บทบาทพยาบาลไตเทียมในการดูแลผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดแบบประสิทธิภาพสูง

ผู้แต่ง

  • รัตนาภรณ์ แซ่ลิ้ม โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล
  • วรัญญา ขลังธรรมเนียม โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล
  • จิตรลดา คงอินทร์ โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล
  • ธนิดา นางาม โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล

คำสำคัญ:

บทบาท, พยาบาลไตเทียม, การฟอกเลือดแบบประสิทธิภาพสูง

บทคัดย่อ

การฟอกเลือดแบบประสิทธิภาพสูง (online hemodiafiltration : OL- HDF) เป็นการพัฒนาวิธีการรักษาการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นโดยเพิ่มความสามารถในการขจัดของเสียซึ่งเป็นโมเลกุลขนาดใหญ่ที่สะสมในร่างกายออกได้ดีกว่าวิธีการฟอกเลือดแบบธรรมดา (conventional hemodialysis ) โดยอาศัยขบวนการแพร่ (convection) และการพา (diffusion) ผู้ป่วยที่ฟอกเลือดแบบธรรมดาระยะยาวจะมีของเสียซึ่งเป็นโมเลกุลขนาดใหญ่สะสมในร่างกายเป็นเวลานานส่งผลให้ร่างกายเกิดการเจ็บป่วย หากของเสียที่เป็นโมเลกุลขนาดใหญ่ได้ถูกขจัดออกด้วยวิธีการฟอกเลือดแบบประสิทธิภาพสูง จะช่วยทำให้ผู้ป่วยมีสุขภาพแข็งแรง ช่วยลดอัตราการเสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงการมีชีวิตที่ยืนยาว และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น การฟอกเลือดแบบประสิทธิภาพสูงต้องอาศัยเครื่องฟอกเลือดที่สามารถฟอกเลือดแบบประสิทธิภาพสูงเฉพาะเท่านั้น ต้องใช้ตัวกรองเลือดที่มีรูกรองขนาดใหญ่ และระบบน้ำบริสุทธิ์คุณภาพสูง (ultrapure water system) ดังนั้นบทบาทพยาบาลไตเทียมในฐานะที่เป็นผู้ดูแลผู้ป่วยที่ฟอกเลือดแบบประสิทธิภาพสูงต้องมีความรู้และความชำนาญในการใช้เครื่องไตเทียมที่สามารถฟอกเลือดแบบประสิทธิภาพสูงได้ ต้องกำกับดูแลการป้องกันการติดเชื้อของระบบเครื่องไตเทียม ระบบน้ำบริสุทธิ์คุณภาพสูงให้ได้ตามมาตรฐานสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย มีการเฝ้าระวังการการติดเชื้อจากการใช้ตัวกรองเลือดที่มีรูกรองขนาดใหญ่ การเฝ้าระวังตัวกรองเลือดอุดตันได้ง่ายระหว่างการฟอกเลือดและการแก้ไขภาวะแทรกซ้อนขณะฟอกเลือด เพื่อให้ผู้ป่วยมีความปลอดภัยและการฟอกเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด นอกจากนี้พยาบาลไตเทียมต้องให้สุขศึกษาแก่ผู้ป่วยในเรื่องโภชนาการเนื่องจากมีการสูญเสียโปรตีนและวิตามินมากกว่าการฟอกเลือดแบบธรรมดา

เอกสารอ้างอิง

ขจร ตีรณธนากุล. (2562). Hemodiafiltration. กรุงเทพ: เท็กซ์ แอนด์ เจอร์นัล พับลิเคชั่น จำกัด.

ขจร ตีรณธนากุล. (2566). เทคนิคใหม่ของการฟอกเลือดด้วยวิธีออนไลน์ฮีโมไดอะฟิวเตชัน. กรุงเทพฯ: พี.เอ.ลีฟวิ่ง จำกัด.

ธีรศักดิ์ ตั้งวงษ์เลิศ. (2565). Adequacy of Hemodialysis. กรุงเทพฯ: นำอักษรการพิมพ์.

ปรมัตถ์ ธิมาไชย. (2565). Hemodiafiltration and Hemofiltration. กรุงเทพฯ: นำอักษรการพิมพ์.

วิศิษฎ์ แก้วพุด.(2565). Vascular access for Hemodialysis. กรุงเทพฯ: นำอักษรการพิมพ์.

ศิกวัส ธนาวิรัตนานิจ. (2565). โรคภาวะขากระตุกขณะหลับ. สืบค้นจาก https://www.thansettakij.com/lifestyle/526502

สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. (2565). ข้อแนะนำเวชปฏิบัติการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม. กรุงเทพฯ: เท็กซ์ แอนด์ เจอร์นัล พับลิเคชั่น จำกัด.

สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. (2564). แนวทางปฏิบัติเรื่อง การเตรียมน้ำบริสุทธิ์เพื่อการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม. กรุงเทพฯ: เท็กซ์ แอนด์ เจอร์นัล พับลิเคชั่น จำกัด.

สุรเชษฐ์ วงษ์นิ่ม. (2562). Long-term complications of hemodialysis. กรุงเทพ: เท็กซ์ แอนด์ เจอร์นัล พับลิเคชั่น จำกัด.

Canaud, B., Bosc, J. Y., Leray‐Moragues, H., Stec, F., Argiles, A., Leblanc, M., & Mion, C. (2000). On‐line haemodiafiltration. Safety and efficacy in long‐term clinical practice. Nephrology Dialysis Transplantation, 15(1), 60-67.

Canaud, B., & Davenport, A. (2022). Prescription of online hemodiafiltration (ol‐HDF). In Seminars in Dialysis, 35(5), 413-419

Kikuchi, K., Hamano, T., Wada, A., Nakai, S., & Masakane, I. (2019). Predilution online hemodiafiltration is associated with improved survival compared with hemodialysis. Kidney international, 95(4), 929–938.

Kooman, J., Basci, A., Pizzarelli, F., Canaud, B., Haage, P., Fouque, D., ... & Vanholder, R. (2007). EBPG guideline on haemodynamic instability. Nephrology Dialysis Transplantation, 22(2), 22-44.

Macías, N., Vega, A., Abad, S., Santos, A., Cedeño, S., Linares, T., ... & López‐Gómez, J. M. (2017). Is high‐volume online hemodiafiltration associated with malnutrition?. Therapeutic Apheresis and Dialysis, 21(4), 361-369.

Panichi, V., Rosati, A., Bigazzi, R., Paoletti, S., Mantuano, E., Beati, S., ... & RISCAVID Study Group. (2011). Anaemia and resistance to erythropoiesis-stimulating agents as prognostic factors in haemodialysis patients: results from the RISCAVID study. Nephrology Dialysis Transplantation, 26(8), 2641-2648.

Penne, E. L., Visser, L., Van Den Dorpel, M. A., Van Der Weerd, N. C., Mazairac, A. H., Van Jaarsveld, B. C., ... & Grooteman, M. P. (2009). Microbiological quality and quality control of purified water and ultrapure dialysis fluids for online hemodiafiltration in routine clinical practice. Kidney international, 76(6), 665-672.

Peters, S. A., Bots, M. L., Canaud, B., Davenport, A., Grooteman, M. P., Kircelli, F., ... & Blankestijn, P. J. (2016). HDF Pooling Project Investigators: Haemodiafiltration and mortality in end-stage kidney disease patients: A pooled individual participant data analysis from four randomized controlled trials. Nephrol Dial Transplant, 31(6), 978-984.

Sarafidis, P. A. (2017). Online Hemodiafiltration Improves Outcomes in Incident Patients with End-Stage Renal Disease: Another Brick in the Wall?. American Journal of Nephrology, 46(4), 285-287.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-06-29

รูปแบบการอ้างอิง

แซ่ลิ้ม ร., ขลังธรรมเนียม ว., คงอินทร์ จ., & นางาม ธ. (2023). บทบาทพยาบาลไตเทียมในการดูแลผู้ป่วยที่ได้รับการฟอกเลือดแบบประสิทธิภาพสูง. วารสารสุขภาพกับการจัดการสุขภาพ, 9(1), 11–21. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/slc/article/view/259590

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ