กฎหมาย ข้อกำหนด และข้อบังคับที่เกี่ยวกับการตรวจสุขภาพ การคัดกรองโรคเอดส์ และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในเด็กและเยาวชนภายใต้กระบวนการยุติธรรมไทย

บทคัดย่อ

โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และเอชไอวี-เอดส์ เป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญทั่วโลก องค์การสหประชาชาติ (United Nations) ได้แถลงการณ์เมื่อ พ.ศ. 2564 ว่าเป็นภัยคุกคามด้านสาธารณสุข โดยให้ความเร่งด่วนในการยุติปัญหาภายในปี พ.ศ. 2573 สำหรับสถานการณ์โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในประเทศไทย พ.ศ. 2565 คาดการณ์มีผู้ติดเชื้อเอชไอวี-เอดส์ สะสม 560,000 ราย และมีแนวโน้มการติดเชื้อซิฟิลิสเพิ่มขึ้น ครึ่งหนึ่งของการติดเชื้อรายใหม่ เป็นกลุ่มอายุ 15-24 ปี กลุ่มอายุเดียวกับเด็กและเยาวชนที่อยู่ในกระบวนการยุติธรรมการศึกษานี้ทบทวนเอกสาร ช่วงปี พ.ศ. 2534-2567 เพื่อศึกษาและวิเคราะห์กฎหมาย ข้อกำหนด และเอกสารการตรวจสุขภาพ การคัดกรอง โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในเด็กและเยาวชนกลุ่มนี้ พบว่า มีกฎหมาย ข้อกำหนด และเอกสารเกี่ยวกับการตรวจสุขภาพ แต่ไม่พบที่เกี่ยวกับการตรวจคัดกรองโรคเอดส์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์โดยตรง แม้จะมีแผนปฏิบัติการตรวจคัดกรองในกลุ่มเสี่ยง เช่น แผนปฏิบัติการยุติปัญหาเอดส์ ประเทศไทย พ.ศ. 2566-2569 นอกจากนี้ พบว่า เด็กและเยาวชนที่อยู่ในกระบวนการยุติธรรมประสบปัญหา การเข้าถึงบริการสุขภาพ เนื่องจากยังไม่ได้จัดระบบบริการคัดกรองและขาดความต่อเนื่อง และมีข้อมูลสถานการณ์ของโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ 1 รายงาน ใน พ.ศ.2534 พบอัตราการติดเชื้อโรคเอดส์ ร้อยละ 0.94 ข้อเสนอแนะ การตรวจคัดกรองโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในเด็กและเยาวชนกลุ่มนี้ควรดำเนินการควบคู่ไปกับการตรวจสุขภาพ ต้องการการสนับสนุนด้านนโยบาย และการบูรณาการของหน่วยงานต่างๆ เพื่อจัดบริการคัดกรอง เพิ่มการเข้าถึง ให้บริการที่มีคุณภาพ และยุติธรรม รวมทั้งมีการติดตามประเมินผลเป็นระยะ จะเป็นการสนับสนุนการยุติปัญหาโรคเอดส์ของประเทศไทยภายในปี พ.ศ. 2573 ต่อไป