยึดตามสมาพันธ์เภสัชกรรมนานาชาติ ได้แก่ ด้านการให้บริบาลทางเภสัชกรรม ด้านเภสัชสาธารณสุข และจรรยาบรรณของวิชาชีพ ในบางประเทศ เช่น ญี่ปุ่น และไทยกำหนดสมรรถนะด้านการใช้ยาสมุนไพรเพิ่มเติมขึ้น นอกจากสมรรถนะหลักเภสัชกรต้องมีสมรรถนะตามสายงานเพื่อให้เกิดความเชี่ยวชาญในแต่ละสาขา สำหรับประเทศไทยสภาเภสัชกรรมกำหนดสมรรถนะตามสายงานในสาขาต่าง ๆ ทั้งหมด 3 สาขาหลัก ได้แก่ สาขาบริบาลทางเภสัชกรรม สาขาเภสัชกรรมอุตสาหการ และสาขาคุ้มครองผู้บริโภคด้านยาและสุขภาพ สรุปผลการวิจัย: เพื่อสร้างบัณฑิตเภสัชศาสตร์ที่มีความรู้ ทักษะ ความชำนาญ และความเชี่ยวชาญในแต่ละสาขาที่สังคมต้องการ ตามความต้องการของเภสัชกรชุมชนที่เพิ่มสูงขึ้น และกรอบสมรรถนะตามมาตรฐานของสาขาเภสัชกรรมชุมชนที่แตกต่างจากสาขาอื่น การกำหนดสมรรถนะทางวิชาชีพที่จำเพาะจะช่วยให้สถาบันการศึกษาใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาหลักสูตร และการฝึกปฏิบัติงานเภสัชกรรมชุมชนให้เป็นอีกสาขาหลักของการฝึกปฏิบัติงานวิชาชีพ ที่เพิ่มพูนความรู้ ทักษะ และความเชี่ยวชาญที่สามารถสร้างบัณฑิตที่มีความพร้อมในการปฏิบัติงานเภสัชกรรมชุมชน