การพิสูจน์ทราบชนิดของเครื่องยาที่ใช้ชื่อว่า “เทียนแกลบ” และการจัดทำมาตรฐานข้าวบาร์เลย์งอก
Main Article Content
บทคัดย่อ
สมุนไพรที่นำมาใช้ภายใต้ชื่อเทียนแกลบในปัจจุบันนี้มีลักษณะไม่ตรงตามที่ตำราหลายเล่มกล่าวไว้ มีการนำสมุนไพรชนิดอื่นมาใช้แทน การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพิสูจน์ทราบชนิดและจัดทำมาตรฐานข้อกำหนดของตัวอย่างสมุนไพรที่มีการใช้ภายใต้ชื่อเทียนแกลบ วิธีดำเนินการวิจัย การดำเนินการวิจัยประกอบด้วยการศึกษาลักษณะทางมหภาค ลักษณะทางจุลภาค การตรวจสอบทางเคมี การวิเคราะห์คุณสมบัติทางเคมีกายภาพ แล้วจัดทำเป็นข้อกำหนดมาตรฐานตามวิธีที่กำหนดในตำรามาตรฐานยาสมุนไพร (Thai Herbal Pharmacopoeia) โดยศึกษาจากตัวอย่างสมุนไพรอ้างอิงและตัวอย่างสมุนไพรแห้งจากร้านขายยาสมุนไพรทั่วประเทศไทยจำนวน 16 ตัวอย่าง ผลการวิจัย พบว่าสมุนไพรที่ใช้ชื่อว่า “เทียนแกลบ” ที่มีการจำหน่ายในร้านขายยาสมุนไพรในปัจจุบันนี้ มาจากสมุนไพร 2 ชนิด คือเทียนข้าวเปลือก (Foeniculum vulgare Mill. subsp. vulgare var. dulce) และข้าวบาร์เลย์งอก (Hordeum vulgare L.) โดยส่วนใหญ่เป็นข้าวบาร์เลย์งอก ไม่พบเทียนแกลบที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ Foeniculum vulgare Mill. subsp. vulgare var. vulgare ตามที่อ้างอิงในตำราต่าง ๆ การศึกษานี้จึงเลือกข้าวบาร์เลย์งอก (Hordeum vulgare L.) มาจัดทำข้อกำหนดมาตรฐาน โดยจัดทำวิธีการจำแนกข้าวบาร์เลย์งอกทั้งจากลักษณะทางมหภาค ลักษณะทางจุลภาค และทางเคมี ได้ข้อกำหนดทางเคมีกายภาพดังนี้คือ ข้าวบาร์เลย์งอกควรมีปริมาณสิ่งปลอมปน ปริมาณความชื้น ปริมาณเถ้ารวม และปริมาณเถ้าที่ไม่ละลายในกรด ไม่เกินร้อยละ 0.5, 12, 4 และ 0.5 โดยน้ำหนักตามลำดับ และปริมาณสารสกัดด้วยน้ำ ปริมาณสารสกัดด้วยเอทานอล ปริมาณสารสกัดด้วยคลอโรฟอร์มและปริมาณสารสกัดด้วยเฮกเซน ไม่น้อยกว่าร้อยละ 21, 4, 3 และ 2 โดยน้ำหนักตามลำดับ สรุปผลการวิจัย การวิจัยนี้ทำให้ทราบว่า เทียนแกลบ ที่มีการจำหน่ายในร้านขายยาสมุนไพรในปัจจุบันนี้ มาจากสมุนไพร 2 ชนิด คือได้จากเทียนข้าวเปลือก (Foeniculum vulgare Mill. subsp. vulgare var. dulce) และข้าวบาร์เลย์งอก (Hordeum vulgare L.) และได้ข้อกำหนดมาตรฐานของข้าวบาร์เลย์งอก สามารถนำมาใช้เป็นข้อกำหนดมาตรฐานได้
Article Details
กรณีที่ใช้บางส่วนจากผลงานของผู้อื่น ผู้นิพนธ์ต้อง ยืนยันว่าได้รับการอนุญาต (permission) ให้ใช้ผลงานบางส่วนจากผู้นิพนธ์ต้นฉบับ (Original author) เรียบร้อยแล้ว และต้องแนบเอกสารหลักฐาน ว่าได้รับการอนุญาต (permission) ประกอบมาด้วย
เอกสารอ้างอิง
Bravi E, Marconi O, Perretti G, Fantozzi P. Influence of barley variety and malting process on lipid content of malt. Food Chem 2012; 135: 1112-1117.
Ceccarelli S, Grando S. Barley landraces from the fertile crescent: A lesson for plant breeders. in: Genes in the field: on-farm conservation of crop diversity. Italy: International Genetic Resource Institute; 1999. 51-76.
Coşge B, Kiralan M, Gürbüz B. Characteristics of fatty acids and essential oil from sweet fennel (Foeniculum vulgare Mill. var. dulce) and bitter fennel fruits (F. vulgare Mill. var. vulgare) growing in Turkey. Nat Prod Res 2008; 22(12): 1011-1016.
Department of medical sciences, Ministry of public health. Thai herbal pharmacopoeia 2016. 1st edition. Bangkok: The agricultural co-operative federation of Thailand; 2016. 564-579.
Dong L, Piao Y, Zhang X, Zhao C, Hou Y, Shi Z. Analysis of volatile compounds from a malting process using headspace solid-phase micro-extraction and GC–MS. Food Res Int 2013; 51: 783–789.
Dvorakova M, Moreira MM, Dostalek P, Skulilova Z, Guido LF, Barros AA. Characterization of monomeric and oligomeric flavan-3-ols from barley and malt by liquid chromatography–ultraviolet detection–electrospray ionization mass spectrometry. J Chromatogr A 2008; 1189: 398–405.
Frank T, Scholz B, Peter S, Engel KH. Metabolite profiling of barley: Influence of the malting process. Food Chem 2011; 124: 948–957.
Ivan AR. Medicinal plants of the world volume 3. New Jersey: Humana Press; 2005. 235-236.
Kooperation Phytopharmaka. Fennel. [Online]. 2018 [cited 2018 Jan 6]; Available from: http://www.koop-phyto.org/en/medicinal-plants/fennel.php.
Ling JH, Wang N and Ren YZ. Determination of tricin in malt by HPLC. Chinese Traditional and Herbal Drugs 2005; 36: 1632-1634
Pichiensoonthorn C, Jeerawong W. Thai traditional pharmacy handbook V, herbal medicine group. 2nd edition, Bangkok: Amarin Press; 2004. 160-161.
Pongboonrod S. Exotic plant in Thailand: Use of foreign and Thai medicinal plants. Bangkok: Kasembunnakit; 1979. 281-282.
Qing DS, Wang X, Tan Y, Yao LC, Wang SP, Yang Y, Luo WZ. Content determination of hordenine in Zang medicine herba aconiti by HPLC. China Pharmacy 2016; 27: 367-369.
Rajesh K, Mita K. Physicochemical and nutritional evaluation of Yava (Hordeum vulgare Linn.). IRJP 2015; 6(1): 70-72.
Techadamrongsin Y, Pecharaply D. Chemical and physical studies of commercial Faek-hom roots. [Online]. 2005 [cited 2017 Jun 18]; [25 screens]. Available from: http://budgetitc.dmsc.moph.go.th/research/pdf/200552.pdf.